EIGENAREN DUURZAME MONUMENTEN Ilse Rijneveld Adviseur monumenten Gemeente Rijswijk/Delft

DUURZAME MONUMENTEN? Een monument is duurzaam: let wél op goed onderhoud! Herbestemming, Hergebruik Onderhoud en verbeteringen Isolatie Water Stroom Warmte

UITVOERINGSVOORSCHRIFTEN MONUMENTEN Gewoon onderhoud bij monumenten is vergunningvrij. Het voegen van een gevel en het isoleren van een monument vallen niet onder gewoon onderhoud. Voor de richtlijnen van het uitvoeren van dergelijke werkzaamheden: zie Stichting Erkende restauratiekwaliteit. Werkzaamheden die volgens de richtlijnen worden uitgevoerd zijn vergunningvrij.

GEMEENTE RIJSWIJK? Subsidie mogelijk voor onderhoud. (Rijswijk/RCE) Onderhoud vergunningvrij (richtlijn zie stichting ERM.nl) Vooroverleg voor wijzigingen via gemeente. Voor wijzigen monument een omgevingsvergunning via het omgevingsloket online

INTERIEUR: AARD EN NAGELVAST

JUISTE MATERIALEN? Traditionele woningen zijn anders dan moderne gebouwen. Niet de gewenste maatregelen (standaard producten uit assemblagebouw) maar de verantwoorde oplossingen als uitgangspunt.

DE MODERNE VS. DE TRADITIONELE WONING

VENTILATIE, HOE WERKT HET? In traditionele woningen meer ventilatie nodig. om vochtophoping en vochtproblemen in constructie te voorkomen voor frisse lucht (gezondheid!) afvoer lucht via kanaal of schoorsteen, toevoer lucht via raam Kierdichting (schuiframen) Voorkomt warmteverlies en tocht, insluiten vocht voorkomen.

DUURZAME VERBETERING

BESPARING? HERGEBRUIK MATERIAAL

ISOLATIEWAARDEN VENSTER Dubbel glas Voorzetglas Binnenluiken Gordijnen % verbetering warmteverlies ten opzichte van enkel glas (schaal 0 tot 80%)

GLAS IN SCHUIFVENSTERS Balansveren Isolerend enkel glas Voor (schuif)ramen met roedeverdeling is dun geïsoleerd glas ontwikkeld, dunner dan 10 mm. Gewoon dubbelglas (HR++) is meestal te dik. De raamgewichten moeten bij isolatieglas met balansveren aangepast worden. Zowel isolerend enkel glas als dun dubbelglas van 8 mm dik is leverbaar.

TOCHTWERING VENSTERS Honingraad gordijn: jaloezie met luchtkamers. Kierdichting door borstels en profielen.

GLAS-IN-LOOD MET VOORZETGLAS VOORZETGLAS BIJ BOVENRAMEN GLAS-IN-LOOD Bestaand glas-in-lood aan de binnenzijde geplaatst.

ISOLATIE DAK Aansluiting houten balkconstructie en muur gevoelig voor vochtophoping (houtrot en schimmel). Isolatie op de zoldervloer: meest eenvoudige oplossing. Dunne isolatiefolie aan buitenzijde voorkomt aansluitproblemen op dakranden. tengel (lat) isolerende folie tengel (lat)

AANDACHTSPUNTEN NAÏSOLEREN goed Condensatie (ophopen van vocht) op het koudste oppervlak. Traditioneel zijn de ramen het koudste oppervlak Bij naïsolatie moet condensatie in de (hout)constructie worden vermeden, dus ventileren. Isolatiemaatregelen met elkaar in evenwicht. niet goed (zwam en schimmel door vocht)

FOLDER ENERGIEBESPARING www.stichtingerm.nl

TOOLKIT DUURZAAM ERFGOED

TOOLKIT DUURZAAM ERFGOED

WEBSITES Informatie GEMEENTE RIJSWIJK www.rijswijk.nl STICHTING ERM www.stichtingerm.nl TOOLKIT DUURZAAM ERFGOED www.toolkitduurzaamerfgoed.nl Adviseurs MONUMENTENWACHT ZUID-HOLLAND www.monumentenwacht-zh.nl GROENE GRACHTEN www.degroenegrachten.nl OOM ADVIES www.oomadvies.nl DIVERSE RESTAURATIEARCHITECTEN o.a. via stichting ERM: www.stichtingerm.nl