3 4
Drempels 1. 13.7 Big Bang 2. 13.6 Sterren en Elementen 3. 13.2 Atomen en Moleculen 4. 4.5 Ons zonnestelsel 5. 3.8 Leven 6. 200.000 Collectief leren 7. 10.000 Landbouw 8. 200 Antropoceen
Waarneembaar heelal 1027 -- wij 100 --- String 10-35
Drempel3: Scheikunde
Sterren leveren de atomen Link: https://youtu.be/-amzuBPYyB0
Ernest Rutherford 1910 atoomstructuur
Atomen - Elementen E = alle A’s van dat E
Abundantie heelal Atomen heelal totaal: Totaal 118 (?)
Abundantie planeet aarde acht elementen 98,8% van de massa ijzer 35% zuurstof 29% silicium 15% magnesium 13% nikkel 2,5% zwavel 2,0% calcium 1,2% aluminium 1,1%
Aarde: 92 x id natuur 26 x ih lab 30x over hele aarde verspreid 1 = zuurstof 2 = silicium 6 x wezenlijk belang v leven Francium: max20 op aarde
Abundantie menselijk lichaam 70kg: +/- 60 elementen Element Massafractie (%) Massa (kg) % atomen Zuurstof 65 43 24 Koolstof 18 16 12 Waterstof 10 7 63 Stikstof 3 1,8 0,58 Calcium 1,5 1,0 0,24 Fosfor 1 0,780 0,14 Etc.
Mendelejev 1869
Periodiek systeem der elementen
Mendelejev https://youtu.be/0RRVV4Diomg 11:21
Periodiek systeem der elementen
Periode obv schillen
moleculen
Moleculen Molecuul: verbonden atomen (1 of >1 elementen)
koolstofelement - koolstofmoleculen
koolstofnanobuizen 1991 Sumio Iijima, Japan
Bindingen obv: Electronen in de buitenste ring Hoe voller hoe beter, max 8 “Wens” is stabiele buitenste ring (8, soms2)
1. Covalente bindingen
2. ionaire bindingen
3. Metaalbindingen zink
Elementen song Link (2:53)
3 4