Longrevalidatie Hilda Wijnja

Inhoudsopgave Doelgroep Longen (Anatomie, fysiologie, pathalogie) Epidemiologie Longaandoeningen Longrevalidatie-traject Casus  RPS Fysiotherapie en longrevalidatie - Anamnese - Onderzoek - Behandeling Casus demonstratie Bronvermelding

Doelgroep Voor wie is longrevalidatie bedoeld? Mensen met COPD, Astma, .. Minder goed/niet weten hoe om te gaan met hun ziekte. Problemen met inspannen Bang zijn om te bewegen (door benauwdheid) Problemen krijgen met voeding

Longen Anatomie, fysiologie, pathologie https://www.longfonds.nl/over-longen/gezonde-longen/functie- longen?gclid=Cj0KEQjw5Z63BRCLqqLtpc6dk7gBEiQA0OuhsHWGYXdd34czpJ2Qf3Y3FDA2 9RWua3U9-oMLwGM8JyEaAsOE8P8HAQ Functie: ademen > zuurstofvoorziening van het lichaam 1. Lucht inademen > via onze mond of neus in de luchtpijp terecht De luchtpijp > stevige buis waarin kraakbeenringen zitten, zodat de buis altijd open is. 2. Hij splitst zich in twee takken > bronchiën  3. Aan de uiteinden van de kleinste bronchiën zitten de longblaasjes 4. De longblaasjes > zuurstof af aan het bloed 5. Het bloed brengt de zuurstof naar alle plaatsen in het lichaam 

Longaandoeningen COPD Astma (acute) Bronchitis ………. Cronische obstructieve longziekte beschadigde longen Ontsteking van de longen/ reactie prikkels Bronchien ontstoken

Epidemiologie COPD 350.000 mensen in Nederland 7 op 1000 mensen (0,7%) 40-45 jaar Percentage neemt toe 150 per 1000 (15%) 80-85 jaar Komt meer voor bij mensen uit lage sociale klasse Komt bij vrouwen meer voor dan bij mannen  aantal vrouwlijke rokers stijgt Diagnose COPD wordt bij 10 tot 15 % van de rokers gesteld

COPD Ontsteking aan de kleine luchtwegen (progressief) Dit leidt vervolgens tot hypersecretie van mucus hyperinflatie  ‘tonvormige thorax’ gaswisselingsstoornissen emfyseem  verlies van elasticiteit van het longweefsel pulmonale hypertensie  abnormale hoge bloeddruk COPD is een heterogene aandoening waarbij op basis van de pathofysiologische en klinische presentatie drie domeinen kunnen worden onderscheiden: obstructie van de kleine luchtwegen, emfyseem en chronische bronchitis.

risicofactoren ROKEN! Chronische blootstelling van de longen aan kleine deeltjes zoals fijnstof, gassen, dampen of aerosolen (stof, mist, nevel of rook) in arbeidsomstandigheden laag geboortegewicht en vroeggeboorte blootstelling aan tabaksrook in utero of op de kinderleeftijd aangeboren enzymtekort (alfa-1-antitrypsinedeficiëntie) Genetische aanleg (ADAM33-gen) gebruik van (hard)drugs die geïnhaleerd worden

Prognose COPD Voorspellende factoren Leeftijd Eensecondewaarde (FEV1) Roken Hypoxemie (tekort aan zuurstof in het bloed) Chronische mucushypersecretie (chronische bronchitis) Afname dagelijkse activiteiten Afgenomen spiermassen en spierkracht

Beloop vooral bepaald door het rookgedrag De fysiologische achteruitgang van de FEV1  progressieve daling Gewichtsverlies Inspanningsintolerantie Comorbiditeit, zoals hartfalen bepalen deze systemische effecten in dat stadium de verdere prognose wat betreft de kwaliteit van leven en de levensverwachting.17,18)  Bij COPD met een lichte of matig ernstige luchtwegobstructie (FEV1 > 50% van voorspeld) is de mate van progressie moeilijk te voorspellen. COPD is een aandoening met verschillende uitingsvormen, zoals die met frequente exacerbaties. Andere uitingsvormen worden gekenmerkt door klachten van dyspneu en inspanningsbeperking of chronisch hoesten en slijm opgeven

Longrevalidatie-traject Eerstelijnszorg Multidisciplinairteam: longarts, psycholoog en/of maatschappelijk werker, diëtist, longverpleegkundige/longconsulente en fysiotherapeut  1. Longarts 2. Longconsulente  info over ziekte en medicatie 3. Diëtiste  voedingsadviezen om zo sterk mogelijk te worden/blijven 4. Maatschappelijk werkster  helpt bij bijkomende problemen, sociale isolatie, bang zijn om de straat op te gaan 5. Laborante  longfunctietest, maximale inspanningstest 6. Fysiotherapeut  intake, looptest, vragenlijst, krachtmeting grote spiergroepen, vergroten van de conditie, versterken van spieren

CASUS rps

Longrevalidatie en fysiotherapie Richtlijn COPD Informatie vooraf; gegevens maximale inspanningstest gegevens Aanvullende anamneses Onderzoek Behandeling Evaluatie

Anamnese Gezondheidsprobleem Hulpvraag Stoornissen in functies Sensaties van kortademigheid in rust of tijdens inspanning Acitiviteiten  PSK Beperkingen in normale dagelijkse fysieke activiteiten Participatie Sprake van mucustransport Verloop van symptomen en aandoeningen Persoonsfactoren (bewegingsangst Omgevingsfactoren Behoefte aan informatie

Onderzoek Inspectie - Stand, houding, ademhaling, spiercontouren Testen Verminderde inspanningstolerantie 6MWT / SWT Fysieke activiteitenniveau MRC-schaal Vermoeidheid en kortademigheid bij inspanning MRC-schaal / anamneses Verminderde kwaliteit van leven vragenlijsten: CCQ, CRQ, SGRQ, QoLRIO Borg schaal

Behandeling Hoofddoel: hulpvraag Subdoelen: informeren/adviseren ademhalingsoefeningen training interval/duur (3 tot 5 keer per week) spierkracht / weerstandstraining (2 tot 3 keer per week)

Ademhalingsoefeningen Actieve expiratie Trage en diepe ademhalings Pursed lips breathing (PBL) Relaxtherapie Lichaamshouding Mucusklaring

Training Intervaltraining Duurtraining Weerstandstraining Respiratoire spiertraining

Normen Ademfrequentie volwassenen ; +/- 15 per minuut FEV 1 (forces expiratory volume in 1 sec)