Jeroen Lavrijsen HIVA – KU Leuven Het Vlaamse secundair onderwijs internationaal vergeleken De effecten van de onderwijsstructuur op korte en lange termijn Jeroen Lavrijsen HIVA – KU Leuven

Verschillen in vormgeving onderwijs

Doel doctoraat De effecten nagaan van verschillen in onderwijsstructuur, op 4 meetmomenten Schoolse vaardigheden Schooluitval Arbeidsmarkt Deelname aan levenslang leren

Doel doctoraat De effecten nagaan van verschillen in onderwijsstructuur, op 4 meetmomenten Schoolse vaardigheden Schooluitval Arbeidsmarkt Deelname aan levenslang leren

Vroege selectie en leerprestaties? Voordeel: Instructie afstemmen op niveau leerlingen Máár: Niet alleen niveau, ook sociale achtergrond bepaalt studiekeuze Leerproblemen worden ‘onderaan de waterval’ geconcentreerd Ongelijke verdeling leerkrachten & middelen Rigiditeit: veel paden afgesloten op 12 jaar

Empirische toets Leerprestaties van 15-jarigen vergelijken in landen met / zonder vroege selectie Maar: Niet alleen het onderwijssysteem verschilt Leerprestaties hebben vroege wortels Dus: Model dat effect bepaalt van vroege selectie op leerprestaties van 15-jarigen maar corrigerend voor eerdere prestaties (= gemeten in 4e leerjaar)

Resultaat: vroege selectie heeft negatief effect op leesvaardigheid kansarme leerlingen Effect vroege selectie Data: PIRLS 2006 & PISA 2012 Gepubliceerd als Lavrijsen, J. & Nicaise, I. (2015a) New empirical evidence on the effect of educational tracking on social inequalities in reading achievement. European Educational Research Journal, vol. 14, 206 - 221

Andere waves geven zelfde beeld…

Maar andere vaardigheden: genuanceerder

Doel doctoraat De effecten nagaan van verschillen in onderwijsstructuur, op 4 meetmomenten Schoolse vaardigheden Schooluitval Arbeidsmarkt Deelname aan levenslang leren

Wat verklaart schooluitval? Verklaringen binnen onderwijssysteem Verklaringen uit bredere samenleving Belang van sociale achtergrond Model o.b.v. gegevens uit LFS (2009) Gepubliceerd als Lavrijsen, J. & Nicaise, I. (2015) Social Inequalities in Early School Leaving: The Role of Educational Institutions and the Socioeconomic Context. European Education, vol. 47, 295 - 310

Leeftijd selectie

Uitbouw beroepsonderwijs (hogere cyclus)

Armoedegraad

Doel doctoraat De effecten nagaan van verschillen in onderwijsstructuur, op 4 meetmomenten Schoolse vaardigheden Schooluitval Arbeidsmarkt Deelname aan levenslang leren

Beroepsonderwijs en arbeidsmarkt Afgestudeerden uit beroepsonderwijs vinden vlot werk (cf. VDAB) Maar wat op langere termijn? Veranderende eisen arbeidsmarkt? O.b.v. PIAAC (2012) loopbanen vergelijken van respondenten met een secundair diploma uit algemeen onderwijs resp. beroepsonderwijs

Doel doctoraat De effecten nagaan van verschillen in onderwijsstructuur, op 4 meetmomenten Schoolse vaardigheden Schooluitval Arbeidsmarkt Deelname aan levenslang leren

Levenslang leren Vlaanderen: Verklaringen? lage deelname aan LLL, vooral bij laagopgeleiden Verklaringen? “Externe” drempels (bv. kostprijs): beperkte verklaring Belang van “interne” drempels: leert men wel graag?  O.b.v. PIAAC (2012) nagaan of er een relatie is tussen de houding t.o.v. leren en de structuur van het secundair onderwijs

Onderwijssysteem en houding t.o.v. leren

Conclusie doctoraat Structuur secundair onderwijs is van belang maar samenleving ook Voor- en nadelen van externe differentiatie Beroepsonderwijs als ‘vangnet’ Lagere schooluitval Vlotte overgang naar de arbeidsmarkt Maar liever niet té snel specialiseren Zwakkere vaardigheden, hogere schooluitval kansarme leerlingen Inzetbaarheid op arbeidsmarkt op langere termijn? Negatieve houding t.o.v. leren

Wat met de modernisering? Complementair gedeelte eerste graad: Voorafname op latere studiekeuze? Of prioriteit remediëring?

Wat met de modernisering? Complementair gedeelte eerste graad: Voorafname op latere studiekeuze? Of prioriteit remediëring? Domeinscholen?

Verschil in politiek engagement tussen afgestudeerden uit algemeen resp. beroepsonderwijs Bron: Van de Werfhorst, H. 2017. Vocational and Academic Education and Political Engagement: The Importance of the Educational Institutional Structure. Comparative Education Review, forthcoming.

Wat met de modernisering? Complementair gedeelte eerste graad: Voorafname op latere studiekeuze? Of prioriteit remediëring? Domeinscholen? Opstroom?

Bron: Inspectie van het Onderwijs (Nederland)

Wat met de modernisering? Complementair gedeelte eerste graad: Voorafname op latere studiekeuze? Of prioriteit remediëring? Domeinscholen? Opstroom? Externe toetsing?

Bron: Inspectie van het Onderwijs (Nederland)

Meer weten? Het onderwijsdebat · Waarom de hervorming van het secundair broodnodig is, onder redactie van Ides Nicaise e.a., Berchem: EPO, 2014. http://www.epo.be/uitgeverij/boekinfo_boek.php?isbn=9789491297632 Bedankt! jeroen.lavrijsen@kuleuven.be