Hervorming van het PWA-stelsel: naar een nieuw instrument “Wijk-werken” binnen het Vlaams activeringsbeleid

Situering Het Vlaams regeerakkoord : - stelsel van Tijdelijke werkervaring - drastische hervorming van het PWA-stelsel Conceptnota “naar een nieuw stelsel van Tijdelijke werkervaring” door de Vlaamse Regering goedgekeurd op 30 oktober 2015 Conceptnota hervorming PWA-stelsel door de Vlaamse Regering goedgekeurd op 4 maart 2016

Conceptnota “Wijk-werken”: visie Het Stelsel van tijdelijke werkervaring - doelgroep : werkzoekenden met grote afstand tot de arbeidsmarkt omwille van gebrek aan (recente) werkervaring en passende arbeidsattitudes - doelstelling: verwerven van werkervaring om transitie naar het Normaal Economisch Circuit te faciliteren - duidelijk onderscheid met Sociale Economie / doelgroepwerknemer - intensieve begeleiding en inzet van één of meerdere werkplekleerinstrumenten - staat open voor alle werkgevers en alle werkzoekenden

Conceptnota “Wijk-werken”: visie 2. Hervorming van het PWA-stelsel: naar een nieuw instrument “Wijk-werken” - nadruk op werkervaring - focus op maatschappelijk relevante activiteiten op lokaal niveau - gericht op minimaal competentiebehoud - Past in een traject naar werk

Krijtlijnen van het nieuw instrument “Wijk-werken” 1. Toeleiding : Wijk-werken kan enkel indien geen ander passend instrument beschikbaar is - voor wie minimum halftijds werken niet haalbaar is - zeer geleidelijke opstap richting tewerkstelling - maximum haalbare: een paar uur presteren in een laagdrempelige werkomgeving - de werkzoekende beschikt over voldoende autonomie en kan zich zelfstandig naar de werkplek begeven en zijn taken uitvoeren

Krijtlijnen van het nieuw instrument “Wijk-werken “ 2. Geen werkloosheidsval - slechts mogelijk voor bepaalde duur - kadert in een traject naar werk - opvolging en begeleiding door VDAB/partners - minimale vergoeding bovenop uitkering Overgangsbepalingen voor “huidige PWA-werknemers” worden voorzien

Krijtlijnen van het nieuw instrument “Wijk-werken 3. Geen verdringing van reguliere arbeid in het Normaal Economisch Circuit of Sociale Economie - de gebruiker is louter opdrachtgever : geen contractuele verbintenis met de werkzoekende - toegelaten taken/activiteiten: geënt op PWA-stelsel - toegankelijk voor alle gebruikers die nu momenteel toegelaten zijn in het PWA-stelsel - niet gebonden aan een minimum aantal uren / week, max. 60 uren per maand

Krijtlijnen van het nieuw instrument “Wijk-werken 4. Werkervaring op een reële werkplek met beperkte incentive voor de werkzoekende en beperkte bijdrage door de gebruiker - reële werkplekken maar niet op een productievloer - laagdrempelige leerwerkplekken - Geen arbeidspostanalyse, aangepaste werkomgeving of voortdurende begeleiding en ondersteuning op de werkvloer. - op maat van de werkzoekende

Krijtlijnen van het nieuw instrument “Wijk-werken 5. Organisatie: afstemming op organisatiestructuren voor arbeidsmarktinitiatieven - in startfase toegankelijk voor verplicht ingeschreven werkzoekenden en werkzoekenden die noch uitkering noch leefloon ontvangen - instroom op basis van alle info voorhanden in het dossier - unieke kans om samenwerking tussen VDAB en lokale besturen op het terrein structureel te versterken

PWA als “juridisch vehikel” voor Wijk-werken Voordelen: - uitkering kan gecombineerd worden met beperkte inkomsten uit prestaties - zeer beperkte prestaties mogelijk (vanaf 1u/dag) - de PWA-arbeidsovereenkomst biedt een (uitzonderlijk) arbeidsrechtelijk kader aan de relatie werkzoekenden / gebruiker / organisator van het Wijk- werken - een bestaand en gekend chequesysteem - mogelijkheid tot voorzien in uitvoering van taken / activiteiten niet gedekt door NEC of SEC voor specifieke (financieel kwetsbare) gebruikersgroepen

PWA als “juridisch vehikel” voor Wijk-werken Aandachtspunten - welke activiteiten toegelaten worden: moet passen binnen federale definitie van “een PWA-systeem” - beperking van het contingent tot (gemiddeld op jaarbasis) 7291 werkzoekenden - de PWA-vrijstelling, de PWA-inkomensgarantieuitkering, regeling inzake welzijn van de PWA-werknemers en de PWA- arbeidsovereenkomst zijn en blijven federale bevoegdheden - nood aan een interregionaal samenwerkingsprotocol

PWA als “juridisch vehikel” voor Wijk-werken Wat indien geopteerd wordt om PWA niet als juridische basis te gebruiken? - dit impliceert een uitdoof van het bestaande PWA-stelsel, wat in tegenspraak is met het Vlaams regeerakkoord - Vlaanderen beschikt niet langer over een instrument dat uitzonderingen op federaal arbeidsrecht en federale werkloosheidsreglementering toelaat - de dienstverlening aan de gebruikers houdt op met bestaan

Regeling van 3 aspecten bij gebruik van PWA als juridische basis 1) Werkzoekenden werkzaam als PWA-werknemer op 1/1/2017 : overgangsbepalingen worden voorzien + prioritaire instroom in Wijk-werken 2) De PWA-vzw’s - gemeenten: niet langer verplicht om te voorzien in een PWA - geen detachering van PWA-beambten naar PWA-vzw’s - PWA-vzw’s : niet langer de organisatie van PWA als opdracht toegewezen per wet/decreet - de lokale besturen kunnen de rol van lokale organisator blijven vervullen 3) Het PWA-chequesysteem - behoud chequesysteem - verdere operationalisering betalingssysteem wordt nog uitgewerkt - gegevensuitwisseling met RVA wordt voorzien

Timing - Voorbereiding in overleg met de stakeholders - Opstart 1/07/2017 - Tot 1/7/17: VDAB voorziet in ondersteuning ten aantzien van PWA- vzw’s voor uitvoering van hun opdracht (via inzet PWA-beambten) Specifieke regeling mogelijk voor PWA-DCO’s die nog beroep wensen te doen op expertise PWA-beambte in 2017