JONGVEE OPFOK
Het doel van Jongvee opfok
1. Wat is het doel van het opfokken van jongvee? Oriëntatie 1. Wat is het doel van het opfokken van jongvee? 2. Noem enkele kengetallen die te maken hebben met jongvee opfok. 3. Welke actuele ontwikkelingen vinden er op het moment plaats? 4. Wat zijn de kosten van jongvee opfok? Waar zitten de grootste kosten? 5. Wanneer heeft een vaars de jongveekosten terug verdient?
Het doel van een goede jongvee opfok; Een goed ontwikkelde vaars van 22 – 23 maanden oud, die trapsgewijs en gecontroleerd is gegroeid tot een Levend gewicht ca 570 kg na afkalven, Een kruishoogte van 144 cm, Een conditiescore van 3,5
Laag uitvalspercentage en hoge levensproductie drukt jongvee kosten !! Jongvee = kostenpost !! Laag uitvalspercentage en hoge levensproductie drukt jongvee kosten !! Minder jongvee = Minder voer Minder mest Minder werk Meer tijd voor melkkoeien
Opfokkosten
Gewicht bij afkalven en melkproductie
Jongvee = Werk !
GVE Het aantal GVE op een bedrijf is de optelsom van het aantal landbouwdieren op het bedrijf omgerekend naar de fosfaatproductie van één melkkoe. Er wordt als volgt gerekend: 1 melkkoe (v.a. 450 kg) = 1 GVE 1 kalf (tot 1 jaar) = 0,25 GVE 1 pink (1-2 jaar) = 0,5 GVE RVO toepassing-jongveegetal
1. Geboorte en de eerste levensdagen
Stellingen Ga naar Kahoot.it
De geboorte: draagtijd Gemiddeld HF 280 dagen Stierkalveren + 1 dag Tweelingen – 5 dagen Oudere kalfskoeien + 1 dag Vleesras kruisingen + 5 tot + 14 dagen Pinkenstier < 278 dagen dracht
Kalfziekte werkt negatief op geboorteproces Slechtere biest Vlot afkalven: Stierkeuze: Gebruikskruisingen Eigen stier Huisvesting Beweging Stro Stress Voeding: Geboorteweg vervet Koe minder actief Kalfziekte werkt negatief op geboorteproces Slechtere biest
Kalversterfte Gemiddeld in NL ruim 11 % (4 – 20 %) Oplopend !! Meeste sterfte perinataal ( < 3dagen ) Vaarzen grootste sterfte 14 % Erfelijk ? Grootst op bedrijven met veel kg melk / VAK Meeste uitval eerste 3 weken
Kalversterfte: max. toelaatbare percentages
Maak in tweetallen één poster Opdracht Nakijken 1 t/m 7 Maak in tweetallen één poster Gebruik hiervoor het artikel op Wikiwijs ‘’ belangrijke aandachtspunten rondom het afkalven‘’ Hierin verwerk je een protocol met het volgende; Zorg voor moeder dier voor afkalven Zorg tijdens kalven Nazorg moederdier en kalf (1ste 2 dagen) 5. Wat vinden jullie belangrijk!
Biest Van levensbelang ! = antistoffen = brandstof en vitaminen = afdrijven eerste mest = antibacteriële stoffen, leucocyten
Biestperiode Kalfjes worden geboren zonder immuunsysteem Immuniteit wordt doorgegeven door moeder via eiwit (immuunglobines) in biestmelk Kalf kan gedurende 24 uur immuunglobines opnemen, maar opname zakt al na 2 uur!
Biestsamenstelling
Biest samenstelling
Biest kwaliteit en ras
Kwaliteit biest en leeftijd koe Goede biest > 50 IgG Hoge productie per koe slechtere biest Denemarken: 50 % van de bedrijven onvoldoende kwaliteit biest
Oudere koeien produceren over het algemeen betere biest Minder biest bij kalven = betere kwaliteit 6 liter nastreven 10 liter is in de regel teveel
Biest bewaren Van oude koeien Snel koelen Vriezen van biest: Bacteriën vermeerderen zich niet meer wanneer biest is ingevroren Kan voor lange tijd (max 1 jaar) worden bevroren zonder dat er veel antilichamen dood gaan
Biest invriezen Nadelen Leucocyten vriezen (deels) dood Tijdrovend
Ontdooien biest Belangrijkste is biest ontdooien zonder de immuunglobines te beschadigen > 60 C beschadiging Beste manieren is een au bain Marie bad van 50̊C Magnetron kan ook maar geeft meer beschadiging Regelmatig vloeibare biest afgieten
Werkwijze biestperiode Alle biest testen met biestmeter 4 liter biest binnen 2 uur met sonde en daarna 24 uur niets Of 2 liter biest binnen 2 uur en 4 liter rest van de dag Werk hygienisch (mest, strooisel) Biest van Para tbc koeien niet voeren vanwege besmetting via biest Gebruik sonde: slokdarm ligt links !! Opwarmen slang ivm beschadiging
Coloquick- biest systeem ca € 4000,-
Ontwikkeling magen
Kunstmelk of volle melk ??
Volle melk of kunstmelk: economie: Afhankelijk van prijzen Superheffing Wat doe je met afwijkende melk ?
Pasteuriseren van koemelk Veilige manier om probleemmelk aan kalfjes te voeren Zorgt ervoor dat groot gedeelte van ziekteverwekkende bacteriën vernietigd worden (zelfs para tbc ) Antibiotica !!
Pasteuriseren koemelk Voordelen Nadelen Minder overdracht van ziektes Moeilijk te managen Betere groei Duur Is er altijd probleemmelk? Gebruik probleemmelk mogelijk Variabele kwaliteit (vet%, …) Antibiotica niet vernietigd
Kunstmelk aandachtspunten Drinktemperatuur (39̊C) zorgvuldig aanhouden. Indien melk koud verstrekt wordt, speenemmer + zuur gebruiken Concentratie melkpoeder: veel fouten 125 gram/liter 125 gram + 875 gram water 125 gram + 1000 gram water
Slokdarmsleuf reflex: 1. Temperatuur 2. Zuigen
Vertering bij het kalf Graan, krachtvoer Water Zetmeel Fermentatie Vluchtige vetzuren; Propionzuur, boterzuur, azijnzuur Absorptie van vluchtige vetzuren door de penswand stimuleert de penswand ontwikkeling
Pens ontwikkeling Melkperiode Onderzoek toont aan dat de pens ontwikkelt door vluchtige vetzuren en niet door het prikkelen van de penswand