Vlaamse Klimaatconferentie: Adaptatie, , Antwerpen

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
Werkgroep: ruimtelijke ordening en stedelijke omgeving Voorzitter: George Allaert Secretaris: Axel Verachtert.
Advertisements

1 havo/vwo 2 klimaat, §7 en 8.
Vlaamse Klimaatconferentie: Adaptatie, , Antwerpen
4.5 gevolgen van klimaatverandering
Klimaatverandering en klimaatadaptatie
Hoofdlijnen  Biodiversiteit Hoofdlijnen Natuurrapport 2007  Verstoringen/bedreigingen  Duurzaam gebruik.
Invloed van klimaatverandering op de waterhuishouding in Vlaanderen
Weer en klimaat in de VS.
Klimaatverandering in het Zuidoosten aanvechten Plaatselijke Presentator & Organisatie Logo van de partner.
Ruimtelijke ordening en de verwachte waterproblematiek in Nederland
2 havo/vwo 2 landschap, §4.
Anticiperen op klimaatveranderingen KLIMAATADAPTATIE.
Europa – Klimaat II en Europa – Invloed van Zee
Water op de Kaart in de Drechtsteden 20 mei 2009.
LEZING DELTAPROGRAMMA
Hoe dynamisch is ons kusttoerisme in tijden van klimaatverandering? Socio-economische veranderingen Workshop 14 oktober 2010 Beach Palace Hotel, Blankenberge.
Zo begin je tegenwoordig een presentatie over het klimaat.
Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv het klimaat in de toekomst groot belang van computermodellen forecasting: het klimaat van de toekomst.
Geologische tijdschaal
Inhoudsopgave Aanleiding De Nationale Adaptatiestrategie (NAS)
Inventarisatie mogelijke onderwerpen:
Wonen in Nederland § 2.1 Leven met water.
Nr. 1 Hoe klimaatverandering de natuur van de rijkswateren verandert Marjolijn Haasnoot m.m.v. Marcel Ververs Harm Duel. Frans Klijn. Nathalie Asselman.
Hoofdstuk 1 Extern systeem en klimaatzones Paragraaf 11 t/m 14
De zomer van 2003 Teken van klimaatverandering? Prof. Dr. G.J. Komen KNMI.
> Tekst.
De mens als factor van verandering
Ruimte voor de Rivier 3 Klimaatverandering.
Het bepalen van een significant risico en een significante toename van het risico Katrien Van Eerdenbrugh Antwerpen – ISC workshop.
MIRA-infodag studies luchtkwaliteit 5 april 2011
Situering studies luchtkwaliteit MIRA -infodag studies luchtkwaliteit 5 april 2011.
Module 2 Biosfeer Door: Camiel Koopmans, Max van Mulken, Martijn Hendrickx en Bram Thomassen.
Waterproblematiek in Vlaanderen
Latijns-Amerika - klimaat
Adaptatie aan overstromingsrisico Bestuurlijke aspecten van risicozonering in de RO Nico Pieterse, Joost Tennekes, Leo Pols en Kersten Nabielek.
1 vmbo-T/havo 2 klimaat, §6 en 7
3 havo Klimaatverandering § 2
Albert Klein Tank 14 November 2009 Klimaatscenario’s: wat staat ons te wachten?
1 havo/vwo H2 klimaat, §4.
Ruimte voor bedrijvigheid in West-Vlaanderen Een stand van zaken 29 September 2015.
1 HV Hoofdstuk 2 Klimaat § 8-9
Hoofdstuk 3 Water in China en het Midden-Oosten.
Provinciaal beleid woningdelen Tom Raes diensthoofd wonen.
Hoofdstuk 8 Klimaatverschillen tussen Spanje en Nederland.
Klimaatadaptatie van internationaal tot lokaal niveau Johan Bogaert.
Invloed klimaatverandering op waterhuishouding Texel Marcel Boomgaard 5 maart 2015.
Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Onderzoeksresultaten en beleidsrelevantie.
Rapportage ‘Over leven met dieren’ “Na zaaien komt oogsten”
De zomer van 2030 Gerbrand Komen Bart van den Hurk Frank Selten Geert Lenderink Albert Klein Tank © KNMI 2004.
NME, Den Haag, 12 oktober 2009Klimaatverandering Rob van DorlandKNMI.
2 TH Hoofdstuk 4 Water § 2-4 Wereld. Grootste deel van het aardoppervlak = zee = zout Geschikt / Ongeschikt als drinkwater? Water Geschikt / Ongeschikt.
Vlaamse overheid De integratie van klimaatverandering in de Vlaamse ontwikkelingssamenwerking 28 juni 2010 Afdeling beleid Departement internationaal Vlaanderen.
Patrick Willems Klimaatveranderingen in België. op basis van …  Klimaatscenario’s i.s.m. KMI: Federaal Wetenschapsbeleid & INBO  Invloed op rivieren.
Albert Klein Tank en de projectgroep klimaatscenario’s van het KNMI Scenario’s voor klimaatverandering in Nederland.
Klimaatverandering en schade Alex Hoen, Verbond van Verzekeraars 4 februari 2016.
AARDE 3/4 vmbo 4 Weer en klimaat § Weersverschillen in de Verenigde Staten Extreme weersomstandigheden: sneeuwstormen, blizzards orkanen tornado’s.
AARDE 3/4 vmbo 4 Weer en klimaat § 6-9. Het weer in Nederland isobaren lijnen op een tussen plaatsen met dezelfde luchtdruk lagedrukgebieden: rond de.
Klimaatverandering en de broeikasgassen waterdamp en ozon
studiedag Ongekwalificeerde Uitstroom door actiegroep
Monitoringsrapportage HHNK 2016
Per (klimaat)gebied zullen de schadelijke gevolgen anders zijn
Klimaten op aarde, heel logisch!
Klimaten Natuurlijke zones.
Waterveiligheid.
Klimaatverandering& Landbouw
Klimaat heeft invloed op watervoorziening van planten:
Het klimaat verandert (powerpoint door Janneke Koster)
Klimaatrisico’s in de Nederlandse financiële sector Presentatie Klimaatcoalitie Brussel, 30 oktober 2017.
1 vmbo-T/havo 2 klimaat, §6 en 7
Verkenning van Restwarmte
Transcript van de presentatie:

Vlaamse Klimaatconferentie: Adaptatie, 26.5.2011, Antwerpen Klimaatscenario’s voor Vlaanderen, en impact op de waterhuishouding Johan Brouwers Dienst Milieurapportering - MIRA, Vlaamse Milieumaatschappij

Overzicht presentatie Klimaatverandering in Vlaanderen: scenario’s en waarnemingen Op basis van Milieuverkenning 2030 (MVK2030): i.s.m. Afdeling Hydraulica - K.U.Leuven, Vakgroep Geografie & Vakgroep Civiele Techniek - UGent, Waterbouwkundig Laboratorium - Dept. MOW bundeling resultaten 11 recent afgeronde en lopende onderzoeken in Vl./B. MIRA Indicatorrapport 2010 & www.milieurapport.be Focus: mogelijke gevolgen voor de waterhuishouding (~ MVK2030) Nieuw onderzoek: “Klaar voor wat komt? Over de invoering van klimaatadaptatiebeleid in Vlaanderen” (UA)

Mondiale emissiescenario’s  3 klimaatscenario’s voor Vlaanderen Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid Mondiale emissiescenario’s  3 klimaatscenario’s voor Vlaanderen Vertrokken van mondiale emissiescenario’s (IPCC)  12 mondiale en regionale klimaatmodellen, 3 klimaatscenario’s voor Vlaanderen tegen eind 21ste eeuw (i.s.m. KMI): nat, gematigd, droog Schetsen bandbreedte (emissiescenario’s, onzekerheid modeloutput) Output maakt vergelijking met referentieperiode 1961-1990

Temperatuur: scenario’s 2100 Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid Temperatuur: scenario’s 2100 Warmer: +1,5 tot +4,4°C in de winter; +2,4 tot +7,2°C in de zomer Extremen: meer dagen met extreem hoge T, en T op die dagen stijgt nog: +3,2 tot +9,5°C op 10% warmste zomerdagen minder vorstdagen: +1,5°C à +6°C op 10% koudste winterdagen

Temperatuur: waarnemingen Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid Temperatuur: waarnemingen Laatste decennium: +2,3°C t.o.v. pre-industriële referentie (8,8°C  11,1°C) 15 warmste jaren sinds 1833: in periode 1989-2009 15 koudste jaren sinds 1833: in periode 1833-1895

Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid Neerslag: scenario’s 2100 Meer neerslag in de winter Waarschijnlijk minder neerslag in de zomer (# dagen, hoeveelheid) Hevige zomeronweders: extremer en frequenter Mondiale modellen: meer spreiding (# emissiescenario’s) Regionale modellen: meer nauwkeurig (grid)

Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid Neerslag: scenario’s 2100 Verschil van ± 10% in verandering kust t.o.v. binnenland: minder verdroging in zomer, meer vernatting in winter

Neerslag: waarnemingen Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid Neerslag: waarnemingen steeds nadrukkelijker meer natte dan droge jaren

Invloed op hoog- en laagwater langs rivieren Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid Invloed op hoog- en laagwater langs rivieren Laagwater in de zomer: Laagste rivierdebieten: 20-70%  Kans op watertekort , waterkwaliteit  Hoogwater in de winter: Relatief beperkte toename piekafvoeren (max. 35%) Lokaal: frequentere en grotere overstromingen Hoogwater in de zomer: Hevige zomeronweders  Overstromingen riolen en kleinere waterlopen 

Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid Overstromingsrisico langs bevaarbare waterlopen vertaald naar economisch risico Overstromingsrisico = gemiddelde verwachte schade (euro/m².jaar) Evolutie risico tegen 2100 t.o.v. huidig klimaat (bij huidig landgebruik): Droog klimaatscenario: risico daalt sterk (-56%) Gematigd klimaatscenario: risico daalt licht (-8%) Nat klimaatscenario: risico stijgt (+33%) Maar ook bevolkingstoename, gezinsverdunning, economische ontwikkeling etc. zullen een rol spelen via hun effecten op R.O.

Overstromingsrisico in 2100 volgens 3 klimaatscenario’s bij huidig landgebruik

Zeeniveau Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid Oostende: +1,69 mm/j sinds 1927 (~ mondiaal 1,7 in 20ste eeuw) Versnelling: +4,41 mm/j in periode 1992-2006; andere meetplaatsen) In 21ste eeuw +20 cm à +200 cm Hoogwater stijgt meer dan laagwater Golfbelasting  erosie strand & duinen Getijdenslag  bresvorming overstromingen

Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid Enkele conclusies Ondanks onzekerheden zijn adaptatiemaatregelen nodig Maatregelen nemen die onder verschillende scenario’s zinvol en vlot bij te sturen zijn Watertekort en -overlast gezamenlijk aanpakken (bv. overstromingsgebieden, infiltratie hemelwater) Belangrijke rol voor de verschillende overheden: Eigen infrastructuur Ruimtelijke ordening Klimaatadaptatieplan, overstromingsrisicobeheerplannen Stimuleren rationeel watergebruik … Andere belangrijke spelers: Verzekeraars Drinkwatermaatschappijen Belang van watertekort: klimaatverandering heeft niet alleen invloed op het aanbod, maar ook op de vraag naar drinkwater

Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid “Klaar voor wat komt? Over de invoering van klimaatadaptatiebeleid in Vlaanderen” (Studie UA voor MIRA) … Hoe gaat Vlaanderen aan de slag met klimaatadaptatie? Welke factoren remmen het adaptatieproces en welke factoren stimuleren? Vl. beleidsdomeinen integreren klimaatadaptatie erg verschillend in hun beleid (anticiperen – afwachten). Verschillen worden in de studie verklaard adhv kritische faal- en succesfactoren. Aanbevelingen over wat institutioneel nodig is om een goed klimaatadaptatiebeleid te voeren. O.a.: - Dept. LNE niet enkel ‘bottom-up’ maar ook ‘top-down’ faciliterend laten optreden: aanzetten tot initiatieven, afstemming tussen initiatieven - Klimaatadaptatie niet enkel zaak van de Vl. Overheid. Actieve betrokkenheid van andere beleidsniveaus en private actoren moet leiden tot concrete engagementsafspraken en afstemming van initiatieven.

Meer informatie Milieuverkenning 2030 en MIRA Indicatoren online www.milieurapport.be in de boekhandel 15 wetenschappelijke rapporten Kaarten (www.milieuverkenning.be) ook in het Engels j.brouwers@vmm.be s.opdebeeck@vmm.be