Getallen als dlgltale strllpjes Barcode Getallen als dlgltale strllpjes

Video Bekijk de video op http://beeldbank.schooltv.nl/oneclip.jsp?id=26037 Deze tekst hoor je tijdens de clip. Streepjescodes vind je in elke supermarkt. Bij de kassa wordt de streepjescode “gelezen” door een infrarode lichtbundel. Maar wat vertelt die streepjescode nou precies? De eerste en de laatste drie streepjes zijn start- en stopcodes. Tussen start en stop zit de code verborgen. De zwarte strepen zijn enen, de witte strepen nullen. Computertaal! De kassa computer vertaalt de nullen en enen in een cijfercode: 3 2 5; halfvolle melk voor 92 eurocent! Zo werkt dat! Uit streepcodes kan een computer niet alleen de prijs aflezen; de computer geeft ook aan waar de melk vandaan komt, en of er nog genoeg voorraad is. Ook in bibliotheken gebruiken ze streepjescodes. Na het scannen van je pas slaat de computer op welke boeken jij hebt geleend, én wanneer die boeken weer terug moeten zijn. Allemaal automatische besturingen: handig en snel. Als intro kan deze dienen, maar er zitten wel foutjes in: de suggestie wordt gewekt dat ook prijs en andere info in de code zit terwijl die in een database zit

Streepjescode / barcode Coderen met streepjes is de meest toegepaste methode van automatische productidentificatie. Wordt gebruikt in handel, industrie, gezondheidszorg, onderwijs, bibliotheken enz. Meest bekend is de ‘supermarkt’.

Geschiedenis Ponskaart is eerste aanloop naar snelle gegevensverwerking; doorbraak komt in 1948: Woodland ziet Morse-code en beseft: „Het enige wat ik hoef te doen, is de stippen en strepen naar beneden doortrekken, zodat dikke en dunne lijnen ontstaan.”

Geschiedenis (2) Afleesapparaat: samen met Silver ontwerpt Woodland een ingewikkeld, metersgroot apparaat dat de strepen om kan zetten in een elektrisch signaal. De lichtbron is een lamp van 500 Watt. Daglicht moet worden geweerd. In 1952 krijgen ze patent op hun scanner. Pas op 26 juni 1974 wordt het eerste product (pakje kauwgom) m.b.v. streepjescode verkocht. http://www.refdag.nl/oud/weet/010911weet06.html

Voordelen Snelle invoer van gegevens. Nauwkeurige en gecontroleerde invoer gegevens. Basis voor verkooprapportages, voorraadbeheer en bestellingen Tijd- en kostenbesparing, dus korte terugverdientijd.

En de prijs? (1) In de streepjescode zit geen prijsinformatie. Het herkende product wordt via een database gekoppeld aan een prijs. De ‘kassadatabase’ bevat dus de prijs, het product niet. De voorraadhoogte wordt zo ook in de ‘kassa’ bijgehouden.

En de prijs? (2) Bij afgewogen artikelen (vleeswaren, groente, losse ijzerwaren) zit de prijs WEL in de streepjescode.

87.12345.00000.6 13 cijfers in vier groepen. Eerst de code van het land waar de code is uitgegeven (niet productieland). Dan nummer van het bedrijf. Dan artikelnummer. Daarna check digit (controlecijfer = uitkomst van een berekening, bedoeld als controle bij lezen van barcode).

Voorbeelden 5018374491305 50 UK 18374 Tesco 49130 Digestive biscuits 5 controlegetal 8710439080130 87 NL 10439 Bison International 08013 Ontvetter 0 controlegetal 8722700061403 22700 Unilever Nederland Foods 06140 Hertog aardbeien roomijs 1L 3 controlegetal 8710412003521 10412 United Biscuits Netherlands 00352 Verkade Digestive original biscuits 1 controlegetal

Iets opzoeken? Op http://gepir.gs1.nl/ kun je de cijfers van een streepjescode invoeren. Je krijgt dan firmanaam, adres en telefoonnummer van degene aan wie de code is uitgegeven. Dat kan de fabrikant zijn of iemand die het product verder bewerkt of verhandeld heeft.

Afwijkingen Sinds 2001 worden bedrijfsnummers uitgegeven met meer dan vijf cijfers; het artikelnummer kan dan minder lang zijn. Landencode kan ook uit drie cijfers bestaan; gaat ten koste van lengte van bedrijfsnummer. Een buiten Nederland geproduceerd product dat wel in Nederland wordt afgevuld, krijgt de code van Nederland.

Ontcijferen De lijnen en tussenruimten zijn één, twee, drie of vier eenheden breed. Het begin is hier de startcode 1-1-1, dus een lijn en een tussenruimte en een lijn van elk één eenheid breed.

De getallen Bestaan uit 4 delen 0 = 3-2-1-1 1 = 2-2-2-1 2 = 2-1-2-2 3 = 1-4-1-1 4 = 1-1-3-2 5 = 1-2-3-1 6 = 1-1-1-4 7 = 1-3-1-2 8 = 1-2-1-3 9 = 3-1-1-2 Som van de 4 delen is 7 (voor controle) 1-4-1-1 3-2-1-1 1-1-3-2

Controlecode maken Bekijk de code Tel getallen op oneven posities op en vermenigvuldig die met 3 (6+9+8+0+0+9)*3=96 Tel alle getallen op de even posities daarbij op (96+3+3+2+0+3=107) Bereken het verschil met het eerstvolgende tiental (107+3=110) Dus de check digit is 3 en die staat dus aan het einde

Controle halverwege In het midden staan hulplijnen, die zijn dus niet van de 2 ervoor of de 0 erachter.

Stopcode De stopcode is in dit geval ook 1,1,1

Andere standaarden Verschillende soorten barcodes Elk met eigen toepassingsgebied. Op industrieel gebied bijvoorbeeld: Interleaved 2 of 5 Code 39 Code 128 Tweedimensionale barcodes

EAN128 Voor logistieke toepassingen: EAN128-code Bevat meer productinformatie (houdbaarheidsdatum, batch-nummer, verzendcode e.d.) Vaak op pallets, bakken of andere verzend- eenheden.

Interleaved 2 of 5 Eenvoudige barcode met een 'start‘- en een 'stop‘-karakter en altijd een even aantal karakters. Veel gebruikt in de zware industrie. 1 is zwarte lijn en 0 witte (dikke zwarte lijn is 11) Zie figuur 1 is de startcode: 1010 2 is: 11010010101100 3 is: 11011010010100 4 is: 11010011001010 5 is: 10101001100110 6 is de stopcode: 1101 http://www.barcodeisland.com/int2of5.phtml

Code 39 Code 39 heeft vast aantal strepen voor één enkel karakter. Elk karakter is opgebouwd uit negen strepen – waarvan drie breder dan de rest (een streep is zwart of wit). Eén karakter bestaat dus uit vijf zwarte en vier witte strepen. http://www.adams1.com/pub/russadam/39code.html

2D barcode (1) Voor situaties waarin er zeer veel gegevens op een heel klein oppervlak moeten komen. Heet ook wel gestapelde barcode. Voordeel is dat er geen significante nieuwe technologie ontstaat (zowel printen als lezen gebeurt als bij andere barcodes).

2D barcode (2) Kunnen veel meer informatie bevatten dan de gewone (vaak meer dan 2K). Kunnen daardoor dienen als klein databestand met allerlei details i.p.v. alleen identificatienummer. Daardoor is contact met een centrale database niet meer nodig als je de informatie van een bepaald product wilt weten.

Echt compact (1) 2D-codes geven veel informatie op een zeer minimale oppervlakte.

Echt compact (2) Een GSM oplader met 2D barcode

Opdracht Wil je zelf een barcode maken en printen? Zoek dan op ‘free barcode generator’ of bekijk de volgende links: http://www.idautomation.com/java/linearservlet.html http://www.freebarcodes.com/Main.asp http://www.barcodesinc.com/generator/index.php http://www.barcoding.com/upc/

http://www.gs1.org/productssolutions/barcodes/technical/bar_code_types.html

Einde