Jeffrey van der Starre & Wesley Sloot Een psychologische monotheorie: integratie van controlebehoefte in preventieve psycho-educatie voor jongeren?  Jeffrey van der Starre & Wesley Sloot

Programma Introductie Een (zeer) korte geschiedenis van de psychotherapie Perceptual Control Theory Een casus beschrijving Preventie Literatuur Discussie

Een (zeer) korte geschiedenis van de psychotherapie

The Dodo verdict

Een vergelijking…

Biologische psychiatrie Controle: het vermogen om een variabele binnen vastgestelde grenzen te houden, ondanks externe verstoring. ? Psycho analyse Gedrags therapie Cog nitieve therapie Biologische psychiatrie Therapeutische relatie Positief vooruitzicht Reflectie Verwachting dat therapie zal helpen

Perceptual Control Theory Oorsprong v.d theorie: cybernetica en engineering. Evolutionair psychologische oorsprong van controle: mensen en brein als “goal-driven”.

Referentiewaarde temperatuur Waargenomen temperatuur Electrisch signaal Electrisch signaal Thermostaat Huiskamer Gemeten temperatuur Temperatuur Verwarming Open raam

Meerdere hoger-niveau-doelen: Honger vs Veiligheid Thermostaat vs Airconditioner

Een voorbeeld…

Gewenste contact Waargenomen contact Emoties en cognities Neurale signalen Neurale signalen Ik (Interne wereld) Externe wereld “Meten” contact Toenadering zoeken Waarneembaar Contact Houding van meisje

Een voorbeeld…(2) Thermostaat : Contact hoog Airconditioner : Contact laag Een controleconflict Oplossing: Reorganisatie

Gewenste contact Waargenomen contact Emoties en cognities Neurale signalen Neurale signalen Ik (Interne wereld) Externe wereld “Meten” contact Toenadering zoeken Waarneembaar Contact Houding van meisje

Hoger doel: Een relatie Veel contact vs Niet afschrikken Zichtbaar Gedrag

Samenvatting PCT Gedrag is doelgericht Problemen worden veroorzaakt door conflicten of verstoringen Problemen worden opgelost door reorganisatie en formulering van hoger-niveau-doelen.

Casus Patiënt met paniek en verschillende fobieën. Start met CGT behandeling: exposure en cognities uitdagen. Na uitdoving van de eerste angst wordt de 2e aangepakt op dezelfde wijze. Gevolgd door de volgende totdat klachten zijn gereduceerd. Om over na te denken: wat leert iemand eigenlijk tijdens een exposure sessie? (bijvoorbeeld bij spinnenangst?)

Casus (2) Gedrag is doelgericht Subdoel 1: Angsten aangaan  Exposure Subdoel 2: Angsten vermijden  ontlopen Hoger niveau doelen: Angst controleren Sterk persoon zijn Ingrijpen op de gedachten en gedrag zelf pakt de bron van het probleem niet aan: het controleconflict

Casus (3) Method of Levels (MOL) legt de focus op het meest primaire proces. Doel: reorganisatie hogere doelen Metafoor: Alleen de symptomen aanpakken is als koorts behandelen zonder de longontsteking aan te pakken

Hoe is dit anders dan bestaande therapieën? Overeenkomsten schema therapie, CGT, ACT, Mindfulness en psychoanalyse, maar met een andere focus. ACT: “control is the problem” (controle verkrijgen door deze los te laten). PCT/MOL: “control is the solution” (controle verkrijgen door het conflict op te lossen).

En preventie? Jongeren zijn volop in ontwikkeling Periode gekenmerkt door verandering integratie van controlebehoefte in preventieve psycho-educatie voor jongeren?

En Preventie? (2) Bewustzijn van de reference values : Wat wil ik? Wanneer voel ik me comfortabel? Heb ik doelen die met elkaar in conflict kunnen zijn? Wat is mijn optimale niveau? en error signals: Welke signalen kan ik bij mijzelf bespeuren om te merken dat het niet goed gaat? Zoals: negatieve emoties, (fysieke) spanningsklachten, slaap problemen etc. Training van reflectief vermogen (voor zover de ontwikkeling dat toestaat).

Invulling preventie programa Uitleggen PCT (psycho educatie) Uitgebreider programma: Verkennen comfortzone Benoemen productief/contraproductief gedrag Formuleren van conflicten en doelen

Perceptual Control Theory

Bedankt voor de aandacht! Literatuur: Beck, A.T., Rush, A.J., & Khatami, M. (1975). Cognitive and behavior-therapy in chronic depression Carey. (2006).  The Method Of Levels: How To Do Psychotherapy Without Getting In The Way Fisher & Wells. (2009). Metacognitive therapy Goldstein. (2008). The MOL Therapy Case Study of AF Goldstein. (2007). Method Of Levels Therapy:Helping the normal change process within a person when normal change doesn’t seem to be happening by itself Hammen & Watkins. (2008). Depression. Hayes, S.C., Follette, V.M., & Linehan, M.M. (2004). Mindfulness and acceptance: Expanding the cognitive behavioral tradition. Kabat-Zinn, J., Massion, A.O., & Kristeller, J. (1992). Effectiveness of meditation-based stress reduction in the treatment of anxiety disorders. Mansell & Carey. (2009). A century of psychology and psychotherapy:Is an understanding of ‘control’ the missing link between theory, research, and practice? Mansell. (2010). Core process of psychopathology and recover: “Does the Dodo bird effect have wings?” Segal, Z.V., Williams, J.M.G., & Teasdale, J.D. (2002). Mindfulness-based cognitive therapy for depression: A new approach to preventing relapse. Teasdale, J.D., Segal, Z.V., Williams, J.M.G., Ridgeway, V.A., Soulsby, J.M., & Lau, M.A. (2000). Prevention of relapse/recurrence in major depression by mindfulness-based cognitive therapy. Wampold, B. E., Mondin, G.W., Moody, M., Stich, F., Benson, K., & Ahn, H. (1997). A meta-analysis of outcome studies comparing bona fide psychotherapies: Empirically, “All must have prices.” Wells, A., & Matthews, G. (1996). Modeling cognition in emotion disorder: The S-REF model.