A 002 - H1 Samenhang & verscheidenheid P1 De wereld wordt één geheel ( 1500-1900 ) Guatemala AK HAVO 4 & VWO 4 - PD 3-1-2019

A 002 - H1 Samenhang & verscheidenheid P1 De wereld wordt één geheel ( 1500-1900 ) Gebieden in de wereld raken steeds meer met elkaar verweven = GLOBALISERING. McDonald’s – Sony – Internet - Habbo – flexwerkers uit Polen – stage in de VS – containers uit Singapore – je boek uit Taiwan – grafstenen uit China – etc. AK HAVO 4 & VWO 4 - PD 3-1-2019

De wereld wordt steeds meer één samenhangend geheel. A 002 - H1 Samenhang & verscheidenheid P1 De wereld wordt één geheel ( 1500-1900 ) De wereld wordt steeds meer één samenhangend geheel. Een verandering hier of daar beïnvloedt alle andere gebieden. Dat noemen we een NETWERKSAMENLEVING; we kunnen niet meer zonder andere landen. AK HAVO 4 & VWO 4 - PD 3-1-2019

A 002 - H1 Samenhang & verscheidenheid P1 De wereld wordt één geheel ( 1500-1900 ) Ontdekking van de wereld vanuit Europa & geïsoleerde gebieden krijgen een FUNCTIE. EUROPEANISERINGSPROCES = expansie van techniek en ideeën vanuit Europa. AK HAVO 4 & VWO 4 - PD 3-1-2019

Wereldwijde stromingen van personen, goederen en informatie. A 002 - H1 Samenhang & verscheidenheid P1 De wereld wordt één geheel ( 1500-1900 ) Wereldwijde stromingen van personen, goederen en informatie. ACCULTURATIE = wederzijdse beïnvloeding van culturen. Europa bepaalt, OOL (onder ontwikkelde landen) ondergeschikken. AK HAVO 4 & VWO 4 - PD 3-1-2019

Europa onderwerpt andere landen. A 002 - H1 Samenhang & verscheidenheid P1 De wereld wordt één geheel ( 1500-1900 ) Europa onderwerpt andere landen. Dat gebeurt in FASES … AK HAVO 4 & VWO 4 - PD 3-1-2019

- Europa beschikte over veel hulpbronnen door oostwest-vorm. A 002 - H1 Samenhang & verscheidenheid P1 De wereld wordt één geheel ( 1500-1900 ) FASE 1500-1850; HANDELSKOLONIALISME Theorie van Jared Diamond: (zie studiewijzer) - Europa beschikte over veel hulpbronnen door oostwest-vorm. - verspreiding landbouwtechn. = voedsel - dus andere beroepen > dus expansie > meer grondstoffen nodig. AK HAVO 4 & VWO 4 - PD 3-1-2019

FASE 1500-1850; HANDELSKOLONIALISME Europa wordt centrum wereldhandel. A 002 - H1 Samenhang & verscheidenheid P1 De wereld wordt één geheel ( 1500-1900 ) FASE 1500-1850; HANDELSKOLONIALISME Europa wordt centrum wereldhandel. Andere landen zijn ondergeschikt. CENTRUM >< PERIFERIE (bron 8/ pag 13) PERIFERIE = uithoek/ondergeschikte landen. AK HAVO 4 & VWO 4 - PD 3-1-2019

FASE 1850-1950; INTERNAT. TAAKVERDELING A 002 - H1 Samenhang & verscheidenheid P1 De wereld wordt één geheel ( 1500-1900 ) FASE 1850-1950; INTERNAT. TAAKVERDELING Europa: IR op basis van grondstoffen. Europa doet aan EXPLOITATIEKOLONIALISME. Ontstaan van INTERNAT. TAAKVERDELING : OOL > grondstoffen Europa > industrieproducten Europa bepaalt INRICHTING van OOL. (bron 12/ pag 16) AK HAVO 4 & VWO 4 - PD 3-1-2019

FASE 1850-1950; INTERNAT. TAAKVERDELING vanaf 1880: A 002 - H1 Samenhang & verscheidenheid P1 De wereld wordt één geheel ( 1500-1900 ) FASE 1850-1950; INTERNAT. TAAKVERDELING vanaf 1880: Nieuwe industrie in Europa = KAPITAALINTENSIEVE PRODUCTIETECHNIEKEN. Vooral ASSEMBLAGE-INDUSTRIE. Die wordt uiteindelijk ook verplaatst naar de OOL. AK HAVO 4 & VWO 4 - PD 3-1-2019

FASE 1850-1950; INTERNAT. TAAKVERDELING vanaf 1880: A 002 - H1 Samenhang & verscheidenheid P1 De wereld wordt één geheel ( 1500-1900 ) FASE 1850-1950; INTERNAT. TAAKVERDELING vanaf 1880: MNO’S = Multi National Organisations. 1: economie VS en Zuid-Amerika groeit. 2: bevolking MIGREERT naar werk (met name naar VS/ Canada/ Zd-Amerika/ Australië). AK HAVO 4 & VWO 4 - PD 3-1-2019

A 002 - H1 Samenhang & verscheidenheid P1 De wereld wordt één geheel ( 1500-1900 ) Myrdal AK HAVO 4 & VWO 4 - PD 3-1-2019

FASE 1850-1950; INTERNAT. TAAKVERDELING vanaf 1880: A 002 - H1 Samenhang & verscheidenheid P1 De wereld wordt één geheel ( 1500-1900 ) FASE 1850-1950; INTERNAT. TAAKVERDELING vanaf 1880: Resultaat = CUMULATIEVE CAUSATIE. (bron 14/ pag 17/ Myrdal/ Zweden) Centrum wordt steeds sterker door SPREAD- EFFECTS (positieve sneeuwbal). Periferie lijdt aan roofbouw = BACKWASH (negatieve sneeuwbal). AK HAVO 4 & VWO 4 - PD 3-1-2019