De Duivelse Dialoog Joram van Maanen Ine Verbruggen 23 januari 2018 De Duivelse Dialoog Joram van Maanen psychomotorisch therapeut EFT-therapeut Ine Verbruggen drama-/psychodramatherapeut Joram

De Duivelse Dialoog 23 januari 2018 2 Kairos forensische polikliniek Onderdeel van de Pompestichting en Pro Persona Behandellijn: Stop Relationeel Geweld Groepsbehandeling voor mannen (agressie controle) Individuele behandeling voor vrouwen (agressie controle) Partnergesprekken gericht op veiligheid (agressie controle) Vervolg bij voldoende veiligheid: Partnerrelatietherapie ( MBT-F en EFT) Joram

De Duivelse Dialoog 23 januari 2018 3 Emotionally Focused Therapy (EFT) Sue Johnson Clientcentered psychotherapeut 1980 Gangbare therapieën vooral cognitief/gedragsmatige aanpak EFT gekoppeld aan de hechtingstheorie gericht op emoties. Ine Ontstaan vanaf 1980, partnerrelatietherapie, gangbaar = cognitieve gedragsmatige therapie gericht op communicatie, als clientcentered therapeut gericht op emoties en interactiepatronen Jarenlang onderzoek maakt het belang duidelijk van emotionele banden en responsiviteit, koppeling aan hechtingstheorie van o.a. Bowlby.

De Duivelse Dialoog 23 januari 2018 4 Hechtingstheorie: (Bowlby) Veilige gehechtheid Onveilige gehechtheid Ine Hechtingstheorie: Hoe je jezelf, de ander, de wereld ervaart start/komt voort uit hoe je dit geleerd en niet geleerd hebt in de “Eerste” belangrijke relatie, met je ouders/verzorgers (fijn – niet fijn, uiting van innerlijke toestand: lachen, huilen, gillen, schoppen), ouders zijn door hun reactie externe affectregulatoren en ook stressregulatoren Veilige gehechtheid: ontstaat doordat de moeder(-) de emoties en het gedrag van haar kind kan onderkennen als van hem(-), los van haar eigen emotie, en zij zo nodig troost en steun kan bieden, zonder zelf te ontregelen en angstig of boos te worden, daarmee ontstaat een innerlijk model van de ander als veilig en betrouwbaar, en van het zelf als competent en “om van te houden”. Onveilige gehechtheid: ontstaat als ouders zelf minder goed in staat zijn om hun emoties te reguleren en zelf ontregeld raken bij een confrontatie met de emoties van hun kind.

De Duivelse Dialoog 23 januari 2018 5 Angstig-ambivalente gehechtheid Angstig-vermijdende gehechtheid Gedesorganiseerde gehechtheid Ine Angstig-ambivalente gehechtheid: de ouder neemt de emotie van het kind over, er ontstaat een emotielus tussen ouder en kind met een escalatie van gevoel(kind klampt zich vast aan moeder, moeilijk te troosten) Angstig-vermijdende gehechtheid: ouder negeert eigen gevoelens, doet gevoelens af als aanstellerij, reageert nauwelijks op signalen van ontreddering bij kind(makkelijk kind, kind zoekt geen steun of troost vanuit de ervaring dat die niet of onvoldoende geboden wordt, kind zoekt eigen oplossing ten koste van hechting, emoties zijn niet merkbaar) Gedesorganiseerde gehechtheid: in de interactie met de ouder is het aanklampen noch vermijden effectief gebleken om affectregulatie te bewerkstelligen. Ouders zijn zelf de bron van angst door agressief, verwaarlozend en vooral onvoorspelbaar te zijn. Kind ervaart hulpeloosheid en vijandigheid. Het heeft geen eenduidig innerlijk werkmodel ontwikkeld. Kind heeft geleerd dat anderen niet beschikbaar en betrouwbaar zijn en dat het zelf niet in staat is de emoties te reguleren.

De Duivelse dialoog 23 januari 2018 6 Gehechtheidscategorieën bij volwassenen gelijk aan die bij kinderen! Bowlby stelt dat alle betekenisvolle interacties met belangrijke anderen op volwassen leeftijd verband houden met de basisaannames over de beschikbaarheid en veiligheid van die anderen. Ine Coping strategieën: lijfreacties in procedurele geheugen, die in tijden van stress en dreiging geactiveerd worden. (freeze/fight/flight) Verband tussen de vroegere hechtingservaringen tussen ouders en kinderen en het vermogen van een individu om zich op volwassen leeftijd emotioneel te binden aan anderen en langdurige intieme relaties aan te gaan(Bowlby). OEFENING 1!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

De Duivelse dialoog 23 januari 2018 7 EFT uitgangspunten: Veilig Verbinden: Intrapsychisch experiëntieel De volwassen hechting Het interactionele systemische perspectief INE EFT: Basis is Veilig Verbinden, uitgangspunten: Intrapsychisch experiëntieel, de emoties in het hier en nu De volwassen hechting, welke onderliggende hechtingsangsten en hechtingsbehoeftes zijn in het geding Het interactionele systemische perspectief, de ander is niet het probleem maar de relatiedynamiek

De Duivelse Dialoog 23 januari 2018 8 Rol Therapeut: Proces-consulent Choreograaf Regisseur Het therapieproces: Gericht op opsporen en onderzoeken van ongewenste interactiecirkels (Duivelse dialogen) Ontwikkelen van emotioneel responsieve interactiecirkels Ine Rol Therapeut: proces-consulent, choreograaf en regisseur, helpt paren de emotionele beleving die zij van hun relatie hebben opnieuw te bewerken en zo de relatiedans(en) opnieuw te structureren. Gezichtspunt is dat partners vast zitten in een bepaalde manier van verwerken, organiseren en reguleren van hun emotionele beleving. Het therapieproces is er op gericht om de ongewenste interactiecirkels oftewel duivelse dialogen op te sporen en te onderzoeken door de onderliggende emoties en hechtingsangsten en behoeftes te achterhalen. Iedere partner heeft voor hem/haar geldige redenen waarom ze zo doen naar hun partner toe.

De Duivelse dialoog 23 januari 2018 9 Positie / gedrag Beeld van jezelf en de ander Secundaire emotie Primaire emotie Onbeantwoorde hechtingsbehoeften/angsten Overt Covert Joram

De Duivelse dialoog 23 januari 2018 10 Aantal veelvoorkomende hechtingsbehoeften Behoefte om geaccepteerd te worden Behoefte aan nabijheid Behoefte om begrepen te worden Behoefte om belangrijk gevonden te worden Behoefte om geliefd te voelen Behoefte dat je partner jouw goede eigenschappen benoemt/ waardeert Behoefte aan waardering Aantal veelvoorkomende hechtingsangsten Angst om genegeerd te worden - Angst om verlaten te worden Angst om een mislukking te zijn Angst om niet geaccepteerd of gewaardeerd te worden Angst om je niet geliefd te weten/ te voelen Angst om gecontroleerd te worden Joram

De Duivelse Dialoog 23 januari 2018 11 Duivelse dialogen: Zoek de boef: doodlopend patroon van elkaar verwijten maken, elkaar de schuld geven Joram

De Duivelse Dialoog 23 januari 2018 12 Duivelse dialogen: Protestpolka: eisen en terugtrekken of vitten en verdedigen Joram

De Duivelse Dialoog 23 januari 2018 13 Duivelse dialogen: Lege dansvloer: verstijf en vlucht of terugtrekken oram

De Duivelse Dialoog 23 januari 2018 14 Ine De therapeut zet een “EFT bril” op om te kijken achter het gedrag van partner(s) en valideert de beleving van de partner(s) en is empathisch. Soms plaatst de therapeut zich tussen de partners om de “bullets” te vangen zodat de ene partner de ander niet beschadigt. De therapeut werkt met partners aan een stabiele band, waar veiligheid en vertrouwen is doordat de partners tegelijkertijd toegankelijk zijn voor elkaar, ontvankelijk zijn voor wat de ander in brengt en betrokken zijn op elkaar.

De Duivelse Dialoog 23 januari 2018 15 Forensisch werkveld: Justitie TBS klinieken GGZ instellingen Gemeente Forensische Poliklinieken Verslavingszorg Advocatuur Jeugdhulpverlening RIBW NIFP Gehandicaptenzorg Zorginstellingen Penitentiaire inrichtingen Long-stay instelling Jeugdbescherming Reclassering(en) Inspectie(s) Etc. Ine

De Duivelse Dialoog 23 januari 2018 16 Hoe zit het met onze verbindingsproblemen? Hoe veilig zijn wij verbonden als ketenpartners? Joram Samenwerken met onze ketenpartners Samenwerken met onze collega-behandelaren Samenwerken met onze toezichthouders Samenwerken met onze collega’s/managers Samenwerken met ……………………………………… Hoe gaan wij om met tegengestelde belangen, onze behoeftes en onze angsten? Hoe zien onze verbindingsproblemen eruit? Zijn wij Toegangkelijk, beschikbaar, betrokken? KENNEN WIJ ONZE DUIVELSE DIALOGEN?

De Duivelse Dialoog 23 januari 2018 17 Bedankt voor uw aandacht!