Zonder kernenergie of fossiel, kan dat? Frans Rooijers – directeur CE Delft

CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige expertise 60 medewerkers Not-for-profit Klanten Bedrijven (MKB, industrie, transport, energie en brancheorganisaties) Overheden (Europese Commissie, Europees Parlement, ministeries, provincies, gemeenten, waterschappen) NGO’s Frans Rooijers - 40 jaar Wise

Energietransitie, zonder kernenergie of fossiel? Nee, dat lukt niet We gebruiken zo ontzettend veel olie, kolen en gas Transitie lukt niet van vandaag op morgen, maar wel in 30 jaar Frans Rooijers - 40 jaar Wise

Mondiale revival voor kernenergie? IPPC benadrukt urgentie probleem Stelt dat alle technieken nodig zijn Mijn stelling: CO2-beleid is nodig, maar dat betekent niet dat er nieuwe kernenergie komt! Frans Rooijers - 40 jaar Wise

Kernenergie? Lage externe kosten? Helaas, niet Waarom kernenergie? Nauwelijks regelbaar Duur (studie CE Delft 2011, directe kosten + externe kosten) Wonderlijk dat dit konijn steeds weer uit de hoge hoed komt Elke andere industrie zou al lang failliet zijn Frans Rooijers - 40 jaar Wise

Kernenergie? Lage externe kosten? Helaas, niet Waarom kernenergie? Nauwelijks regelbaar Duur (studie CE Delft 2011, directe kosten + externe kosten) Wonderlijk dat dit konijn steeds weer uit de hoge hoed komt Elke andere industrie zou al lang failliet zijn Frans Rooijers - 40 jaar Wise

Kernenergie is theater, Zon en wind is de echte discussie Goedkoopste bronnen. Echter, niet altijd beschikbaar Wind (op zee) 5 a 6 ct/kWh Zon (zuiden) < 2 ct/kWh Combi elektriciteit & waterstof Elektriciteit (voor piekvraag) uit waterstof kost € 0,10 - € 0,15, zelfs hiervoor is kernenergie te duur Uitgebreide studies naar vraagpatronen, flexopties, accu’s, … Te weinig naar beleidsstrategie Niet door politiek Niet door ambtenarij Niet door NGO’s Frans Rooijers - 40 jaar Wise

Geen investeringen meer in kernenergie of fossiel? We kunnen wel zonder kernenergie, maar fossiel blijft nog nodig Nieuwe energiemarkten (o.a. Afrika) >> zon en wind, accu’s Europa: zon en wind, biomassa Maar we schakelen niet om Nog steeds nieuwe woningen/bedrijven op aardgas Fossiel is nog steeds de norm Frans Rooijers - 40 jaar Wise

Energievraag Nederland Exclusief lucht/zeevaart LT-warmte = lage temperatuur warmte HT-warmte = hoge temperatuur warmte Frans Rooijers - 40 jaar Wise

Mobiliteit: fossiele vraag groeit Op de fiets 0 g CO2/km Met de trein 41 g CO2/km Zuinige auto’s 130 g CO2/km Biobrandstoffen 50-130 g CO2/km Vliegtuig 130 g/km We rijden grotere auto’s, rijden meer en vliegen meer Meer fossiele olie, CO2-emissie groeit ! Frans Rooijers - 40 jaar Wise

Er is nog vol op aardgas en aardolie, die goedkoper worden 18.726 2.092 13.465 73.120 77.696 Nog niet ontdekt potentieel Ontdekt potentieel Reserves (mld m3/jr) Frans Rooijers - 40 jaar Wise

Jaarlijkse kosten energievoorziening, 2050 klimaatneutraal, het kan zonder fossiel Frans Rooijers - 40 jaar Wise

paradox Geen energietransitie kosten van fossiel energie stijgen Brandstofkosten zijn dominant kost de energievoorziening € 40-80 miljard/jaar Wel energietransitie kosten van fossiele energie dalen Kosten van infra en hernieuwbare bronnen zijn dominant kost de energievoorziening € 45 – 75 miljard/jaar Het lijkt alsof dit veel hoger is dan de kosten van een fossiele energievoorziening Frans Rooijers - 40 jaar Wise

40 jaar ervaring: alleen beleid heeft effect Nog steeds betaalt de vervuiler niet Ook NGO’s laten zich in de val van de techniek lokken Geen kernenergie Geen CCS Geen biomassa Waterstof alleen als het groen is Is er dan geen klimaatprobleem? Uitgebreide studies naar vraagpatronen, flexopties, accu’s, … Nauwelijks naar beleidsstrategie Niet door politiek Niet door ambtenarij Niet door NGO’s Frans Rooijers - 40 jaar Wise

Internalisatie van kosten Iedereen is prijsgedreven Met subsidies verandert er niet echt iets Fossiel kan nog veel goedkoper Discussie over slim beprijzen lokt niet Stichting DOEN geeft geld voor leuke dingen, maar niet voor effectief beleid Hoe zorg je ervoor dat professionele partijen serieus werk maken van besparing en hernieuwbare bronnen? Frans Rooijers - 40 jaar Wise

Effect Als externe kosten geïnternaliseerd worden Bijvoorbeeld met VEK = Vergoeding Externe Kosten Alle producten worden duurder Geen nieuwe kernenergie Uitfasering fossiel Veel meer zon en wind en waterstof (uit zon en wind) Frans Rooijers - 40 jaar Wise

Bedankt voor uw aandacht Meer informatie: Frans Rooijers CE Delft Oude Delft 180 2611 HH Delft rooijers@ce.nl Al onze publicaties: www.ce.nl Frans Rooijers - 40 jaar Wise