IPR, EPR, buitenlands recht, 25 jaar Hoge Raad Een zoektocht naar hoofdlijnen

Een verjaardag Rechtvaardigt een terugblik en roept de vraag op naar de belangrijkste ontwikkelingen en kenschetsen Persoonlijke keuzes Veel te breed palet Wat zijn de hoofdlijnen? Zijn die duurzaam in het licht van: de rechtsbeschermingsfunctie van de Hoge Raad maatschappelijke ontwikkelingen? Conclusies

IPR Het “moeder-arrest” (HR 13 mei 1966, 1966:AB4654 (Alnati): Bij internationale overeenkomst kan een algehele rechtskeuze worden gedaan die derogeert aan ook het dwingende recht dat anders van toepassing zou zijn. Maar: voorrangsregels

Kwalificatievragen Hoe de hoofdlijn van ons IPR te duiden? Partijautonomie boven statelijke autonomie? Het verlaten van de aanknopingspunten- en localisatiedoctrines? Vrijheid staat bij internationale overeenkomsten voorop Ons IPR is wat betreft handelsrecht in twee opzichten LIBERAAL: Nederlands recht heeft in beginsel geen exportpretentie Nederlandse rechter moet wel voorrangsregels buitenlands recht respecteren Hoewel casus gaat over wegcontracteren Belgisch recht

Een liberaal IPR HR 24 januari 1986, AG5178 (agentuur) HR 24 februari 2012, BU8512 (BBA, Nuon) Geen uitspraken, maar wel discussie (Asser/Vonken, nr. 524 e.v.), over Europese voorrangsregels en over Nederlandse scope rules HR 23 december 2016, 2016:1324 (forumkeuze en subrogatie)

Een liberaal recht HR 26 september 2014, 2014:2838 (verkapt exequatur) HR 31 maart 2017, 2017:555 (Nelux) HR 25 juni 2010, 2010:BM1679 (Rosneft) HR 1 mei 2015, 2015:1194 (Cukurova) HR 13 november 2015, 2015:3299 (Promneftstroy) HR 13 september 2013, 2013:BZ5668 (Promneftstroy) Uitzonderingen: HR 4 oktober 2013, 2013:CA3741 (Dongray) en HR 8 juli 2016, 2016:1431 (Diageo)

Een liberaal recht HR 26 september 2014, 2014:2837 (Ecuador) HR 13 april 2012, 2012:BW1999 (Mothers of Srbrenica) HR 18 december 2015, 2015:3609 (ESA) HR 20 januari 2017, 2017:56 (EOO) HR 30 september 2016, 2016:2236 (Gabon) HR 14 oktober 2016, 2016:2371/2354 (Staat 1 & 2)

Vraagtekens Een liberaal recht betekent een vrij verkeer van vonnissen en immuniteit van internationale organisaties en staten Op basis van de vooronderstelling: vreemd recht is goed recht en organisaties en staten handelen grosso modo oké Wat is de grote gemene deler van vrijwel alle voorgaande zaken? Minst genomen: dubieus functionerende rechtsstelsels en kwestieus functionerende organisaties en staten

Duurzaamheid Over epr recentelijk slechts kruimels (HR 17 april 2015, 2015:1076 (tomaten), HR 15 januari 2016, 2016:70 (rente bij ontbinding) Vóór HR: consistentie, rechtszekerheid, vertrouwen Tegen HR: rechtsbeschermingsgebrek Opmars R&B, kritiek globalisering

Conclusies HR vaart consistente, liberale en verdedigbare koers Nederland biedt geen herkansing Art. 79 RO Bij de fundamenten van de koers van de HR zijn in toenemende mate vraagtekens te stellen Stelling: de rechtsbeschermingsfunctie van de HR bij IPR en in internationale zaken is te ver buiten beeld geraakt