Agenda Hoofdstuk 3 - Van verkoopplan naar inkopen Oftewel de relatie tussen de verkoop versus inkoop.. Bron: http://www.basisboeklogistiek.noordhoff.nl/

Leerdoelen... Hoe vertalen we een verkoopplan naar in te kopen goederen en diensten? Welke afwegingen maak je bij zelf produceren of inkopen? En wat is PVE? Hoe koop je goederen en diensten in met gebruik van de bestelpuntmethode? Hoe richt je de productie en het voorraadbeheer in door gebruik te maken van MRP? Hoe classificeer je de in te kopen producten en ga je om met leveranciers? Kortom: wat is, kan en doet inkoop in een organisatie? 2

verkoopplan naar in te kopen goederen en diensten? In- of uitbesteden? Een viertal beslissingscriteria: 1 capaciteit? 2 juiste technologie, machines en kennis? 3 ander bedrijf goedkoper? 4 Past het product in assortiment? 3

Voordelen uitbesteden bij anderen vaak goedkoper dan zelf doen machinepark niet te worden uitgebreid geen extra capaciteit nodig geen nieuwe technologie ontwikkeld ……….

Nadelen uitbesteden Vertrouwelijke kennis door derden Overschrijding van levertijden Minder bezetting van eigen fabriek Extra transport Afhankelijkheid ……….

Bron: http://www.basisboeklogistiek.noordhoff.nl/ 6

Programma van eisen (PVE). Functioneel: wat wil je precies? Technisch: samenstelling en veiligheidseisen? Logistiek: hoeveel, plaats van afname, facturering (hoe vaak/aantal regels)? Kwaliteit: iso, nen, kema? Juridisch: aansprakelijkheid, garantie? Commercieel: wijze van betaling? 7

Na pve gaan we bestellen... Hoe koop je goederen en diensten in met gebruik van de bestelpuntmethode? Twee essentiële vragen: Wanneer bestellen? Hoeveel bestellen? Bron: http://www.basisboeklogistiek.noordhoff.nl/ 8

SHEETS COLLEGE 5 - Inleiding FM voor A cluster feb 2008 VOORRAADVERLOOP Wanneer ga je je voorraad aanvullen / bestellen? tijd voorraadhoogte LT B LT: levertijd B: bestelmoment

SHEETS COLLEGE 5 - Inleiding FM voor A cluster feb 2008 VOORRAADVERLOOP voorraadhoogte B veiligheidsvoorraad tijd

SHEETS COLLEGE 2.4 - Inleiding FM voor A cluster september 2007 VOORBEELD In een bedrijf worden 14 balen hooi per dag verbruikt. De levertijd is 7 dagen. Sjeng, die verantwoordelijke is voor de voorraad, houdt een veiligheidsvoorraad van 50 stuks. Voorraadniveau wanneer er besteld moet worden (B)?

Bestelmoment is (14 x 7) + 50 = 148 stuks (dus als er nog maar 148 stuks in je voorraad liggen, moet je gaan bestellen)

SHEETS COLLEGE 2.4 - Inleiding FM voor A cluster september 2007 Bestelpuntmethode Bereken bestelniveau B? Gedurende levertijd LT wil je blijven voldoen aan vraag:  gem. vraag x levertijd = Dgem x LT veiligheidsvoorraad altijd behouden  veiligheidsvoorraad = VV B = (Dgem x LT) + VV Dgem en Lt dienen dezelfde tijdseenheid te hebben (bijvoorbeeld weken)

Na pve gaan we bestellen... Optimale bestelhoeveelheid (Camp): -hoeveelheid, Q van quantity (in batches) -afweging tussen kosten bestellen en voorraad hebben -verloop van voorraad Bron: http://www.basisboeklogistiek.noordhoff.nl/ 14

Formule van Camp In deze formule geldt: Q = bestelhoeveelheid (Quantity) D = vraag per product in de beschouwde periode (Demand) Cb = kosten van bestellen (Cost) Cv = voorraadkosten per stuk in de beschouwde periode Dell verkoopt tweeduizend stuks van een bepaald type laptop per jaar. De volgende gegevens zijn bekend op basis van ervaring: • verbruik in een jaar: tweeduizend stuks (dit is de vraag van de markt) • kosten van de bestelling: [E]32 (het afhandelen van een inkooporder) • de kosten van het op voorraad houden van een product: [E]20 per periode   De optimale bestelhoeveelheid bereken je dan als volgt: De jaarlijkse kosten voor het bestellen zijn gelijk aan het aantal bestellingen vermenigvuldigd met de bestelkosten. In dit geval is het aantal bestellingen 2000/80 = 25. De jaarlijkse bestelkosten zijn dan 25 × [E]32 = [E]800. De jaarlijkse kosten voor de voorraad bedragen 0,5 × 80 × [E]20 = [E]800. Bij deze optimale bestelhoeveelheid bedragen de totale kosten dus [E]1.600. Dit wordt geïllustreerd in figuur 3.3. Bron: http://www.basisboeklogistiek.noordhoff.nl/ 15

Economic Order Quantity (EOQ) (optimale bestelhoeveelheid) EOQ berekenen voor de inkoop van artikel. De jaarlijkse behoefte is 400.000 stuks per jaar, de inkoopprijs bedraagt € 8 per stuk, de bestelkosten bedragen € 32, en de voorraadkosten bedragen 20% van de inkoopprijs per jaar. Bereken de EOQ.

Oefening EOQ Jaarbehoefte D = 400.000 stuks Bestelkosten S = € 32 Voorraadkosten = 20% x € 8 = € 1,60 EOQ = = 4.000 stuks Bestelkosten = (400.000 / 4.000) x 32 = € 3.200 Voorraadkosten = 0,5 x 4.000 x 0.2 x 8 = € 3.200

Economic Order Quantity Trade-off tussen bestelkosten en voorraadkosten (rente, ruimte, risico) Aanname: EOQ gaat uit van een regelmatige vraag Pas bij EOQ op met Goedkope delen Grote delen Houdbaarheidsdata .

Productieplanning en voorraadbeheer via MRP-1 MRP-1 = Material Requirements Planning MRP-1 presteert beter en is makkelijker te hanteren dan de bestelpuntmethode als je te maken hebt met afgeleide vraag in een complexere omgeving MRP-1 helpt je om alle voorraden op tijd in te kopen en op tijd te produceren “Op tijd” betekent hier op het moment dat je het nodig hebt, niet eerder. vaak Lot for Lot (LfL)

MRP 2 en ERP ERP is het vervolg van MRP 2. Buiten dat de resources en materialen door het systeem gepland worden, kunnen vele ander afdelingen hun administratie hierin bijhouden. Denk hierbij aan HR, loonadministatie. MRP 1 beheersen van materiaal stromen MRP 2 beheersen van materiaal en resource stromen E(enterprise)RP beheersen van de hele onderneming(enterprise)

Vraagtypen Onafhankelijke vraag Vraag naar eindproducten Moet je zelf voorspellen (is dus niet afhankelijk van de vraag naar een ander product) Afhankelijke (afgeleide) vraag De vraag naar componenten van een eindproduct Is afhankelijk van de vraag van het eindproduct

P66 22

Bron: http://www.basisboeklogistiek.noordhoff.nl/ 23

Inkoopbeleid Twee methoden om inkoopbeleid te formuleren: ABC-analyse Matrix van Kraljic

Percentage van het aantal artikelen uit het totale assortiment ABC-analyse Bepaal op basis van welk gegeven je de analyse wil maken, bijvoorbeeld: Inkoopaantal (stuks) Inkoopwaarde (Euro) Percentage van het aantal artikelen uit het totale assortiment Percentage van het totale inkoopaantal of de totale inkoopwaarde van het totale assortiment A-artikelen 20% 80% B-artikelen 30% 15% C-artikelen 50% 5%

Welke soort leverancier is er en hoe ga je ermee om? Bron: http://www.basisboeklogistiek.noordhoff.nl/ 26

ABC analyse A: hard of snellopers: 20-80 regel: 20% van artikelen zorgen voor 80% omzet B: (30% van artikelen zorgt voor 15% omzet) C: langzaam (50% van artikelen, 5% omzet)

ABC-analyse Step 1 Step 2 Sorteer de gekozen variabele (hier: inkoopaantal (usage)) in volgorde van hoog naar laag Bereken het totaal

ABC-analyse Step 3 Step 4 Bereken de percentages (hier: usage part / total) Bereken de cumulatieve percentages

ABC-analyse Step 5 80% 95% Groupeer de artikelen a.d.h.v. de regelgrenzen, en gebaseerd op de cumulatieve percentages, naar A, B en C

omgaan leverancier door productclassificatie...Kraljic marge Een voorbeeld is het door de leverancier van kantoorartikelen of bevestigingsmiddelen laten beheren en aanvullen van afdelingsvoorraden. Elcee, Eriks Easy Order en Fabory zijn bedrijven die zich hierop hebben gespecialiseerd voor de industriële markt. Bij winkels kennen we de producten van Sorbo, die door een vertegenwoordiger van de leverancier worden bijgevuld. Maandelijks wordt een factuur voor de geleverde artikelen gestuurd. De indirecte kosten voor deze producten kunnen zo heel laag gehouden worden. Het product mag wat duurder zijn, als de integrale kostprijs maar lager is. Dit kan ook gelden voor diensten: denk bijvoorbeeld aan hoveniers of glazenwassers. Er wordt gestreefd naar een vaste relatie met de leverancier, waarbij de leverancier het inkoopproces zeer efficiënt maakt doordat hij zich heeft gespecialiseerd. Kijk eens op de websites van genoemde bedrijven om je een beeld te vormen van deze werkwijze. Bron: http://www.basisboeklogistiek.noordhoff.nl/ 33

3.5 Bestellen: traditioneel of via e-procurement? We onderscheiden drie vormen van e-procurement: voor (Not) Product Related e-sourcing: leverancier e-ordering: bestellen e-facturing: factureren P81/82

3.6 Plannen en kosten m.b.t inkopen en voorraden Stel jezelf als inkoper twee vragen: Wat zijn de verkoopverwachtingen zoals je die aantreft in het verkoopplan? Welke brutomarge wil je realiseren?