INFORMATIEVAARDIGHEDEN SAW B.Wydooghe L. Gheysen C. Neckebroeck

INFORMATIEVAARDIGHEDEN MODULE I SOORTEN INFORMATIEBRONNEN

Soorten informatiebronnen Wetenschappelijke informatiebronnen Criteria Wetenschappelijk vs. Populair wetenschappelijk vs. Beroepsgerichte literatuur Primaire, secundaire en tertiaire bronnen Types van informatiebronnen Sociaal-wetenschappelijke bronnen Juridische bronnen Statistische bronnen

1. Wetenschappelijke Informatiebronnen Criteria VORM Auteur Deskundige in vakgebied Verbonden aan wetenschappelijke instellingen Referenties/verwijzingen naar andere bronnen Tekstreferenties of voetnoten EN bibliografie/bronnenlijst Taalgebruik Zakelijk, wetenschappelijk taalgebruik Vaktermen Opbouw van tekst inleiding, samenvatting (abstract), methode, resultaten (vaak tabellen, grafieken, …), discussie en conclusie

1. Wetenschappelijke Informatiebronnen Criteria INHOUD Correct: inhoud wordt bewezen, logische argumentatie Volledig: rekening houden met alle relevante gegevens Controleerbaar: beschrijving van de gevolgde werkwijze/methodologie, nauwkeurige vermelding van de geraadpleegde bronnen Onafhankelijk: geen informatie bewust verdraaien of verzwijgen met als doel de lezer tot de conclusie te brengen die de auteur voorstelt, de informatie is niet gekleurd door emotionele overwegingen of ingegeven door religieuze, nationalistische, commerciële of andere belangen Betrouwbaar: de inhoud werd zorgvuldig gecontroleerd vóór publicatie door collega-wetenschappers (peer reviewed) Actueel: focus op de recentste ontwikkelingen binnen een bepaald vakgebied.

1. Wetenschappelijke Informatiebronnen Wetenschappelijke bronnen Door wetenschappers voor wetenschappers (experten in een vakgebied/wetenschappelijke discipline) Geen breed publiek voor ogen systematische opbouw, gedetailleerde beschrijving van de onderzoeksmethoden en resultaten, de aanwezigheid van een bibliografie/bronnenlijst gespecialiseerde wetenschappelijke uitgeverijen Raadpleegbaar in vakbibliotheken

1. Wetenschappelijke Informatiebronnen Populair wetenschappelijke bronnen geschreven door journalisten is bedoeld voor een groot publiek dat weinig of geen voorkennis heeft over het behandelde onderwerp, uitgebreide algemene uitleg over het behandelde onderwerp, een verslag van de nieuwste wetenschappelijke inzichten. Hierbij worden wetenschappers geïnterviewd of worden wetenschappelijke bronnen samengevat, maar op zichzelf zijn dit geen wetenschappelijke bronnen. beperkte literatuurlijst of het volledig ontbreken van bronvermeldingen. vaak kopen in de krantenwinkel

1. Wetenschappelijke Informatiebronnen Beroepsgerichte literatuur Professionele doelgroep, gericht op mensen uit de beroepswereld praktische benadering van het onderwerp soms door een wetenschappelijke uitgeverij uitgegeven

2. Primaire, secundaire en tertiaire bronnen origineel object of een document dat informatie uit de eerste hand bevat Publicaties waarin een onderzoeker voor het eerst zijn studie- en onderzoeksresultaten meedeelt bouwt verder op informatie uit een primaire bron. Door synthese, combinatie en interpretatie van, commentaar op en discussie over het originele materiaal kan nieuwe informatie ontstaan die in de primaire bronnen ontbrak een publicatie waarin een overzicht gegeven wordt van secundaire bronnen Gedrukt: artikel in vaktijdschrift, dagboek, jaarverslag, blog, wettekst gesproken: opnames van interviews en toespraken, audiovisueel: opnames van televisieprogramma’s, filmpjes op een weblog materieel: archeologische voorwerpen: bv. munten, bijlen, kledij, fossielen, Kunstobjecten: bv. gebouwen, schilderijen, beeldhouwwerken, foto’s tijdschriftartikels die origineel onderzoek evalueren (= reviews), handboeken, vakwoordenboeken, encyclopedieën, historische overzichten literatuurgidsen Encyclopedieën internet-directories

3. Types van informatiebronnen INHOUD Sociaal-wetenschappelijke bronnen Juridische bronnen/overheidsdocumenten (beleidsdocumenten) Statistische bronnen VORM Fysiek/gedrukt Elektronisch/digitaal/e-bronnen Periodiciteit Auteur en doelpubliek Primair/secundair/tertiair

Sociaal-wetenschappelijke bronnen boeken periodieken SW-bronnen Onderzoeks- literatuur naslagwerken Grijze literatuur

Naslagwerken Encyclopedieën Wikipedia? Woordenboeken databanken/e-bronnen Sociale kaart: overzicht van de voorzieningen in de welzijns- en gezondheidssector in Vlaanderen en Brussel

Boeken Handboeken Readers of verzamelwerken boeken monografie

(hand-)boek titel auteurs uitgeverij

Redacteurs verzamel-werk Titel bijdrage reader Auteurs bijdrage Titel Verzamel- werk

monografie

Periodieken Periodieken > artikels Kranten/dagbladen weekbladen Wetenschappelijke Tijdschriften Populair wetenschappelijke tijdschriften

Periodieken BaSW Belgisch tijdschrift voor sociale zekerheid Maatwerk, vakblad voor maatschappelijk werk Ons Erfdeel Personeelsbeleid Sociale interventie (Journal of Social Intervention: theory and practice) Tijdschrift voor mediation en conflictmanagement Tijdschrift voor de sociale sector Tijdschrift voor welzijnswerk Tijdschrift voor sociologie …

Periodieken BaO Autisme Centraal Caleidoscoop: spiegel van eigentijdse begeleiding Didactief: opinie en onderzoek voor de schoolpraktijk Echo’s uit de gehandicaptenzorg Gedragstherapie Geron: tijdschrift voor ouder worden en maatschappij Gezinsbeleid in Vlaanderen Jeugd en Co Kind en adolescent Praktijk Kind en adolescent: tijdschrift voor pedagogiek, psychiatrie en psychologie Nederlands tijdschrift voor zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen Pedagogiek in Praktijk Magazine Talent: tijdschrift over hoogbegaafdheid Vlaams tijdschrift voor Orthopedagogiek …

Periodieken BaMV Algemeen: Panopticon (full-text), De Orde van de Dag, Justitiële Verkenningen Preventie: secondant (Centrum Criminaliteitspreventie Veiligheid NL) Politie: Politiejournaal/Politieofficier, Magazine Federale Politie (Pol), Vigiles: tijdschrift voor politierecht Strafuitvoering: Fatik Welzijnswerk: Tijdschrift voor Welzijnswerk, Alert, Weliswaar, … Tijdschrift voor veiligheid (Full-text) Tijdschrift voor criminologie (Full-text) Private veiligheid Jongeren: Welwijs, Tijdschrift voor Jeugdrecht en Kinderrecht

Periodieken BaTP Denkbeeld: tijdschrift voor psychogeriatrie Gedragstherapie Kind en adolescent: tijdschrift voor pedagogiek, psychiatrie en psychologie Maandblad geestelijke volksgezondheid Nederlands tijdschrift voor Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen Psyche Psychopraktijk Rehabilitatie: tijdschrift voor rehabilitatie en herstel van mensen met psychische beperkingen Systeemtherapie, tijdschrift voor systeemtheoretische psychotherapie Talent: tijdschrift over hoogbegaafdheid Tijdschrift Klinische Psychologie Tijdschrift voor Psychotherapie

Onderzoeksliteratuur rapporten doctoraten Onderzoeks-literatuur Congressen/studiedagen

Eindwerken, papers, bachelorproeven Grijze literatuur Niet uitgegeven/gepubliceerd Brochures, folders, Nieuwsbrieven,… Eindwerken, papers, bachelorproeven Grijze literatuur syllabus …

Rechtsleer (boeken/TS) Juridische bronnen regelgeving rechtspraak Juridische bronnen Rechtsleer (boeken/TS)

Juridische bronnen: regelgeving Wetten, decreten, ordonnanties, KB, MB, Internationale verdragen CAO, omzendbrieven regelgeving Parlementaire documenten

Statistische bronnen Kwantitatieve gegevens (cijfermateriaal) Ruwe data (primaire bron) Bewerkte data (secundaire bron) Geen onsluitingsmiddelen Cijfers zoeken = weten waar deze zich bevinden!

Statistische bronnen Lokale statistieken Regionale statistieken Federale statistieken

Statistische bronnen: lokale statistieken cultuur arbeidsmarkt demografie Lokale statistieken onderwijs mobiliteit wonen Welzijn en kansarmoede

Statistische bronnen: regionale statistieken … jongeren Studiedienst Vlaamse Regering regionale statistieken gezondheid Personen met een handicap

Federale statistieken Statistics Belgium Federale overheidsdiensten Jongeren NICC JOP Federale statistieken justitie politie

Bronnen: cursusmateriaal Vademecum bronnen PPT bij vademecum Via http://saw-informatievaardigheden.wikidot.com/