Resultaten in Europa en België - Mei 2013 Pan-Europese opiniepeiling over veiligheid en gezondheid op de werkvloer Resultaten in Europa en België - Mei 2013 Representatieve resultaten in 31 deelnemende Europese landen voor het Europees Agentschap voor Veiligheid en Gezondheid op het Werk (EU-OSHA) Veilig en gezond aan ’t werk, dat raakt iedereen. Goed voor u en voor de zaak.

Concept van de opiniepeiling Doelgroep:: Voltijds, deeltijds en zelfstandig(e) werkenden van 18 jaar of ouder met gewoonlijke verblijfplaats en in de respectievelijke taal Steekproef: Representatieve steekproef in elk van de 31 deelnemende Europese landen Weging: Gegevens zijn gewogen om een representatieve steekproef in leeftijd, geslacht en regio van de werkende bevolking te krijgen. Waar (data) gegevens uit meerdere landen (wordt) worden getoond, (is) zijn deze gewogen om in verhouding te zijn met de populatie van elk land. Methode van gegevensverzameling: CATI (Computer-Assisted Telephone Interviews) in 26 landen. Interviews in Bulgarije, Tsjechië, Malta, Roemenië en Slowakije werden persoonlijk afgenomen Steekproefgrootte: 16 622 interviews verspreid over Europa (ongeveer 500 per land behalve Liechtenstein met 200 afgenomen interviews) Steekproefgrootte (België): 551 interviews Veldwerkperiode van de opiniepeiling (België): 6-14 december 2012 Gegevensinterpretatie: Het is mogelijk dat percentages niet aan een totaal van 100% komen of aan samengevoegde scores (bv. "heel waarschijnlijk" + "eerder waarschijnlijk") door het afronden van de computer

Steekproefgroottes Steekproefgroottes in dit rapport Totaal aantal werkenden van 18 jaar of ouder 551 0-9 andere werknemers op het werk 160 Man 304 10-49 andere werknemers op het werk 177 Vrouw 247 50-249 andere werknemers op het werk 127 18-34 jaar 183 250+ andere werknemers op het werk 51 35-54 jaar 307 Voltijds 355 55+ jaar 61 Deeltijds 134 Werkenden zijn niet op de hoogte van programma's/het beleid op hun werk voor de ondersteuning van oudere werknemers 476 (door een steekproef van werkenden die werden bevraagd) Voltijds / Deeltijds ±6,0 tot 10,0 procentpunten

Vragenlijst overzicht - 1 Q1 Hoe waarschijnlijk is het volgens u dat er in 2020 bij u op de werkvloer in verhouding meer mensen van boven de 60 aan het werk zullen zijn? (Heel waarschijnlijk | Eerder waarschijnlijk | Eerder onwaarschijnlijk | Zeer onwaarschijnlijk | Weet niet / Geen antwoord | Er werken bij ons geen mensen ouder dan 60, en dit zal naar verwachting ook in 2020 niet het geval zijn) In de volgende vragen wordt de term 'oudere werknemers' gebruikt. Met oudere werknemers bedoelen we werknemers van 60 jaar en ouder. Q2 Denkt u dat, alles bij elkaar genomen, oudere werknemers eerder ..... dan andere werknemers? (Ja | Neen | Geen verschil | Weet niet / Geen antwoord) E. Meer last hebben van werkgerelateerde stress Q3 Denkt u dat bij u op de werkvloer programma's of een beleid moeten worden ingevoerd om het gemakkelijker te maken voor werknemers om te blijven werken tot aan of na de pensioengerechtigde leeftijd, indien zij dat willen? Kunt u ook zeggen of dergelijke programma's of zulk beleid al bestaan bij u op de werkvloer. (Ja | Neen | Dergelijke programma's of zulk beleid bestaan al bij mij op de werkvloer. | Weet niet / Geen antwoord)

Vragenlijst overzicht - 2 De volgende vragen gaan over alle werknemers, ongeacht hun leeftijd. Q4 Welke zijn volgens u, uit de volgende lijst, tegenwoordig de meest voorkomende oorzaken van stress op het werk? F. Gebrek aan steun van collega's of leidinggevenden bij het uitvoeren van uw taken Q5 Hoe vaak komen er bij u op de werkvloer gevallen van werkgerelateerde stress voor? (Zeer frequent | Eerder frequent | Eerder zeldzaam | Zeer zeldzaam | Geen gevallen van werkgerelateerde stress voor | Weet niet / Geen antwoord) Q6 Hoe goed wordt werkgerelateerde stress bij u op de werkvloer beheerst? (Zeer goed | Redelijk goed | Niet erg goed | Helemaal niet goed | Weet niet / Geen antwoord)

Twee-letterbenamingen van landen gebruikt in tabellen en figuren Letters Land AT Oostenrijk FI Finland NL Nederland BE België FR Frankrijk NO Noorwegen BG Bulgarije HU Hongarije PL Polen CH Zwitserland IE Ierland PT Portugal CY Cyprus IS IJsland RO Roemenië CZ Tsjechië IT Italië SE Zweden DE Duitsland LI Liechtenstein SI Slovenië DK Denemarken LT Litouwen SK Slowakije EE Estland LU Luxemburg UK VK EL Griekenland LV Letland ALL Alle landen ES Spanje MT Malta Click to add text here

Landengroepen gebruikt voor dit rapport Click to add text here Groep Landen EU27 De 27 landen die momenteel de Europese Unie vormen EU15 De 15 landen die de Europese Unie vormden tot 1 mei 2004 Oostenrijk, België, Denemarken, Finland, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Portugal, Spanje, Zweden, VK NMS12 De 12 landen die toetraden tot de Europese Unie in 2004 en 2007 Bulgarije, Tsjechië, Cyprus, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Malta, Polen, Roemenië, Slowakije, Slovenië EFTA Noorwegen , IJsland , Liechtenstein, Zwitserland

Resultaten in Europa en België - Mei 2013 Pan-Europese opiniepeiling over veiligheid en gezondheid op de werkvloer Resultaten in Europa en België - Mei 2013 Aandeel (aan) werkenden van 60 of ouder in 2020 Veilig en gezond aan ’t werk, dat raakt iedereen. Goed voor u en voor de zaak.

Aandeel (aan) werkenden van 60 of ouder in 2020 (België) Hoe waarschijnlijk is het volgens u dat er in 2020 bij u op de werkvloer in verhouding meer mensen van boven de 60 aan het werk zullen zijn? (%) Heel waarschijnlijk Eerder waarschijnlijk Eerder onwaarschijnlijk Zeer onwaarschijnlijk Weet niet / Geen antwoord Nu geen werkenden ouder dan 60 (nu) of verwacht in 2020 Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Aandeel (aan) werkenden van 60 of ouder in 2020 (België) Hoe waarschijnlijk is het volgens u dat er in 2020 bij u op de werkvloer in verhouding meer mensen van boven de 60 aan het werk zullen zijn? (%) Totaal Man Vrouw 18-34 jaar 35-54 jaar 55+ jaar GESLACHT LEEFTIJD Verschil tot 100% door uitsluiting van Weet niet en Geen van deze; Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Aandeel (aan) werkenden van 60 of ouder in 2020 (België) Hoe waarschijnlijk is het volgens u dat er in 2020 bij u op de werkvloer in verhouding meer mensen van boven de 60 aan het werk zullen zijn? (%) Totaal 0-9 10-49 50-249 250+ Voltijds Deeltijds GROOTTE VAN DE WERKVLOER (AANTAL ANDERE WERKNEMERS) GEWERKTE UREN Verschil tot 100% door uitsluiting van Weet niet en Geen van deze; Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Aandeel (aan) werkenden van 60 of ouder in 2020 Hoe waarschijnlijk is het volgens u dat er in 2020 bij u op de werkvloer in verhouding meer mensen van boven de 60 aan het werk zullen zijn? (%) Verschil tot 100% door uitsluiting van Weet niet en Geen van deze; Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Aandeel (aan) werkenden van 60 of ouder in 2020 Hoe waarschijnlijk is het volgens u dat er in 2020 bij u op de werkvloer in verhouding meer mensen van boven de 60 aan het werk zullen zijn? (%) Verschil tot 100% door uitsluiting van Weet niet en Geen van deze; Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Resultaten in Europa en België - Mei 2013 Pan-Europese opiniepeiling over veiligheid en gezondheid op de werkvloer Resultaten in Europa en België - Mei 2013 Perceptie van oudere werkenden Veilig en gezond aan ’t werk, dat raakt iedereen. Goed voor u en voor de zaak.

Perceptie van oudere werkenden (België) Denkt u dat, alles bij elkaar genomen, oudere werknemers eerder ..... dan andere werknemers? (%) Meer afwezig zijn omwille van ziekte Meer arbeidsongevallen hebben Minder productief zijn Zich minder goed kunnen aanpassen aan veranderingen op het werk Meer last hebben van werkgerelateerde stress Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Perceptie van oudere werkenden - Zich niet goed kunnen aanpassen aan veranderingen op het werk (België) Denkt u dat, alles bij elkaar genomen, oudere werknemers eerder zich minder goed kunnen aanpassen aan veranderingen op het werk dan andere werknemers? (%) Totaal Man Vrouw 18-34 jaar 35-54 jaar 55+ jaar GESLACHT LEEFTIJD Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

GROOTTE VAN DE WERKVLOER (AANTAL ANDERE WERKNEMERS) Perceptie van oudere werkenden - Zich niet goed kunnen aanpassen aan veranderingen op het werk (België) Denkt u dat, alles bij elkaar genomen, oudere werknemers eerder zich minder goed kunnen aanpassen aan veranderingen op het werk dan andere werknemers? (%) Totaal 0-9 10-49 50-249 250+ Voltijds Deeltijds GROOTTE VAN DE WERKVLOER (AANTAL ANDERE WERKNEMERS) GEWERKTE UREN Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Perceptie van oudere werkenden - Zich niet goed kunnen aanpassen aan veranderingen op het werk Denkt u dat, alles bij elkaar genomen, oudere werknemers eerder zich minder goed kunnen aanpassen aan veranderingen op het werk dan andere werknemers? (%) Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Perceptie van oudere werkenden - Zich niet goed kunnen aanpassen aan veranderingen op het werk Denkt u dat, alles bij elkaar genomen, oudere werknemers eerder zich minder goed kunnen aanpassen aan veranderingen op het werk dan andere werknemers? (%) Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Perceptie van oudere werkenden - Meer last hebben van werkgerelateerde stress (België) Denkt u dat, alles bij elkaar genomen, oudere werknemers eerder meer last hebben van werkgerelateerde stress dan andere werknemers? (%) Totaal Man Vrouw 18-34 jaar 35-54 jaar 55+ jaar GESLACHT LEEFTIJD Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

GROOTTE VAN DE WERKVLOER (AANTAL ANDERE WERKNEMERS) Perceptie van oudere werkenden - Meer last hebben van werkgerelateerde stress (België) Denkt u dat, alles bij elkaar genomen, oudere werknemers eerder meer last hebben van werkgerelateerde stress dan andere werknemers? (%) Totaal 0-9 10-49 50-249 250+ Voltijds Deeltijds GROOTTE VAN DE WERKVLOER (AANTAL ANDERE WERKNEMERS) GEWERKTE UREN Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Perceptie van oudere werkenden - Meer last hebben van werkgerelateerde stress Denkt u dat, alles bij elkaar genomen, oudere werknemers eerder meer last hebben van werkgerelateerde stress dan andere werknemers? (%) Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Perceptie van oudere werkenden - Meer last hebben van werkgerelateerde stress Denkt u dat, alles bij elkaar genomen, oudere werknemers eerder meer last hebben van werkgerelateerde stress dan andere werknemers? (%) Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Resultaten in Europa en België - Mei 2013 Pan-Europese opiniepeiling over veiligheid en gezondheid op de werkvloer Resultaten in Europa en België - Mei 2013 Programma's en een beleid om langer werken mogelijk te maken Veilig en gezond aan ’t werk, dat raakt iedereen. Goed voor u en voor de zaak.

Programma's en een beleid om langer werken mogelijk te maken Kunt u aangeven of u al programma's of een beleid op het werk hebt die/dat het gemakkelijker maken/maakt voor werknemers om te werken tot of na de pensioengerechtigde leeftijd. (%) Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Programma's en een beleid om langer werken mogelijk te maken Kunt u aangeven of u al programma's of een beleid op het werk hebt die/dat het gemakkelijker maken/maakt voor werknemers om te werken tot of na de pensioengerechtigde leeftijd. (%) Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Programma's en een beleid om langer werken mogelijk te maken (België) Denkt u dat bij u op de werkvloer programma's of een beleid moeten worden ingevoerd om het gemakkelijker te maken voor werknemers om te blijven werken tot aan of na de pensioengerechtigde leeftijd, indien zij dat willen? (%) Sluit Weet niet uit; Doelgroep: Werkenden zijn niet op de hoogte van programma's/het beleid op het werk

Programma's en een beleid om langer werken mogelijk te maken (België) Denkt u dat bij u op de werkvloer programma's of een beleid moeten worden ingevoerd om het gemakkelijker te maken voor werknemers om te blijven werken tot aan of na de pensioengerechtigde leeftijd, indien zij dat willen? (%) Totaal Man Vrouw 18-34 jaar 35-54 jaar 55+ jaar GESLACHT LEEFTIJD Sluit Weet niet uit; Doelgroep: Werkenden zijn niet op de hoogte van programma's/het beleid op het werk

Programma's en een beleid om langer werken mogelijk te maken (België) Denkt u dat bij u op de werkvloer programma's of een beleid moeten worden ingevoerd om het gemakkelijker te maken voor werknemers om te blijven werken tot aan of na de pensioengerechtigde leeftijd, indien zij dat willen? (%) Totaal 0-9 10-49 50-249 250+ Voltijds Deeltijds GROOTTE VAN DE WERKVLOER (AANTAL ANDERE WERKNEMERS) GEWERKTE UREN Sluit Weet niet uit; Doelgroep: Werkenden zijn niet op de hoogte van programma's/het beleid op het werk

Programma's en een beleid om langer werken mogelijk te maken Denkt u dat bij u op de werkvloer programma's of een beleid moeten worden ingevoerd om het gemakkelijker te maken voor werknemers om te blijven werken tot aan of na de pensioengerechtigde leeftijd, indien zij dat willen? (%) Sluit Weet niet uit; Doelgroep: Werkenden zijn niet op de hoogte van programma's/het beleid op het werk

Programma's en een beleid om langer werken mogelijk te maken Denkt u dat bij u op de werkvloer programma's of een beleid moeten worden ingevoerd om het gemakkelijker te maken voor werknemers om te blijven werken tot aan of na de pensioengerechtigde leeftijd, indien zij dat willen? (%) Sluit Weet niet uit; Doelgroep: Werkenden zijn niet op de hoogte van programma's/het beleid op het werk

Resultaten in Europa en België - Mei 2013 Pan-Europese opiniepeiling over veiligheid en gezondheid op de werkvloer Resultaten in Europa en België - Mei 2013 Frequente oorzaken van stress op het werk Veilig en gezond aan ’t werk, dat raakt iedereen. Goed voor u en voor de zaak.

Frequente oorzaken van stress op het werk (België) Welke zijn volgens u, uit de volgende lijst, tegenwoordig de meest voorkomende oorzaken van stress op het werk? (%) Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Frequente oorzaken van stress op het werk - Reorganisatie van het werk of werkonzekerheid (België) Welke zijn volgens u, uit de volgende lijst, tegenwoordig de meest voorkomende oorzaken van stress op het werk? (%) Reorganisatie van het werk of werkonzekerheid Totaal Man Vrouw 18-34 jaar 35-54 jaar 55+ jaar GESLACHT LEEFTIJD Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

GROOTTE VAN DE WERKVLOER (AANTAL ANDERE WERKNEMERS) Frequente oorzaken van stress op het werk - Reorganisatie van het werk of werkonzekerheid (België) Welke zijn volgens u, uit de volgende lijst, tegenwoordig de meest voorkomende oorzaken van stress op het werk? (%) Reorganisatie van het werk of werkonzekerheid Totaal 0-9 10-49 50-249 250+ Voltijds Deeltijds GROOTTE VAN DE WERKVLOER (AANTAL ANDERE WERKNEMERS) GEWERKTE UREN Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Frequente oorzaken van stress op het werk - Aantal gewerkte uren of werklast (België) Welke zijn volgens u, uit de volgende lijst, tegenwoordig de meest voorkomende oorzaken van stress op het werk? (%) Aantal gewerkte uren of werklast Totaal Man Vrouw 18-34 jaar 35-54 jaar 55+ jaar GESLACHT LEEFTIJD Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

GROOTTE VAN DE WERKVLOER (AANTAL ANDERE WERKNEMERS) Frequente oorzaken van stress op het werk - Aantal gewerkte uren of werklast (België) Welke zijn volgens u, uit de volgende lijst, tegenwoordig de meest voorkomende oorzaken van stress op het werk? (%) Aantal gewerkte uren of werklast Totaal 0-9 10-49 50-249 250+ Voltijds Deeltijds GROOTTE VAN DE WERKVLOER (AANTAL ANDERE WERKNEMERS) GEWERKTE UREN Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Frequente oorzaken van stress op het werk - Het voorwerp zijn van onaanvaardbaar gedrag, zoals pesten of intimidatie (België) Welke zijn volgens u, uit de volgende lijst, tegenwoordig de meest voorkomende oorzaken van stress op het werk? (%) Het voorwerp zijn van onaanvaardbaar gedrag, zoals pesten of intimidatie Totaal Man Vrouw 18-34 jaar 35-54 jaar 55+ jaar GESLACHT LEEFTIJD Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

GROOTTE VAN DE WERKVLOER (AANTAL ANDERE WERKNEMERS) Frequente oorzaken van stress op het werk - Het voorwerp zijn van onaanvaardbaar gedrag, zoals pesten of intimidatie (België) Welke zijn volgens u, uit de volgende lijst, tegenwoordig de meest voorkomende oorzaken van stress op het werk? (%) Het voorwerp zijn van onaanvaardbaar gedrag, zoals pesten of intimidatie Totaal 0-9 10-49 50-249 250+ Voltijds Deeltijds GROOTTE VAN DE WERKVLOER (AANTAL ANDERE WERKNEMERS) GEWERKTE UREN Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Resultaten in Europa en België - Mei 2013 Pan-Europese opiniepeiling over veiligheid en gezondheid op de werkvloer Resultaten in Europa en België - Mei 2013 Gevallen van stress op het werk Veilig en gezond aan ’t werk, dat raakt iedereen. Goed voor u en voor de zaak.

Gevallen van stress op het werk (België) Hoe vaak komen er bij u op de werkvloer gevallen van werkgerelateerde stress voor? (%) Zeer frequent Eerder frequent Eerder zeldzaam Zeer zeldzaam Geen gevallen van werkgerelateerde stress voor Weet niet / Geen antwoord Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Gevallen van stress op het werk (België) Hoe vaak komen er bij u op de werkvloer gevallen van werkgerelateerde stress voor? (%) Totaal Man Vrouw 18-34 jaar 35-54 jaar 55+ jaar GESLACHT LEEFTIJD Verschil tot 100% door uitsluiting van Weet niet en Geen van deze; Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Gevallen van stress op het werk (België) Hoe vaak komen er bij u op de werkvloer gevallen van werkgerelateerde stress voor? (%) Totaal 0-9 10-49 50-249 250+ Voltijds Deeltijds GROOTTE VAN DE WERKVLOER (AANTAL ANDERE WERKNEMERS) GEWERKTE UREN Verschil tot 100% door uitsluiting van Weet niet en Geen van deze; Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Gevallen van stress op het werk Hoe vaak komen er bij u op de werkvloer gevallen van werkgerelateerde stress voor? (%) Verschil tot 100% door uitsluiting van Weet niet en Geen van deze; Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Gevallen van stress op het werk Hoe vaak komen er bij u op de werkvloer gevallen van werkgerelateerde stress voor? (%) Verschil tot 100% door uitsluiting van Weet niet en Geen van deze; Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Resultaten in Europa en België - Mei 2013 Pan-Europese opiniepeiling over veiligheid en gezondheid op de werkvloer Resultaten in Europa en België - Mei 2013 Omgaan met gevallen van werkgerelateerde stress Veilig en gezond aan ’t werk, dat raakt iedereen. Goed voor u en voor de zaak.

Omgaan met gevallen van werkgerelateerde stress (België) Hoe goed wordt werkgerelateerde stress bij u op de werkvloer beheerst? (%) Zeer goed Redelijk goed Niet erg goed Helemaal niet goed Weet niet / Geen antwoord Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Omgaan met gevallen van werkgerelateerde stress (België) Hoe goed wordt werkgerelateerde stress bij u op de werkvloer beheerst? (%) Totaal Man Vrouw 18-34 jaar 35-54 jaar 55+ jaar GESLACHT LEEFTIJD Verschil tot 100% door uitsluiting van Weet niet; Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Omgaan met gevallen van werkgerelateerde stress (België) Hoe goed wordt werkgerelateerde stress bij u op de werkvloer beheerst? (%) Totaal 0-9 10-49 50-249 250+ Voltijds Deeltijds GROOTTE VAN DE WERKVLOER (AANTAL ANDERE WERKNEMERS) GEWERKTE UREN Verschil tot 100% door uitsluiting van Weet niet; Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Omgaan met gevallen van werkgerelateerde stress Hoe goed wordt werkgerelateerde stress bij u op de werkvloer beheerst? (%) Verschil tot 100% door uitsluiting van Weet niet; Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Omgaan met gevallen van werkgerelateerde stress Hoe goed wordt werkgerelateerde stress bij u op de werkvloer beheerst? (%) Verschil tot 100% door uitsluiting van Weet niet; Doelgroep: Werkenden van 18 jaar of ouder

Europees Agentschap voor Veiligheid en Gezondheid op het Werk (EU-OSHA) Brengt vertegenwoordigers samen van de Europese Commissie, lidstaatregeringen, werkgevers- en werknemersorganisaties en toonaangevende experten uit elk van de EU-lidstaten en elders. Voor meer informatie over de pan-Europese opiniepeiling over veiligheid en gezondheid op het werk: http://osha.europa.eu/en/safety-health-in-figures/

Kwaliteitsgarantie Dit onderzoek werd (gedaan) uitgevoerd door Ipsos MORI volgens de ISO 20252-norm Dit verzekert een consistente werkkwaliteit van het hoogste niveau in de industrie en jaarlijkse inspectie door externe (beoordelers) auditoren Ipsos MORI is lid van de belangrijkste marktonderzoeksorganen