Beroepen en ziekten: van curatie naar preventie 01-12-2017 Prof. dr. Monique H.W. Frings Dresen Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid, Amsterdam Public Health research institute AMC, Amsterdam

01-01-1890

Prof. G. C.E. Burger (1896-1979) “.. Wil de bedrijfsgeneeskunde de schade aan de werkende mens zoveel mogelijk beperken, dan moet zij zich snel en op wetenschappelijke wijze ontwikkelen. Prof. Burger achtte het huidige ontwikkelingstempo te traag en hoopte dat de overheid middels wettelijke regelingen dit tempo belangrijk zou bespoedigen. “

De Steigerbouwer-schouder Elders, LAM, Van der Meché, F.G.A., Burdorf A. Serratus anterior paralysis as an occupational injury in scaffolders: two case reports Am.J.Ind. Med. 2001; 40: 710-713 De Steigerbouwer-schouder

Wat gebeurt er nu in Qatar?

Moderne ‘slavernij’ Hoge temperatuur > 500 Zwaar werk Meer dan 15 uur/dag

Per dag, één dode

Verzuimredenen Aan werk gerelateerd verzuim Arbobalans, 2016 Verzuimredenen Aan werk gerelateerd verzuim

Langer verzuim met beroepsziekten Arbobalans, 2016 Langer verzuim met beroepsziekten

Arbobalans, 2016

Focus op verzuim

Heijermans 1908: ….het bestaan van beroepsziekten treedt eerst aan het licht, wanneer door onderlegde personen daarnaar gezocht wordt…

Welke informatie is voorhanden voor de bedrijfsarts? Risico inventarisatie en evaluatie (RI&E) Beroep Aard van beroepsziekte (registratie) Richtlijnen Preventief Medisch Onderzoek Hoogrisicoberoepen identificeren

Hoogrisicoberoep Wat is het? of Beroep dat grotere kans heeft op blootstelling aan agens met kans op gezondheidsschade of Subgroep die in bepaald beroep gevoeliger is voor ziekte dan rest van groep Bron: naar Gezondheidsraad 2011

Indentificatie hoogrisicoberoepen Start vanuit: agens of: ziekte/aandoening

Ziekte/aandoening

Gezondheid/belastbaarheid: medisch specialisten (i.o.) Onvoldoende waakzaamheid en oordeelsvermogen kunnen opbrengen vermoeidheid, burnout posttraumatische stressklachten depressie/angststoornissen (suicide!) verslaving (opoïden, slaapmiddelen, alcohol!) Eigen infectieziekten (infectiegevaar derden) Ruitenburg, Plat, Frings-Dresen, Sluiter, 2012

Agens/blootstelling

Blootstelling risico’s: medisch specialisten(i.o.) Rug/nekbelasting (OK, SEH) Arm/schouder/hand belasting (OK, radiologie) Long-irriterende gassen/rook/stoffen Huid-irriterende vaste/vloeibare stoffen Straling: nwe technieken radiologie/OK! Biologische expositie-overdracht via bloed/lichaamssappen (7%!) Emotionele piekbelasting Lange werkweken /op onregelmatige tijden etmaal Ruitenburg, Plat, Frings-Dresen, Sluiter, 2012

Nekpositie

Kerntaken van de bedrijfsarts (o.a.): Preventie Kerntaken van de bedrijfsarts (o.a.): Vroegtijdig herkenning van arbeidsrisico’s Voorkomen van beroepsziekten Bedrijfsgeneeskundige zorg gericht op werkenden en arbeidssituaties

Vernieuwde Arbowet (01-07-2017) Adviseren algemeen preventiebeleid Toetsen en adviseren over RI&E (organisatie nivo) Uitvoeren van PMO (individueel nivo) Toegang tot bedrijfsarts (open spreekuur) Bezoek van de werkplek Melden van beroepsziekten

Powerpoint presentaties NCvB

Samenspel praktijk en academie: Keuze van het juiste ‘medicijn’ voor preventie 3 voorbeelden: Bouwsector Industrie/productie Zorg 30

Bouwsector: vloerenleggers Powerpoint presentaties NCvB Bouwsector: vloerenleggers Kans op werkgerelateerde knie klachten en artrose Knielen >1 uur/dag 78% werkers ‘at risk’

Powerpoint presentaties NCvB Sector specifieke, effectieve oplossingen Zandcement vloer Anhydriet vloer 97 min/dag 8/10 workers at risk 5 min/dag 0/10 workers at risk Handmatig Zelf voortgestuwd 76 min/dag 7/10 workers at risk 37 min/dag 2/10 workers at risk

Powerpoint presentaties NCvB Opbrengst Vermindering duur van knielen (60 min/dag), flexie rug (61 min/dag), minder grote kans op knie artrose bij gebruik van elektrische machines om zandcementvloer te egaliseren Visser et al 2017

Is taakroulatie effectief? Vaak aanbevolen…

Roulatie tussen taken/activiteiten binnen beroep: inconsistent bewijs preventie klachten bewegingsapparaat (Leider et al 2015) Variatie in taken: Geen bewijs (Luger et al 2014) Maar: verrijking van beroep en toegenomen motivatie

Zorg: Preventie prikaccidenten Leidt invoering van een nieuw injectienaaldsysteem in combinatie met het aanbieden van een workshop óf alleen het aanbieden van een workshop tot: afname van het aantal prikaccidenten na 6 (T1) en 12 (T2) maanden? van der Molen et al 2012

Nieuw naaldsysteem

Prikaccident 150- 200 prikaccidenten per jaar in AMC 10% kans op virusoverdracht: - Human Immunodeficiency Virus (HIV) - Hepatitis B Virus (HBV) - Hepatitis C Virus (HCV) Gezondheids- en psychosociale gevolgen • 10% geïnfecteerd met HIV, HBV, HCV

Resultaten: prikaccidenten

Kansen voor de toekomst:

Arbeidsgerichte medische zorg Integreren van arbeid in de curatieve zorg (Zorg die werkt, KNMG 2017) Arbeidsparticipatie als Patient-Reported Outcome Measure (PROM) WORQ (Kievit et al 2014) WORQ-up (Aerts et al 2017)

Consulent bedrijfsarts in curatieve zorg Voorbeelden: reumatoïde artritis depressie slechthorendheid status na myocardinfarct kanker Effectiviteit? Is gaande

Bedrijfsarts wordt alleen maar belangrijker … Powerpoint presentaties NCvB Bedrijfsarts wordt alleen maar belangrijker …

Samenvattend Opsporen van (nieuwe) werkgerelateerde risico’s en aandoeningen als start voor preventie Werkgerelateerde diagnostiek dient een vast onderdeel te zijn/worden van werkwijze van arts Preventie van arbeidsongeschiktheid zowel intra- als extramuraal Effectiviteit van maatregelen/behandelingen verdient meer onderwerp van studie (samenwerking academie-praktijk) 44

Niet vergeten… Werken is een goed werkend medicijn