Stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5 Frits Pleiter 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5 Indeling atoom- en kernfysica (1) wisselwerking (3) bron en röntgentoestel (2) afscherming (3) detectie (4) radiobiologie (6) objectieve risico van straling (6) subjectieve risicoacceptatie (6) grootheden en eenheden (5) wet- en regelgeving (7) praktische stralingshygiëne (8 - 10) afval (11) 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Risico van straling uitgangspunten het risico van ioniserende straling is 0,05 per sievert beroepsrisico > 1 op 1000 is onaanvaardbaar beroepsrisico < 1 op 10 000 is aanvaardbaar daartussen zijn de risico's beheersbaar 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Risico van straling vergelijken van risico's werkzaamheden overlijdenskans / jaar Gezondheidsraad 17-07-1984 luchttransport 2 per miljoen lichte industrie 20 per miljoen industrie 40 per miljoen bouw 100 per miljoen wegtransport 170 per miljoen radiologisch werk (20 mSv / jaar) 1000 per miljoen hoog risico natuurlijke straling (2 mSv / jaar) 100 per miljoen sigaretten (20 stuks / dag) 4000 per miljoen risico van 1 sigaret komt overeen met het risico van 10 µSv effectieve dosis ten gevolge van 1 tandartsfoto is 5 µSv 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving van advies tot wet ICRP-adviezen International Commission on Radiological Protection onafhankelijke commissie adviezen vrijwel altijd overgenomen Europese richtlijnen richtlijnen moeten in nationale wetgeving worden geïmplementeerd Nederlandse wet- en regelgeving KEW + uitvoeringsbesluiten + ministeriële regelgeving ARBO-wet Wet Milieubeheer Algemene Wet Bestuursrecht 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving wetgeving en wat dies meer zij besluit Besluit Stralingsbescherming vanaf 6 februari: Besluit Basisveiligheidsnormen Stralingsbescherming ministeriële regeling (MR) vanaf 6 februari: MR Basisveiligheidsnormen Stralingsbescherming vanaf 6 februari: verordening ANVS-verordening Basisveiligheidsnormen Stralingsbescherming het BBS is op op 7 november in de Staatscourant gepubliceerd de rest wordt door de overheid voorlopig nog onder de pet gehouden 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving wetgeving en handhaving overheidcontrole inspectie sociale zaken en werkgelegenheid (ISZW) inspectie leefomgeving en transport (ILT) inspectie gezondheidszorg (IGZ) autoriteit nucleaire veiligheid en stralingsbescherming (ANVS) 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving wetgeving en werk werkzaamheden bewerkingen met natuurlijke bronnen die NIET gericht zijn op de radioactieve eigenschappen handelingen bewerkingen met bronnen die WEL gericht zijn op de radioactieve eigenschappen vanaf 6 februari het verschil tussen werkzaamheden en handelingen verdwijnt 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving wetgeving en lokaal toezicht systeem van deskundigen coördinerend deskundige (vroeger deskundige niveau 2 en 3) toezichthoudend deskundige (deskundige niveau 4 en 5) deze moeten schriftelijk door de ondernemer worden aangewezen vanaf 6 februari coördinerend deskundige (CD) toezichthoudend medewerker stralingsbescherming (TS) sommige taken zijn voorbehouden aan een CD opleiding tot TS wordt toepassingsgericht voor sommige toepassingen komen er meerdere niveaus niveau 5A  TS meet- en regeltoepassingen niveau 5B  TS verspreidbare radioactieve stoffen - niveau D 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving systeem van dosisbeperking rechtvaardiging voordelen moeten opwegen tegen nadelen optimalisering ALARA = as low as reasonably achievable limitering limiet is geen richtsnoer voor de maximaal toelaatbare dosis limiet mag nimmer worden overschreden 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving jaarlimieten kansgebonden effecten, blootgestelde werknemers werknemers categorie A 20 mSv werknemers categorie B 6 mSv kansgebonden effecten, niet blootgestelde werknemers gewone werknemers 1 mSv leden van bevolking 1 mSv eis voor vergunninghouder 0,1 mSv buiten terreingrens dient om risico van kansgebonden effecten te minimaliseren 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving jaarlimieten schadelijke weefselreacties, blootgestelde werknemers ooglens 150 mSv vanaf 6 februari: 20 mSv extremiteiten 500 mSv huid 500 mSv schadelijke weefselreacties, niet blootgestelde werknemers ooglens 15 mSv extremiteiten 50 mSv huid 50 mSv dient om schadelijke weefselreacties te voorkomen 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving vergunningplicht radioactiviteit bezit en gebruik van radioactiviteit is vergunningplichtig als zowel de vrijstellingsgrens voor activiteitsconcentratie als de vrijstellingsgrens voor activiteit wordt overschreden nuclide concentratie (Bq/g) activiteit (Bq) 3H 106 109 14C 104 107 32P 103 106 35S 105 108 99mTc 102 107 125I 103 106 131I 102 106 226Ra 1 104 238U 10 104 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving vergunningplicht toestellen toestellen zijn in het algemeen meldings- of vergunningplichtig vergunningplichtig zijn toestellen met maximale buisspanning > 100 kV alle toestellen die gebruikt worden voor industriële radiografie bewerking van producten therapeutische blootstelling van personen en dieren onderwijsdoeleinden (bijna alle) andere toestellen zijn meldingsplichtig vanaf 6 februari verdwijnt de grens van 100 kV en wordt de melding vervangen door registratie en kennisgeving 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving risico-analyse ioniserende straling mag uitsluitend worden toegepast onder toezicht van een stralingsdeskundige niveau 2, 3, 4 of 5 de toezichthoudend stralingsdeskundige moet vooraf een risico-inventarisatie en -evaluatie (laten) maken de risico-inventarisatie en -evaluatie moet worden vastgesteld door een geregistreerd coördinerend stralingsdeskundige vanaf 6 februari komt er een geheel nieuwe opleidingstelsel ter vervanging van de opleidingen tot deskundige 2, 3, 4 en 5 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving indeling blootgestelde werknemers werknemers moeten worden aangemerkt als blootgesteld werknemer als zij beroepshalve meer dan 1 mSv per jaar kunnen ontvangen blootgestelde werknemers moeten voldoende zijn onderricht blootgestelde werknemers moeten een persoonlijke dosismeter krijgen en zij moeten deze tijdens het werk (zichtbaar) dragen 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving indeling blootgestelde werknemers blootgestelde werknemers moeten worden ingedeeld in categorieën categorie mogelijke jaardosis medische keuring A 6 - 20 mSv ja B 1 - 6 mSv nee 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving indeling werkruimtes werkruimtes moeten worden ingedeeld in zones zone mogelijke dosis signalering verbodsbord gecontroleerd 6 - 20 mSv/j verplicht ja bewaakt 1 - 6 mSv/j verplicht nee 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving transport van radioactieve stoffen regelgeving is zeer ingewikkeld verantwoordelijkheid ligt bij afzender laat transport over aan een gespecialiseerd bedrijf per post versturen is verboden volgens de Postwet 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Wet- en regelgeving toezichthoudende taken instrueren van (nieuwe) werknemers handelen volgens protocollen en (veiligheids)instructies wat te doen als er iets mis gaat (vermissing, incident) zorgen voor bij- en nascholing (ook van zichzelf) beheer van het kernenergiewetdossier register van en toezicht op bronnen en toestellen aanbrengen van en toezicht op signalering opstellen van protocollen en (veiligheids)instructies opstellen van risico-analyses uitvoeren van lektesten de laatste twee taken vallen onder de verantwoordelijkheid van een geregistreerd coördinerend deskundige 24/08/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5