Samen uit, samen thuis?! Ouderparticipatieve opvoedingsondersteuning in de ambulante werking van centrum voor kinderzorg en gezinsondersteuning te Willebroek Dorien Kempeneers
Visie op opvoeding, opvoedingsproblemen en opvoedingsondersteuning →Gebaseerd op verschillende boeken waar veel dezelfde theorieën in terugkwamen Opvoeding in het gezin Opvoeding gebeurd niet alleen meer door de ouders, maar ook via andere personen en kanalen (onderwijs, vrienden, …) Ouders nog steeds de primaire opvoeders → hebben nog steeds de eindverantwoordelijkheid Gezin als eerste opvoeder
Opvoeden als een circulair, levenslang en complementair proces Opvoeden heeft interactioneel en relationeel karakter Opvoeden = levenslang proces Opvoeden = complementair (= opvoeder en kind zijn partners) proces en circulair (= kind en opvoeder worden door elkaar beïnvloed) proces De noden van het kind Affectie Structuur Ondersteuning Sociale noden
opvoedingstaken Accepteren van de persoon van het kind Communicatie in al zijn vormen met het kind aangaan en onderhouden De lichamelijke en geestelijke gezondheid Zorg dragen voor een gestructureerde dagindeling passend bij de leeftijd van het kind Aanbieden van voldoende materiële (hulp)middelen aansluitend bij de leeftijd van het kind Bieden van een veilige gezonde en stimulerende woonsituatie Gezinsverhoudingen en communicatie binnen het gezin scheppen, die de ontwikkeling van het kind ten goede komen
Opvoedingstaken Zorg dragen voor een goed sociaal netwerk voor het kind waarin ruimte is voor diversiteit Verwachtingen aan het kind duidelijk te maken, grenzen stellen en die ook handhaven Controle uitoefenen op het doen en laten van het kind → Wanneer deze tien opvoedingstaken onvoldoende of niet worden uitgevoerd door de opvoeder(s), is er sprake van pedagogische verwaarlozing,
Wat is een goede opvoeding? 3 soorten ouderschap Goed genoeg ouderschap: kinderen voldoende ondersteund tijdens ontwikkeling Problematisch ouderschap: problemen die ontstaat waar ouders onvoldoende mee kunnen omgaan Tekortschietend ouderschap: indien ouders hun kinderen verwaarlozen, mishandelen of onvoldoende ondersteunen
opvoedingsproblemen Transactioneel ontwikkelingsmodel = ouders en kinderen beïnvloeden elkaar onderling, Ook de context van het gezin en de bredere context, namelijk de samenleving waarin het gezin leeft, heeft invloed op de opvoeding,
Opvoedingsproblemen Balansmodel = De cumulatie of opeenhoping van de kind-, ouder- en contectfactoren en de verhouding tussen risico- en protectieve factoren die de balans van de draagkracht en draaglast in of uit evenwicht brengen.
Risicofactoren Kinderfactoren (moeilijktemperament, ziekte of handicap, overgangen in de ontwikkeling, …) Ouderfactoren (negatieve jeugdervaringen, gebrek aan kennis en vaardigheden, psychische problemen, verslaving, …) Omgevingsfactoren (het ontbreken van een goede woonomgeving, werkloosheid, behoren tot een minderheidsgroep, ontbreken van sociale steun, …)
Beschermende of protectieve factoren Kinderfactoren (intelligent, gezond, sociaal vaardig zijn, sterk karakter hebben, …) Ouderfactoren (vaardigheden om met kinderen om te gaan, veerkracht hebben, positieve jeugdervaringen, …) Omgevingsfactoren (een hecht sociaal netwerk, een vaste job, een leuke woonomgeving, …)
Bronnen Afbeelding transactioneel model (https://www.researchgate.net/profile/Anouk_Spruit/publication/311766830/figure/f ig2/AS:454370434260995@1485341761691/Figuur-3-Transactioneel- ontwikkelingsmodel.jpg) Afbeelding balansmodel