AOS docentonderzoek bijeenkomst 3 Theoretisch kader & bibliotheekinstructie Rian Aarts & Kitty Leuverink www.docentonderzoekbrabant.nl www.docentonderzoekbrabant.nl

Wat is een theoretisch kader? (Verdiepende probleemanalyse) ‘Een theoretisch kader is een overzicht van bestaande kennis en inzichten over het praktijkprobleem dat centraal staat in jouw onderzoek’ Bronnen raadpleeg je voortdurend tijdens je onderzoek (ideeën opbouw, onderbouwing geven, keuze onderzoeksmethode en operationalisering van begrippen). www.docentonderzoekbrabant.nl

Waarom? Definiëren en meten van kenmerken: Leren hoe anderen de eigenschappen of kenmerken die jij wilt onderzoeken definiëren en vooral ook hoe ze die meten. Gebruik maken van bestaande meetinstrumenten. Waarom? Maken van een onderzoeksopzet: Het is nuttig om te lezen hoe anderen vergelijkbaar onderzoek opzetten en uitvoeren en vooral ook wat hun ervaringen zijn. Bij ontwerponderzoek worden de ontwerpeisen van je ontwerp bepaald. Vergeet niet de discussieparagraaf te lezen, want daarin vind je vaak suggesties voor vervolgonderzoek. Waarom? Ontwikkelen van een theorie: Bronnen onderzoeken om naar een verklaring te zoeken voor het door jouw te onderzoeken fenomeen. Hoe? Vertalingen, synoniemen. Thesaurus = soort woordenboek waarin je begrippen opzoekt. Bij elk begrip staat een overzicht van min of meer vergelijkbare begrippen. Gebruik ook vakwoordenboeken. Hoe? Gebruik sites waar je vooral wetenschappelijke artikelen vindt. Maak aantekeningen van je zoektocht: zowel van de inhoud als de verwijzing. Word heeft mogelijkheid om automatische literatuurlijst te maken (zie de website van het docentonderzoek voor een verwijzing naar een YouTube filmpje met uitleg hierover). Bron: Baarda, B. (2014). Dit is onderzoek! www.docentonderzoekbrabant.nl

Hoe ontwikkel je een theoretisch kader? Breng belangrijkste thema’s en deelaspecten van jouw praktijkprobleem in kaart. Ga per thema, deelaspect of relatie op zoek naar betrouwbare bronnen. Neem betrouwbare informatie over die relevant is voor jouw onderzoek (en vermeld de bron!). Integreer de nieuwe inzichten en kennis in een theoretische beschrijving van jouw onderzoeksthema. www.docentonderzoekbrabant.nl 4

Opdracht Werk in tweetallen Breng de belangrijkste thema’s en deelaspecten van je praktijkprobleem in kaart. Duur van de opdracht: 5 minuten www.docentonderzoekbrabant.nl

Onderzoek doen is niet simpelweg het antwoord op een vraag vinden Onderzoek doen is niet simpelweg het antwoord op een vraag vinden. Het omvat kennisnemen van de centrale kwesties in een vakgebied en het identificeren van argumenten gemaakt vanuit verschillende perspectieven. Bekend raken met de databases uit het vakgebied. Een expert worden over de bronnen en literatuur over het te onderzoeken onderwerp. (O’Dochartaigh, N. (2007). Internet Research Skills. National University of Ireland) www.docentonderzoekbrabant.nl Bron: Baarda, B. (2014). Dit is onderzoek!

Alles voor niets? Je bent al een eind gevorderd met je praktijkonderzoek. Onverwacht stuit je op een praktijkonderzoek naar hetzelfde onderwerp als waar jij mee bezig bent… Alles voor niets… Maar is die gedachte wel juist? Enige vreugde is meer op zijn plaats. Eenzelfde onderwerp wil namelijk nog niet zeggen dat het onderzoek hetzelfde is. Zelfs al wordt er vanuit dezelfde invalshoek gekeken, dan worden er waarschijnlijk andere onderzoeksmethodes gebruikt. Of de focusgroep (respondenten) is anders. Feitelijk ben je op materiaal gestuit waarmee je jouw onderzoeksbevindingen kunt vergelijken (Van Keken, 2015). Praktijkonderzoek is contextgebonden en daarmee onderscheidend van onderzoek. Je zult ook andere bronnen gebruiken doordat het onderzoek contextgebonden is. www.docentonderzoekbrabant.nl

Soorten tekstbronnen (1/2) Interne bronnen / Schoolgebonden beleidsdocumenten; tekstbronnen waartoe alleen medewerkers van een bepaalde organisatie toegang hebben. Documenten voor communicatie met directe omgeving; bijvoorbeeld schoolgids of website Les- en leerlingmateriaal www.docentonderzoekbrabant.nl

Soorten tekstbronnen (2/2) Kranten en tijdschriften Websites en internetcommunities Vakliteratuur en onderzoeksrapporten Regionale, landelijke of internationale beleidsdocumenten www.docentonderzoekbrabant.nl

Opdracht Open de website van het docentonderzoek www.docentonderzoekbrabant.nl Bekijk (onder ‘Cursusmateriaal’) drie weblinks. Zie de website van het docentonderzoek voor verwijzingen naar databases. www.docentonderzoekbrabant.nl

Waar vind je geschikte tekstbronnen? Database/bibliotheek Tilburg University Google Scholar Studiecentra/databases van hogescholen, universiteiten of schooladviesorganisaties Websites van gerenommeerde instanties Zie de website van het docentonderzoek voor verwijzingen naar databases. www.docentonderzoekbrabant.nl

Wetenschappelijke informatie op internet Publieke web versus het ‘Deep Web’ ± 80% van de wetenschappelijke artikelen niet vrij toegankelijk Toegang tot full-text artikelen via de TiUfinder Met een account van (bijvoorbeeld) Tilburg University ontsluit je veel informatie. www.docentonderzoekbrabant.nl

Praktische zaken Account Tilburg University VPN-verbinding https://www.tilburguniversity.edu/nl/studenten/it/vpn/ www.docentonderzoekbrabant.nl

Opdracht Google Scholar Vorm tweetallen Elk tweetal voert de opdracht uit (10 minuten) Korte bespreking van jullie ervaringen Vorm tweetallen Duur: 10 minuten Korte bespreking van de bevindingen www.docentonderzoekbrabant.nl

Google Scholar Eenvoudig zoeken zoals in Google Filter op wetenschappelijke publicaties Minder ‘overload’ dan bij Google Resultaten verfijnen met optie ‘geavanceerd zoeken’ www.docentonderzoekbrabant.nl

Slim zoeken (1/2) Gebruik bij het zoeken: specifieke zoektermen meerdere zoektermen (>2) Bekijk trefwoorden(lijst) uit relevante publicatie Let op: Spellingsvarianten Synoniemen Gebruik tekens om letters te vervangen # voor exact 1 letter: wom#n ? voor 1 of meer letters: behavi?r * voor 0, 1 of meer letters: invest* www.docentonderzoekbrabant.nl

Slim zoeken (2/2) Gebruik Boleaanse operatoren “…..” De precieze formulering tussen de aanhalingtekens moet in het resultaat voorkomen. AND Het woord (expressie) links en rechts van de operator moeten beide in het resultaat voorkomen. OR Ten minste een van beide woorden die links en rechts van de operator staan, moeten in het zoekresultaat voorkomen. NOT Pagina’s waar de woorden (expressies) rechts van deze operator in voorkomen, worden uitgesloten van de resultaten. www.docentonderzoekbrabant.nl

Beoordelen van informatie Hoe filter je de resultatenpagina? Auteur Tijdschrift Jaartal Uitgever ‘Geciteerd door’ Verwante artikelen De ontwikkeling van het internet gaat sneller dan wij kunnen bijhouden. Er is bovendien geen moderator (niemand is verantwoordelijk voor de inrichting van het internet / er is geen universele standaard). www.docentonderzoekbrabant.nl

Beoordelen van informatie Autoriteit (Wie is verantwoordelijk voor de publicatie? Wie is de auteur?) Actualiteit (Is de publicatie actueel? Wanneer is de website online gegaan?) Objectiviteit (Wat is het doel van de publicatie? Is het geen reclame?) Nauwkeurigheid (Is de publicatie compleet?) Overige belangen (bijvoorbeeld commerciële belangen) Eindigt een webadres op: .edu staat voor onderwijsinstelling (meestal Amerikaans) .org is een non-profit organisatie www.docentonderzoekbrabant.nl

Kenmerken wetenschappelijk artikel Auteur werkt bij een universiteit of onderzoeksinstituut Gepubliceerd in een wetenschappelijk tijdschrift ‘Peer reviewed’ Gebruik van vakterminologie Bevat vaak grafieken, tabellen of illustraties die de verzamelde gegevens weergeven Opbouw onderzoeksartikel: samenvatting, inleiding, methode, resultaten, discussie, referenties Gedetailleerde beschrijving onderzoeksmethode Bronvermelding Sobere, serieuze layout www.docentonderzoekbrabant.nl

www.docentonderzoekbrabant.nl 30/9/2015

Samenvattend Je weet nu hoe je wetenschappelijke informatie herkent dat veel wetenschappelijke informatie niet vrij toegankelijk is op het publieke internet hoe je Google Scholar effectief gebruikt dat Google Scholar een goed startpunt is als je je wilt oriënteren op een onderwerp www.docentonderzoekbrabant.nl

Verder dan Google Scholar… www.docentonderzoekbrabant.nl

Verder dan Google Scholar… Gebruik zoekmachine van TiU: WorldCat Discovery Betere zoekmogelijkheden dan in Google Scholar Kwaliteit gegarandeerd De belangrijkste wetenschappelijke publicaties direct beschikbaar Publicaties opvragen en reserveren Toegang tot publicaties uit collecties van bibliotheken wereldwijd. Gebruik buiten de campus een VPN-verbinding Zoek in specialistische/vakspecifieke databases www.docentonderzoekbrabant.nl

Wat vind je in WorldCat Discovery? Wetenschappelijke publicaties (zoals tijdschriftartikelen, boeken en rapporten) in bezit van de universiteitsbibliotheek Titels van alle gedrukte en digitale tijdschriften waartoe je via de bibliotheek toegang hebt Titels van publicaties uit collecties van bibliotheken wereldwijd www.docentonderzoekbrabant.nl

WorldCat Discovery: de voordelen Beheerde database: controle op kwaliteit Beter zoek- en filteropties dan Google Scholar Belangrijkste wetenschappelijke publicaties direct beschikbaar Uitgeleende boeken reserveren www.docentonderzoekbrabant.nl

Opdracht Werk zelfstandig Ga op zoek (in Google Scholar en Wordcat Discovery) naar relevante informatie voor jouw onderzoek Maak gebruik van de zoektips Documenteer! Volgende bijeenkomst: korte bespreking van je bevindingen Documenteer je bevindingen: Wanneer een pagina verplaatst wordt of een andere naam krijgt, wijzigt de URL (http://). Het kost veel tijd om achteraf de bronvermelding op orde te krijgen. www.docentonderzoekbrabant.nl