Made by : Rina Niemeijer Katheteriseren
Anatomie van de Urinewegen:
Definitie Katheteriseren Het kunstmatig af laten lopen van urine uit de urineblaas. Hiertoe wordt een steriele Katheter, door de urinebuis( urethra) in de urineblaas(vesica ) gebracht, zodat ontlediging kan plaatsvinden.
Een Katheter is een buis of canule met een rond uiteinde, om kans op beschadiging van weefsel te verkleinen. Zijdelingse openingen > afloop urine Katheters in verschillende soorten, maten en materialen
Soorten Katheters Katheter om éénmalig te katheteriseren Verblijfskatheter (Catheter à Demeure) Katheters om blaas continue mee te spoelen ( 3 lumen) Tiemann katheter: alleen bij mannen met prostaat hypertrofie/vernauwing van de urinebuis Nelaton katheter(recht uiteinde) Supra pubis katheter
Eenmalige Katheter Voor eenmalige blaaslediging Intermitterend Katheteriseren: bij aandoeningen van de blaas en ruggemerg letsel Verschil man en vrouw: in de lengte! gecoat en on gecoat Heeft 1 opening
Verbijfskatheter Catheter à Demeure hoeft na inbrengen na 6 weken verwisseld te worden. Bij een Silliconen: 3 maanden intramuraal, 6 maanden extramuraal(afhankelijk instelling) ballon gevuld met steriel water of glycerine, ter fixatie 2 lumen Katheter: 1 voor afvoer urine en 1 om ballon te vullen. overdag aangesloten aan been zak en ‘s nachts aan urine nachtzak Katheter stop
Indicaties katheteriseren: Het leegmaken en houden van de blaas Afwijkingen aan de urine wegen Ziekte van de zorgvrager(kan niet naar de wc/ toilet Stellen van een diagnose: urine voor microbiologisch onderzoek Exacte bepaling residu Voor onderzoek zoals een cystografie
Indicaties voor (verblijfs)blaaskatheter: Kraamvrouwen(moeilijk plassen na bevalling) Geriatrische zorgvragers Chronische zieken: MS, reuma etc. Verstandelijke en lichamelijke gehandicapten(spasticiteit, misvorming bekken, dwarslaesie) Chirurgische zorgvrager(buik, hart long operatie)
Indicaties eenmalige katheterisatie: Postoperatief Vermoeden van urineretentie Neurologische afwijkingen (zelf katheterisatie) Urinekweek
Wat zijn belangrijke aandachtspunten bij het hebben van een Katheter(denk aan Gordon!)
Aandachtspunten bij het hebben van een katheter: Is een voorbehouden handeling Heeft invloed op de seksualiteit van de zorgvrager Voldoende privacy Kan pijnlijk zijn Tekenen van infectie: koorts
Observatiepunten: Symptomen urineweginfectie Goede doorstroom Aanwezigheid lekkage Hoeveelheid, kleur, geur en aspect
Aandachtspunten inbrengen van een katheter: Voorbehouden Handeling Juiste maat: charriere Informatievoorziening Zv Hygiëne Pijn tijdens het inbrengen van de katheter Niet meer dan 500 ml urine laten afvloeien Techniek bij de man Techniek bij de vrouw Aseptisch en hygiënisch werken
Suprapubisch Katheter Kenmerk: via opening(fistel) in buik, boven schaambeen(os pubis) in blaas gebracht voorkeur silicone katheter ( kan langere tijd zitten, minder gauw irritaties) Poliklinisch onder plaatselijke verdoving Indicatie: Acute retentie aandoening of operatie urinebuis Blijvende dwarslaesie Schrompelblaas Blijvende incontinentie Preventief
Supra Pubis Katheter
Verzorgen van een supra pubis catheter Een zorgvrager met een supra-pubische katheter heeft dus een niet-natuurlijke verbinding tussen de blaas en de buitenwereld (een fistel). Na fistelvorming is de verzorging een niet-complexe handeling, die veel zorgvragers zelf kunnen uitvoeren.
Voordelen Supra pubis: Zv kan makkelijker verzorgen Minder kans op blaasstenen Minder kans op infectie Minder belastend Seksualiteit Bij vrouwen: minder kans op fecale infectie van anus naar urethra Bij mannen minder kans op prostatitis en urethritis
Verwijderen van de katheter: Eenvoudige handeling Werk hygiënisch Bij inbrengen: steriele handschoenen Bij verwijderen: wegwerphandschoenen Bij Cad: eerst water uit de ballon halen Zo nodig kweek katheter punt
Oefening Het aantrekken van steriele handschoenen