Urotherapie bij gedrags-/ontwikkelingsstoornissen E.C. van der Kuur, kinderarts en voorzitter NVCK A.J.F. Lankamp, orthopedagoog / GZ psycholoog Streekziekenhuis Koningin Beatrix, Winterswijk

Disclosure Geen belangen

ontwikkeling

Gedrag- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen spelen een belangrijke rol bij incontinentieproblemen. Urine-incontinentie 20-40% Feces-incontinentie 30-50% Gedrags- en/of opvoedkundige problemen Autismespectrumstoornissen ADHD/ADD

Gedragsstoornis: wanneer afwijkend gedrag gestuurd wordt vanuit aanleg. Gedragsprobleem: wanneer afwijkend gedrag zijn oorzaak vindt in de situatieve omgeving. Gedragsstoornissen maken deel uit van de ontwikkelingsstoornissen.

Ontwikkelingsstoornissen. Aandachttekort stoornis Gedragsstoornissen Pervasieve ontwikkelingsstoornissen Motorische vaardigheden Angststoornis Leerstoornis Syndromen

AD(H)D Moeite met aandacht bij taken, details Niet volledig opvolgen, afmaken van taken Moeite met luisteren wat gezegd wordt Moeite met organiseren/overzien Vermijden v taken met langdurend mentale inspanning, snel afgeleid zijn Vergeten van zaken die nodig zijn voor taken Constant friemelen/frunniken Ongepast klimmen/rennen in situatie

Tips bij AD(H)D Structuur: Positief benaderen Belonen Pictogrammen, regels, vaste tijden, afspraken Positief benaderen Heb begrip voor andere manier van denken Belonen Goed gedrag, zelfvertrouwen vergroten

Autisme Maakt slecht oogcontact Speelt het liefst alleen, erg op zichzelf Overgevoelig voor zintuiglijke indrukken Reageert vreemd op emoties van ander Houdt vast aan bepaalde opstelling, patronen Voorkeur/preoccupatie vreemde voorwerpen Stereotiepe bewegingen Weinig begrip/interesse in anderen

Tips bij autisme Stap 1: uitleg waarom belangrijk Stap 2: laat ouder het goede voorbeeld geven Stap 3: maak het overzichtelijk Stap 4: controleer, wekelijkse checklist Stap 5: belonen: combineer voor iets wat het niet graag doet met iets wat het wel graag doet

Met wat voor gedrag je ook te maken krijgt… Hoe kun je de patiënt motiveren tot het opvolgen van jouw adviezen?

CASUS 1

Over het probleem:   Stap 1: Het probleem vertalen in een te leren vaardigheid. van … vieze broeken hebben (probleem). naar …. leren om op tijd naar de wc te gaan (te leren vaardigheid). Bij kinderen met autisme: (extra belangrijk….) Wie… Wat ….. Waar….Hoe …Wanneer.. (waarom).

Over motiveren: Kinderen met autisme zijn soms moeilijk te motiveren, zoek naar aansprekende beloning of passende consequenties van eigen gedrag. Belonen bij autisme: “het mag saai”, sluit aan bij de interesse van het kind. Bij “straf” … zoek naar consequentie van eigen gedrag…. dus niet voor straf eerder naar bed… maar minder in de game kamer.  

Dus ….……. Wordt de informatie echt begrepen…. ? Cultuur speelt soms een rol…. vriendelijk knikken betekent niet dat de informatie begrepen is….. toch even laten herhalen wat de bedoeling is…

CASUS 2

Basistechnieken motiveren Open vragen stellen (gevoelsreflecties) geven Bevestigen, complimenten geven Samenvatten

CASUS 3

Tips / waar zou je aan kunnen denken: Past het gestuurd worden bij een meisje van 10 ? Hoe is het gedrag van dit meisje te duiden? Is het een probleem met aandacht of gemakzucht ?

ADVISEREN Hoe kun je het best een advies geven ? Korte termijn adviezen. Niet teveel informatie tegelijk. Opschrijven of laten opschrijven. Hulpmiddelen die het kind/ouder aanspreken. Door herhaling en oefening wordt informatie beter opgeslagen.

Take home…. Teamverband: geïnteresseerde kinderarts en orthopedagoog/psycholoog ! Ook al is er een gedragsprobleem/stoornis, er kan altijd een organische afwijking naast bestaan ! Denk ook aan psychopathologie bij de ouder (‘de appel valt niet ver van de boom’). Zorg dat je ‘de verbinding’ houdt met ouders en kind.