Webinar Recente Uitspraken Mededingingsrecht 28 juni 2018 Martijn van de Hel en Tim Raats
Agenda Inleiding Kartelverbod (artikel 101 VWEU / artikel 6 Mw) Civielrechtelijke uitspraken Bestuursrechtelijke uitspraken Misbruik machtspositie Schadevergoeding
Kartelverbod Civielrechtelijke uitspraken
Ageviewers geen kartelvorming leden CBL Hof Den Haag 04-04-2017, ECLI:NL:GHDHA:2017:795 ‘Ageviewers’ systeem Besluit van branchevereniging CBL controle door kassamedewerkers Geen strekkingsbeperking Onvoldoende bewijs om aannemelijk te maken dat gebrek aan marktpositie Ageviewers te wijten is aan de afspraak gemaakt door supermarkten middel CBL
Niet-concurrentiebeding bij overname Hof Arnhem-Leeuwarden 25-07-2017, ECLI:NL:GHARL:2017:6390 Niet-concurrentiebeding van vijf jaar bij overname van een groothandelaar in verwarmingssystemen Hof: beding heeft het doel de concurrentie te beperken Geen beroep op nevenrestrictie (artikel 10 Mw), wegens de (te) lange duur. Uitzondering bagatel niet van toepassing
Niet-concurrentiebeding bij overname II Hof Arnhem-Leeuwarden 03-10-2017, ECLI:NL:GHARL:2017:8812 Bij de verkoop van Cordial wordt non-compete overeengekomen van vijf jaar tussen koper en target Hof: onvoldoende aangevoerd om te concluderen dat het beding in strijd is met kartelverbod; non-compete voor langere duur niet direct verboden
Coty: online marktplaatsverbod mag Hof van Justitie 6 december 2017, ECLI:EU:C:2017:603 (C-230/16) Selectief distributiestelsel voor luxeproducten valt buiten kartelverbod, indien voldaan aan de volgende voorwaarden: Objectieve criteria van kwalitatieve aard Uniforme toepassing zonder discriminatie Criteria gaan niet verder dan noodzakelijk Verbod online marktplaatsen Groepsvrijstellingsverordening
Verbod verkoop marktplaats toegestaan Rb. Amsterdam 04-10-2017, ECLI:NL:Rbams:2017:7282 (Nike) Nike wilt overeenkomst ontbinden met een van haar distributeurs wegens het niet voldoen aan het selectieve distributie beleid Selectieve distributiesysteem van Nike toelaatbaar onder artikel 101 (1) VWEU, omdat het noodzakelijk is om het merkimago in stand te houden Opgelegde beperkingen gaan niet verder dan noodzakelijk
Geen overtreding als Staat niet als onderneming handelt Hof Den Haag 03-04-2018, ECLI:NL:GHDHA:2018:632 Procedure tegen de Staat in geschil tussen OvRAN en (bij wet opgerichte) NBA over verplichte aansluiting accountants bij NBA Hof bevestigt oordeel rechtbank dat de Staat niet handelt als onderneming artikel 6 Mw niet van toepassing Onrechtmatige daad wegens faciliteren mededingingsbeperking onvoldoende toegelicht
Onvoldoende onderbouwing uitzondering bagatel Hof Amsterdam 13-06-2017, ECLI:NL:GHAMS:2017:2270 Geschil tussen reisagenten ML Tours en Nuhr over een afspraak om vluchten naar Turkije en Marokko te verdelen Beroep op bagateluitzondering Hof: ML Tours heeft niet duidelijk gemaakt hoe de relevante markt eruit ziet en waarom het gezamenlijke marktaandeel minder dan 10% bedraagt
Stelplicht / bewijslast – branchebescherming winkelcentrum geen strekkingsbeding Hof Den Haag 26-04-16, ECLI:NL:GHDHA:2016:2018 Branchebeschermingsbeding in overeenkomst met winkelcentrum Rechtbank: strekkingsbeperking en nietig verklaard Maxima Latvija arrest Hof: winkelcentrum tekort in haar stelplicht
Stelplicht / bewijslast – afnamebeding horecaexploitant Rb. Oost Brabant 08-02-17, ECLI:NL:RBOBR:2017:597 Afnamebeding Warsteiner in overeenkomst horecaexploitant Rechtbank: exclusief afnamebeding zou concurrentie kunnen beperken, maar dat de stelplicht hier ligt bij de partij die zich beroept op een schending van het het mededingingsrecht. Daarin schiet de exploitant tekort
Stelplicht / bewijslast – niet bewezen dat opzegging gevolg is van OAFG Rb. Noord-Holland 26-07-2017, ECLI:NL:RBNHO:2017:6277 Corendon (principaal) zegt agentuurovereenkomst met Prijsvrij (handelsagent) op. Volgens Prijsvrij is de opzegging voortgekomen uit een onderling afgestemde feitelijke gedraging tussen Corendon en Tjingo. Prijsvrij voldoet niet aan haar stel- en bewijsplicht. De e-mails van Tjingo en Corendon waaruit zou blijken dat zij tot afstemming zijn gekomen over de opzegging is niet voldoende.
Stelplicht / bewijslast - onvoldoende gesteld uitsluiting verloskundigen Rb. Zeeland-West-Brabant 23-03-2018, ECLI:NL:RBZWB:2018:1745 Badbevalling door zelf uitgekozen verloskundige Ziekenhuis wijst verzoek af vanwege samenwerking met verloskundigen van coöperatie Qocon Rechtbank: afspraak tussen ziekenhuis en Qocon heeft ten doel kwaliteit van zorg te waarborgen. Strekking tot uitsluiten van verloskundigen of bepaalde vormen van zorg niet aangetoond
Stelplicht / bewijslast – vaststelling veiligheidsvoorschriften Hof Amsterdam 24-10-2017, ECLI:NL:GHAMS:2017:4339 Overeenkomst (productie confectiekleding) beëindigd vanwege overtreding veiligheidsvoorschriften stichting Onvoldoende gesteld over de vraag of mededinging wordt beperkt door vaststellen veiligheidsvoorschriften Kwalificatie stichting als ondernemersvereniging blijft in het midden
Stelplicht / bewijslast – post-term non-concurrentiebeding franchiseovereenkomst Rb. Midden-Nederland 14-03-2018, ECLI:NL:RBMNE:2018:1117 Eiser is bij zijn betoog geheel voorbij gegaan aan de bijzondere positie van franchiseovereenkomsten in het mededingingsrecht Onvoldoende aannemelijk gemaakt dat het post-term non-concurrentiebeding in strijd is met het mededingingsrecht
Verticale prijsbinding in franchiseovereenkomst Hof Den Bosch 05-06-2018, ECLI:NL:GHSHE:2018:2370 Verplichting om centraal vastgestelde prijs te hanteren in huishoudelijk reglement franchiseformule Strekkingsbeperking merkbaar inbreuk artikel 6 lid 1 Mw Niet voldaan aan bagatelbepaling Franchiseovereenkomsten niet in hun geheel nietig
Kartelverbod Bestuursrechtelijke uitspraken
Vernietiging boete ACM koelvrieshuizen - geen totaalplan Rb. Rotterdam 12-04-2018, ECLI:NL:RBROT:2018:2787 Boete opgelegd door ACM, omdat er concurrentiegevoelige informatie zou zijn gedeeld(zoals prijs en capaciteit) met een concurrent Rechtbank: niet aangetoond dat de handelingen wegens hun gemeenschappelijk doel deel uitmaken van een totaalplan. Afbakening geografische markt onvoldoende onderzocht
Vernietiging boetes ACM executieveilingen - geen totaalplan CBb 03-07-2017, ECLI:NL:CBB:2017:204 Een enkele voortdurende overtreding College: niet bewezen dat de ‘tweede fase’ van de door ACM betoogde voortdurende overtreding, waarin de handelaren de laag ingekochte panden onder elkaar doorverkochten en de winst deelden, iedere keer heeft plaatsgevonden na de initiële executieveiling
ACM heeft terecht boetes opgelegd wegens cover pricing CBb 12-10-2017, ECLI:NL:CBB:2017:325 Cover pricing College: gedragingen kunnen de mededinging bij aanbestedingen in die mate nadelig beïnvloeden dat zij kunnen worden geacht een mededingingsbeperkende strekking te hebben Echter, duidelijk onderscheid tussen cover pricing en ernstigere vormen van “bid rigging” ernstfactor van 1,5 naar 1
Misbruik van machtspositie
MEO: verboden discriminatie bij nadeel Hof van Justitie 19-04-2018, ECLI:EU:C:2018:270 Geschil Portugese CBO (GDA) en gebruiker (MEO/Portugal Telecom) over vermeende discriminerende tarieven Hof: discriminatie is alleen misbruik als het, gelet op alle omstandigheden, de mededinging tussen de handelspartners kan verstoren – kwantificeerbare verslechtering mededingingspositie niet vereist Hof: geen merkbaarheidsdrempel
Videma: misbruik machtspositie Rb. Rotterdam 21-02-2018, ECLI:NL:RBROT:2018:1037 Geschil NVZ en Videma over tarieven doorgifte NL TV-programma’s Wettelijk verplichte Geschillencommissie Auteursrechten vond tarieven niet billijk Videma maakt misbruik machtspositie door excessief all-in tarief te hanteren volgens rechtbank
Funda: machtspositie geen misbruik Rb. Amsterdam 21-03-2018, ECLI:NL:RBAMS:2018:1654 Geschil tussen VBO Makelaar en Funda over ongelijke voorwaarden voor makelaars Machtspositie Funda Volgens rechtbank geen sprake van misbruik van machtspositie Discriminatie is op zichzelf niet verboden Pas misbruik als concurrentiepositie ander aantast - niet gebleken
Schadevergoeding
Rechtsgeldigheid cessies Rb. Amsterdam 13-09-2017, ECLI:NL:RBAMS:2017:6607 Luchtvrachtkartel, voorgeschiedenis Cessies aan litigation vehicle Voldoende bepaalbaar Geen strijd fiduciaverbod Geen strijd goede zeden / openbare orde
Toepasselijk recht HR 16-03-2018, ECLI:NL:HR:2018:345 Luchtvrachtkartel, voorgeschiedenis Bepalen toepasselijk recht ogv. WCOD bij grensoverschrijdende inbreuk op de mededingingsregels HR: vragen lenen zich (vooralsnog) niet voor beantwoording bij wijze van prejudiciële beslissing
Bevoegdheid Nederlandse rechter Rb. Amsterdam 09-05-2018, ECLI:NL:RBAMS:2018:3203 Misbruik machtspositie Griekse (klein)dochter Heineken Rechtbank (ogv. hoofdregel) bevoegd ten aanzien van Heineken Onvoldoende nauwe band tussen vorderingen jegens Heineken en Athenian Brewery
Bevoegdheid en stelplicht Rb. Oost-Brabant 29-11-2017, ECLI:NL:RBOBR:2017:6932; ECLI:NL:RBOBR:2017:6331; ECLI:NL:RBOBR:2017:6332; ECLI:NL:RBOBR:2017:6333 Bevoegdheid: voorzienbaar en nauwe band met vordering ankergedaagde Technicolor USA niet actief op CDT-markt Preliminair stelplichtverweer: voldoende gesteld Omvang van de vordering
Vragen? martijn.vandehel@maverick-law.com / 06 21 210 853 tim.raats@maverick-law.com 06 43 107 436
Bedankt voor uw aandacht.