VOOROORDELEN psychiatrie “Die is gek” Heb jij wel eens een normaal mens ontmoet? Het stellen van de juiste diagnose is moeilijk en tijdrovend
Overspannen / burn out Normaal evenwicht in draaglast (belastende omstandigheden: buiten jezelf) en draagkracht (persoonlijke eigenschappen) Draaglast vergroot of Draagkracht verminderd Somber, moe, angstig, onzeker, hoofdpijn, duizelig, snel geprikkeld, etc.
PSYCHIATRIE Integrale behandelmethode m.b.v. medicijnen Anamnese en psych.onderzoek vallen vaak samen Comorbiditeit DSM-classificatie (diagnostic and statistical manual of mental disorders)
DSM-classificatie As I: psychiatrische stoornis As II: pers.stoorn/ment.retard. As III: lichamelijke klachten As IV: sociale problemen As V: GAF-score (global assessment of functioning)
Vijf assen as I : b.v. depressieve stoornis as II: persoonlijkheidsstoornissen as III: lichamelijke aandoening (relevant voor het begrijpen van een psychische stoornis) as IV: psychosociale en omgevingsfactoren (b.v. scheiding) as V: Algehele beoordeling van het functioneren. ( 0 – 100)
Voorbeeld GAF global assessment of functioning GAF-score van 1-100 91-100: Uitstekend functioneren bij een groot aantal activiteiten, de problemen in het leven lopen nooit uit de hand, persoon wordt op prijs gesteld door anderen door veel goede kwaliteiten. Geen symptomen. 61-70 Enige lichte symptomen OF enige problemen in sociaal functioneren, op het werk of op school, maar functioneert over het algemeen behoorlijk goed, heeft goede inter-persoonlijke contacten. 1-10 Blijvend gevaar zichzelf of anderen te verwonden OF blijvend onvermogen de persoonlijke hygiëne te onderhouden OF ernstig suïcidaal gedrag met duidelijke doodsverwachting.
Behandelmethoden Biologisch: invloed op het lichaam Psychofarmaca: middelen die de hersenfunctie veranderen depressie en angststoornissen ECT: elektroconvulsietherapie ernstige depressie waarbij op medicijnen niet wordt gereageerd
Vervolg behandelmethoden Psychologisch (invloed op de geest) Psychotherapie Inzicht in eigen psychisch functioneren Cognitieve gedragstherapie Veranderen van cognities: gedachten en overtuigingen Veranderen van gedrag Gevolg: verandering van gevoelens/angsten
Cognitieve stoornissen Delier Bewustzijn is in wisselende mate gedaald Vaak visuele hallucinaties oorzaak: hersenfunctie verstoord door lichamelijk probleem (pneumonie/urineweginfectie/) Onder ziekenhuispatiënten komt delier veel voor. Dementie: m.n. Alzheimer gaat vaak gepaard met psychische problemen
Psychotische stoornissen Psychose Verward, hallucineren, wanen Zeer angstig, heeft ergens een onjuiste overtuiging. Leeft niet in de ‘gewone’realiteit Kan iets zien ,ruiken ,voelen wat er niet is. Hoort vaak stemmen. Is vaak zeer angstig. Oorzaak: lich.ziekten, alcohol, drugs, ernstige depressie. In een MANIE, tegenovergestelde van depressie kan iemand psych. worden en de waan hebben van onkwetsbaar of heel rijk
Stemmingsstoornissen Depressie stemming verlaagd, traag, moe, geen eetlust, geen belangstelling, nergens zin in, Schuldgevoel Soms suicidaal Een ernstige depressie is een hel; pat. Juist niet gemotiveerd voor behandeling. Medicatie geeft veel bijwerkingen, effect pas na 2 weken
Angststoornissen Paniekstoornis (agorafobie: liftvrees, straatvrees) Sociale fobie (vrees voor oordeel of bekeken te worden) Specifieke fobie (spinnen, hoogte) Gegeneraliseerde angststoornis (de mens lijdt het meest van de dingen die hij vreest in extreme mate) dus voortdurende bezorgheid + allerlei lichamelijke klachten.
Somatoforme stoornissen Hypochondrie (ziekteangst) Ongedifferentieerde somatoforme stoornis (chronische lichamelijke klachten ‘zonder’ oorzaak) Extreem b.v. verlamming, blindheid, niet kunnen spreken. Of ook: chron. lich.klachten zoals prikkelbare darmsyndroom, chronisch vermoeidheidssyndroom, spanningshoofdpijn. Somatisatiestoornis (reactie op stress met extreem lich. klachten)
Eetstoornissen Anorexia nervosa Boulimia nervosa Binge eating disorder Verstoord lichaamsbeeld Afvallen Boulimia nervosa Comorbiditeit (depressie, borderline) Vreetbuien met compensatie Binge eating disorder Vreetbuien zonder compensatie
Insomnie /dwangstoornissen Insomnie: slapeloosheid Psychisch Somatisch DWANGSTOORNIS: OCS of OCD Last van obsessies (dwanggedachten en compulsies (dwanghandelingen) Wasdrang, controleren, tellen, (min. een uur per dag)
PTSS: drama wordt steeds opnieuw beleefd. Prikkelbaar, geheugenverlies PTSS: drama wordt steeds opnieuw beleefd. Prikkelbaar, geheugenverlies. Bij langer dan 4 weken behandelen met psychothrapie
Conatieve (mbt de wilskracht) stoornissen Verslaving Vaak in combi met psychiatrisch beeld (persoonlijkheidsstoornis) Hersenziekte
TS-dreiging Aankondiging zelfdoding Verward Adres achterhalen voor spoedvisite IBS = inbewaringstelling (bescherming vd patient)