The golden age of natural gas Wim van Gemert, Jeroen van den Berg Christen Unie

About it’s first life Electricity Natural gas Heat Consumer Upstream STEG Heat CHP CHP Micro CHP Boiler Downstream Consumer

About it’s second life As far as necessary Natural gas Heat CHP Electricity Heat demand Electricity demand Heat CHP Electricity As far as possible Renewable energy

RENQI Circulation Society EnTrance RenQi Hanze Hanze GasTerra BAM KEMA Imtech GasUnie TNO

Position of RenQi and EnTranCe Open innovation Position of RenQi and EnTranCe Knowledge * Market ** Flexigrid Flexines Flexigas Flexiheat Flexistore FlexiNet * involved professors (10+) ** involved marketparties (50+) I-Balance “Open” innovation =

Demand and Supply Demand macro meso micro elektricity gas heat Supply Focus EKC RenQi EnTranCe People in power From micro to meso Synergy on meso level

2 3 1 4 Research themes makro meso mikro elektriciteit gas warmte Flexines Flexigas Flexiheat Flexistore 1. I-Balance 4

Flexigas Programme as an illustration Example project Flexigas Programme as an illustration AARDGAS in Nederland wordt na conversie afgeleverd op “slochteren kwaliteit”. Alle branders zijn aangepast aan deze kwaliteit.

Current natural gas system “Slochteren” quality Conversion NATURAL GAS AARDGAS in Nederland wordt na conversie afgeleverd op “slochteren kwaliteit”. Alle branders zijn aangepast aan deze kwaliteit.

Biogas in the mix “Slochteren” quality Conversion € ! GREEN GAS Injection € € ! BIOGAS conversion NATURAL GAS BIOGAS is een mengsel van veel verschillende gaskwaliteiten. Dit wordt via een kostbare conversie omgevormd tot GROEN GAS (Slochteren Kwaliteit). Vervolgens wordt het GROEN GAS via een kostbare injectie in het aardgasnet gebracht.

Biogas flexibility Wide range burner ? GREEN GAS smart biogas grid ! virtual pipeline ? BIOGAS conversion Less complex? NATURAL GAS digestion controllable ? Field tests ! In FLEXIGAS wordt gekeken naar alternatieven om de kostbare conversie en injectie van groen gas in het aardgasnet te vermijden. F L E X I G A S

Flexigas - an innovation network Commercial ENKI BioBench Production Cartesius Institute Hanze University Groningen KEMA Infrastructure DMT TNO State University Groningen Hanze University Groningen Quality Conversion TSE Clean Miles SES Hanze University Groningen CROB RENDO ENECO Infrastructure State University Groningen Hanze University Groningen Bekaert Consumption Hanze University Groningen Research & Development

Questions There is enough in the world for everybody’s need, But there cannot be enough for everybody’s greed. Mahatma Gandhi