Toedieningswegen medicatie Gezondheid Toedieningswegen medicatie
Toediening medicijnen Algemeen Toedieningswegen Topisch Enteraal Parenteraal Registratie
Toediening medicijnen Waarom medicijnen toedienen als dierverzorger/dierenarts? Preventieve zorg Vaccineren Antibiotica* Ontwormen (alleen vanuit ei-telling preventief anders curatief) Curatieve zorg Ontstekingsremmers Pijnstillers Antibiotica Huidparasieten-werende middelen Spierverslappers Narcose
Toedieningsweg Weg waarop een stof in contact wordt gebracht met het gewenste deel van een lichaam Kies, indien mogelijk, altijd voor de kortste weg stof zo dicht mogelijk brengen op plaats daar waar het nodig is.
De verschillende wegen Men onderscheidt drie verschillende wegen; 1. Topisch 2. Enteraal 3. Parenteraal
1. topisch Werking is plaatselijk a. op de huid (cutaan of dermaal) b. in het oog c in het oor d. in de neus e. in de mond (linguaal/sublinguaal/buccaal) f. in de vagina (vaginaal) g. in de anus (anaal) h. in het uier (intramammair) Let op; stof kan zich via bloed wel door het lichaam verspreiden. Soms is dit juist het gewenste!!
Instructie https://www.youtube.com/watch?v=MS4cnZ8N43Y Instructie droogzetter
2. Enteraal via het maagdarmkanaal a. via de mond naar slokdarm = oraal b. via anus en endeldarm = rectaal c. via de neus naar slokdarm = intranasaal d. direct in maag = maagsonde
Instructie https://www.youtube.com/watch?v=iQkcl-hXbzg Bolus ingeven
Parenteraal Injectiespuit Infuus Transdermaal = diffusie via huid Buiten het maagdarmkanaal om Via een injectie (meest toegepast) Injectiespuit Infuus Anders (minder toegepast) Transdermaal = diffusie via huid Transmucosaal = diffusie via slijmvlies Implantaat
Via injectie Gebruik: m.b.v. injectienaald vloeistof in het lichaam spuiten Uiterlijk: spuit of infuus gevuld met vloeistof met werkzame stof Voorwaarden: Toediening door deskundig personeel vanwege ligging vaten of organen Kans op infecties bij niet steriele materialen Route: afhankelijk van het geneesmiddel, plaats waar geïnjecteerd wordt, zal de werkzame stof geheel (bij i.v.) of maar voor een zeer klein deel (bij bijvoorbeeld i.p) opgenomen worden in de bloedbaan
Toediening medicijnen https://www.youtube.com/watch?v=812CskWCqGQ Intraveneus https://www.youtube.com/watch?v=TWKcDJ0on9Y I.M.
Parenteraal meest toegepaste wegen Naam Wijze Afkorting Eigenschappen/gebruik intracutaan in de huid (in de lederhuid) i.c. allergietest subcutaan onder de huid s.c. Trage opname makkelijk intramusculair in de spieren i.m. Minder trage opname, minder makkelijk intraveneus in de ader i.v. Snelle opname, moeilijk
Intracutaan injecteren Intracutane injectie volgens Mantoux. Dit gebeurt in sommige landen waar nog steeds TBC bij dieren voorkomt. Het principe is hetzelfde als bij de mens.
Subcutaan injecteren Juiste wijze van subcutaan injecteren. Hiervoor gebruikt men meestal korte naalden.
Intramusculair injecteren Toediening in het spierweefsel. Hiervoor gebruikt men meestal lange(re) naalden.
Intraveneus injecteren Toedienen via een ader Wat voor naald zou je hiervoor gebruiken?
Parenteraal verdoving Naam Wijze Afkorting Eigenschappen/gebruik Intralumbaal In het ruggenmerg narcose Epiduraal In de ruimte bij het ruggenmerg
Voordelen parenterale toediening slaat alle lichamelijke barrières over, zodat deze methode ook geschikt is voor geneesmiddelen die normaal gesproken door het lichaam zouden worden afgebroken kan langdurige werking hebben 3. intraveneuze injecties geven absolute zekerheid dat alle werkzame stof snel en volledig beschikbaar is
Nadelen parenterale toediening Deskundig personeel nodig voor toediening. 2. Infectiegevaar 3. Pijnlijke ervaring Niet meer corrigeerbaar nadat de werkzame stof in het lichaam is (bij orale middelen kan men bij verkeerd gebruik de maag leegpompen) Meer gevaar voor toediener
Wanneer gebruik van parenterale toedieningsweg? slechte toestand van patiënt (bij shock of in kritieke toestand is een patiënt doorgaans niet in staat tabletten door te slikken) indien zeer snelle werking vereist is 3. indien een werkzame stof wordt afgebroken in het maagdarmkanaal 4. indien werkzame stof niet of slecht vanuit maagdarmkanaal wordt opgenomen in het bloed
Keuze van verschillende wegen Aard aandoening 2. Soort medicijn: - weg niet altijd geschikt of mogelijk voor medicijn door afbraak van middel of bijwerkingen bij patiënt Comfort patiënt 4. Gemak
Waarom bemoeit overheid zich met diergeneesmiddelen? Risico’s Veiligheid voor diergezondheid Veiligheid voor volksgezondheid Door voedselveiligheid Door resistentieproblemen Signalen Stijging van gebruik (vooral antibiotica) Toename van resistentie Onrust over maatregelen in de volksgezondheid Een verhoogde commercie rondom diergeneesmiddelen Stijging oneigenlijk gebruik
Redenen voor registratie Einde wachttijd Evaluatie mogelijk Wettelijk verplicht Per behandeling noteer je: - datum van de behandeling - naam / nummer van het dier - diagnose - keuze van de behandeling --> naam diergeneesmiddel, REG NL, batchnummer, hoeveelheid - einde wachttijd Vergeet niet de aanprikdatum op een flesje te zetten!