Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Dit is het eerste blad zie notitiepagina. In september 2012 starten wij met de opleiding Mechatronica N3. Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Schema’s en symbolen: Symbolen zijn vereenvoudigde tekeningen en voor iedereen te herkennen. Het gebruik van standaardsymbolen heeft als voordeel dat iedereen ze kan lezen. Het tekenen van schema’s gaat veel sneller door het gebruik van symbolen. Door universele afspraken over het tekenen van symbolen kan iedereen een pneumatisch schema lezen. Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Hoofdleiding Stuurleiding Aftakking Kruising Voorbeeld pneumatisch schema Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Coderen van arbeidsleidingen 3 1 2 Nr. poort Persluchtleiding Arbeidsleiding Ontluchtingsleiding 4 2 3 5 1 Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek 2 Coderen van arbeidsleidingen Nr. poort Persluchtleiding Arbeidsleiding Ontluchtingsleiding 1 1/3 2 1 1/3 2 1 1/3 1 2 Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Coderen van stuurleidingen Nr. poort 10 Een aanhouden signaal op poort 10 sluit aansluiting 1 12 Een aanhouden signaal op poort 12 verbindt poort 1 met poort 2 14 Een aanhouden signaal op poort 14 verbindt poort 1 met poort 4 12 1 2 4 2 14 10 12 1 1 Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Opbouw van een pneumatisch schema De arbeidselementen (cilinder en ventiel) worden bovenin in het schema getekend. De aansturing met daarbij de signaalgevers wordt daar onder geplaatst. voorbeeld arbeidselementen aansturing Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Hoofdlucht en stuurlucht hoofdlucht stuurlucht Hoofdlucht: doorgetrokken lijn Stuurlucht: gestippelde lijn Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Codering van symbolen in een pneumatisch schema symboolcodering Cilinder 1A1 2A1 3A1 Bijbehorend arbeidsventiel 1V1 2V1 3V1 Bijbehorende stuurventielen 1S1 2B1 2B2 3S1 3S2 Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Codering van symbolen in een pneumatisch schema Indien meerdere symbolen gebruikt worden voor de aansturing van een arbeidsventiel dan worden deze doorgenummerd volgens de plaatsing in het schema. Van onder naar boven en van links naar rechts. voorbeeld Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Twee vierkanten van een ventiel: twee schakelstanden 1 2 3/2 ventiel 1 2 4/2 ventiel 1 2 5/2 ventiel Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Poorten 1 2 3/2 ventiel Perslucht Arbeidspoort Ontluchtingspoort 3/2 ventiel Een 3/2 ventiel heeft 3 poorten. Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Poorten 1 2 5/2 ventiel 1 Perslucht 2 en 4 Arbeidspoort 3 en 5 Ontluchtingspoort 5/2 ventiel Een 5/2 ventiel heeft 5 poorten. Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Poorten Persluchtaansluiting Gebundelde ontluchting (aansluitmogelijkheid) Ongebundelde ontluchting (geen aansluitmogelijkheid) Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Bediening van ventielen Algemeen, door spierkracht bediend Drukknopbediend Trekknopbediend Druk-trekknopbediend Hefboombediend Pedaalbediening Hiel-teenbediening Arretering Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen Bediening van ventielen Drukknop en veerretour 3/2 ventiel Ruststand: persluchttoevoer via 1 is geblokkeerd. Ontluchten van 2 naar 3. Bediende stand: persluchttoevoer via 1 naar arbeidspoort 2. Ontluchting 3 is geblokkeerd. Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen Tekenwijze ventielen Drukknop en veerretour 3/2 ventiel Drukknop en veerretour 3/2 ventiel (N.C.) Normally Closed Drukknop en veerretour 3/2 ventiel (N.O.) Normally Open Ventielen worden in de ruststand getekend. Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen Pneumatisch schema van een lijmpers. Ventiel N.O. of N.C. ? Ventiel in ruststand getekend, dus N.C. Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen Basisschakelingen Directe aansturing van een enkelwerkende cilinder Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen Basisschakelingen Indirecte aansturing van een enkelwerkende cilinder Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen Basisschakelingen Indirecte aansturing van een enkelwerkende cilinder met aparte signalen voor de in- en uitgaande slag. Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen Basisschakelingen Indirecte aansturing van een enkelwerkende cilinder met aparte signalen voor de in- en uitgaande slag. Het 5/2 ventiel 1V1 heeft een geheugenfunctie. Als 1S1 wordt losgelaten blijft 1V1 in de bediende stand staan. Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen Basisschakelingen Indirecte aansturing van een enkelwerkende cilinder met aparte signalen voor de in- en uitgaande slag. Door 1S2 te bedienen komt het 5/2 ventiel weer in de uitgangssituatie. Als 1S2 wordt losgelaten blijft 1V1 in bediende stand staan. Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen Basisschakelingen Directe aansturing van een dubbelwerkende cilinder Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen Basisschakelingen Indirecte aansturing van een dubbelwerkende cilinder Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen Basisschakelingen Schakeling met wisselventiel Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen Basisschakelingen Schakeling met tweedrukventiel Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen Basisschakelingen Aansturing van een dubbelwerkende cilinder met een EN/OF combinatie Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Hydrauliek schema’s Bij hydrauliek spreekt men in plaats van ventielen over schuiven. Hydrauliek schuif Wat zijn de verschillen tussen hydrauliek en pneumatiek? Hydrauliek cilinders zijn nauwkeuriger te regelen, olie is niet samendrukbaar. De druk en krachten zijn veel groter bij hydrauliek. Hydrauliek heeft een gesloten systeem. Hydrauliek componenten zijn in het algemeen duurder. Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3

Schemalezen pneumatiek Hydrauliek schema’s Voorbeeld hydrauliek schema Hydraulische lagerpers Module 6 Basis pneumatiek 04-03-2013 Mechatronica N3