…..LET OP…………. Deze powerpoint gaat over de “Regels en rechten”. De powerpoint bevat de basisstof die je moet kennen om het centraal schriftelijk met succes te kunnen maken. Zorg dus dat je ALLES goed kent en door hebt wat er in deze POWERPOINT staat. Vergeet niet ook het BOEK te bestuderen/raadplegen. . Zonder deze basiskennis is het maken van inzichtvragen – die veel op het examen voorkomen – onbegonnen werk. VEEL SUCCES Hoofdstuk 1

Regels en rechten Criminaliteit Alle vormen van gedrag die volgens de wet strafbaar zijn. Regels en rechten Regels en rechten zijn omschreven in wetten Grondwet In de grondwet staan de basisregels van onze democratie beschreven. Onze grondrechten als burgers en de manier waarop onze staat is ge- organiseerd. Andere wetten Andere wetten mogen nooit in strijd zijn met de grondwet. Voorbeelden: - Wetboek van Strafrecht - Opiumwet - Wegenverkeerswet - Wet economische delicten Hoofdstuk 1

Regels Regels veranderen door de tijd heen  Vroeger was homoseksualiteit strafbaar, nu niet meer.  Vroeger was het inbreken in iemand anders zijn computer niet strafbaar. Er bestonden immers geen computers.  Identificatieplicht is er pas sinds 2005 Regels verschillen per plaats  In Nederland is het homohuwelijk toegestaan maar in veel landen niet.  Vuurwapens zijn voor bijna iedereen in Nederland verboden in de VS is het een grondrecht om een wapen te mogen bezitten. Hoofdstuk 1

De rechtsstaat Rechtsstaat Staat waarin de burgers worden be- schermd tegen machtsmisbruik en willekeur door de overheid. Nederland is een rechtsstaat want  De rechten en plichten van de burger liggen vast in de (grond)wet.  De overheid zorgt voor rechtshandhaving en rechtsbescherming  Er is een democratisch gekozen parlement  Er is scheiding van: - wetgevende macht - uitvoerende macht - rechterlijke macht Opmerking: In Nederland is de scheiding tussen wetgevende en uitvoerende macht niet volledig doorgevoerd. Dit beperkt onze democratische rechten echter niet. Zie ook de PowerPoint ‘Staat en regering’.  De rechtspraak opereert onafhankelijk van de overheid. Hoofdstuk 1