Vlaams actieplan armoedebestrijding (VAPA) 2015-2019 Voortgangsrapportage VAPA VR 31-03-2017 Liesbeth Homans viceminister-president en Vlaams Minister van Binnenlands Bestuur, Inburgering, Wonen, Gelijke Kansen en Armoedebestrijding

Voortgangsrapportage VAPA VR 31-03-2017 2014  11% Vlaamse bevolking < armoederisicodrempel Beleidsnota : armoede als topprioriteit! Ook PACT 2020 EU en 2020 Vlaanderen VAPA: Vlaams actieplan Armoedebestrijding 03/07/2015 (2015-2019) strategiekaart + actiefiches (166) over beleidsdomeinen VR horizontaal(transversaal) Directiecomité OCMW 21-04-2017

Voortgangsrapportage VAPA VR 31-03-2017 VR 31.03.2017  evaluatie VAPA Armoedemonitor 2017 Actiefiches VAPA (161 acties alle beleidsdomeinen) Armoedetoetsen Voortgangsrapportage HPAO Directiecomité OCMW 21-04-2017

Armoedemonitor 2017 Armoederisicodrempel = < inkomen na sociale transfers 2014: 11,1 %  2015: 10,3 % (650000 Vlamingen) + 65 eenoudergezinnen: 3/10 grote gezinnen: 1/5 werklozen 1/3 onder risicodrempel (werk als buffer tegen armoede ) Werkintensiteit op gezinsniveau:  0,2 = armoederisico  1/2 man/vrouw weinig verschil 2015 : 1083 euro voor alleenstaande, 2274 euro gezin 2 vol en 2 ki (EU SILC survey) Directiecomité OCMW 21-04-2017

Armoedemonitor 2017 50 % eigenaar/huurder 210000 mensen zijn anders niet actief (niet werkzoekende ingeschreven) 390000mensen geboren buiten EU (4 keer hoger armoederisico) lage scholingsgraad, (4/10) 2015 : 1083 euro voor alleenstaande, 2274 euro gezin 2 vol en 2 ki (EU SILC survey) Directiecomité OCMW 21-04-2017

Armoedemonitor 2017 Evoluties (2004-2015) lichte schommelingen Ouderen: sterkste daling (34-24 %) blijft grote groep jongeren (lichte stijging) gepensioneerden - werklozen + werkenden = gezin lage werkintensiteit + EU gemiddelde armoederisico (17 %)  - Vlaanderen (10%) top 3 best scorende (België op 11 (15%) Directiecomité OCMW 21-04-2017

Armoedemonitor 2017 Subjectieve Armoede EU survey 6/10 van de survey groep langer dan 2/3 jaar in armoede 14 % ervaart moeilijk rond te komen. alleenstaanden en laaggeschoolden, niet actieven en werklozen, huurders personen geboren buiten de EU 3% ervaart ernstige materiële deprivatie* (200000 p.) EU 2020: armoede of sociale uitsluiting* 15 % (2015: 950000 mensen) ervaart armoede of sociale uitsluiting evolutie 10 jaar: lichte schommelingen, geen daling Materiële deprivatie 9 scores: wasmachine, vakantieweek, TV, telefoon, voeding,…. uit bevraging subjectieve survey SILC EU 2020 SOCIALE UITSLUITING onder armoedegrens na sociale transfers leeft in gezin met ernstige materiele deprivatie jonger dan 60 en gezin lage werkintensiteit Directiecomité OCMW 21-04-2017

Armoedemonitor 2017 Betalingsproblemen en schulden 2,7 % (2016 kredietproblemen) stijging tov 2007 5% minstens 1 achterstallige betaling (2015) Sociale transfers zonder sociale uitkeringen (34 % risicodrempel) hoogte sociale uitkeringen volstaat niet om boven armoederisicodrempel te komen voor leefloon sociale uitsluiting huisvestingsprobleem: 7 % te zware woonkost (hoger dan 40% huishoudinkomen) 430000 2,8 % elektr. en 3,1% gas gedropte klanten (sociale leverancier) 1/5 woningdeprivatie  (1,2 miljoen mensen)  sinds 2013 doel 2020 Vlaanderen: 50% Sociale uitsluiting ( bv. achterstelling op de Arbeidsmarkt : vrouwen, laaggeschoolden, geborenbuiten de EU, pers handicap blijft stijgen. Sociale transfers: is dit 21% onder ARD, wlh uit is dit 10 % in 2016, iets gecorrigeerd Sind 2010 ( ook IGO, TGK, gewaarborgde KB,…) grote stijging bij eerste 2 groepen Directiecomité OCMW 21-04-2017

Armoedemonitor 2017 Onderwijs Laaggeletterdheid jongeren neemt gestaag toe (15%- M 20%-J van 15 jaar) Gezondheid en zorg bezoek arts uit - of afstellen om financiële redenen  4,1 % Maatschappelijke participatie niet deelnemen aan culturele activiteiten : 17% Kinderarmoede 2015: 12 % kinderen: 150000 doelstelling 2020 1/2 verminderen naar 60000 (doelstelling van 2009) Directiecomité OCMW 21-04-2017

Evaluatie VAPA actiefiches 135 acties gestart (84%) 7 acties afgerond: beperkte acties rond vorming, projectsubsidiering, website, vermindering registratierecht echtscheiding,… 4 acties vervallen: opgenomen in andere 1 actie vertraging 4 acties nog niet opgestart ≠ beleidsdomeinen weinig inkomensgerelateerde (wel aandacht kinderbijslag, automatische studiefinanciering,…) Weinig inzet op specifieke doelgroep Continuering bestaand beleid (schuldbemiddeling ondersteunen, rechten verkenners, participatiedecreet, meer kinderopvang,….) Weinig coherent beleid Directiecomité OCMW 21-04-2017

Uitvoering VAPA Horizontaal Permanent Armoede Overleg (HPAO) (min. 2 x per jaar) Verticaal Permanent Armoede Overleg (VPAO) Gesprek Kabinet Homans en stakeholders (VVSG 24/02/2017) opstart evaluatie armoede decreet + doelstellingenkader VAPA Directiecomité OCMW 21-04-2017

VVSG linken VAPA HPAO onderzoek informele netwerken (onderzoek Odisee) buurtgerichte netwerken regierol (kinder) armoede lokale besturen (onderzoek Artevelde + advies armoedetoets) Decreet lokaal bestuur Decreet sociaal beleid Geïntegreerd breed onthaal huizen van het kind Water en armoede werkgroep Vlaamse sociale bescherming ….. Directiecomité OCMW 21-04-2017

Armoedetoetsen Doel: effect op armoede vermijden Sinds de goedkeuring van het VAPA werden er 12 dossiers aan de lijst Totaal 45 dossiers: 12 afgesproken, 15 lopend, 13 afgerond en 5 geannuleerd. Conclusies armoedetoetsen die afgewerkt zijn: bv. rijopleiding B, tariefwijzigingen de lijn (weinig acties voor armoede/kostprijs…) Werkgroepen nog actief na armoedetoets; energiearmoede werkgroep aanbevelingen, tarifering Water na armoedetoets, decreet lokaal bestuur, …. Directiecomité OCMW 21-04-2017

Armoedetoetsen Lopende: modernisering secundair onderwijs, studietoelagen automatiseren, Vlaamse sociale bescherming, huursubsidie en huurpremie,… Decreet lokaal bestuur: vorming raadsleden na verkiezingen+ belang rol van de verantwoordelijke SD en aandacht voor burgerparticipatie lokaal beleid Armoedetoetsen gebeuren beperkt (niet door verschillende partners te betrekken Formele vereisten armoedetoetsen niet transparant Directiecomité OCMW 21-04-2017

Voortgangsrapportage HPAO Stakeholders + aandachtsambtenaren ≠beleidsniveau’s Aantal bijeenkomsten + verslag HPAO Werkgroepen Sociale correcties : definiëring Toegankelijke dienstverlening: screeningsinstrument (in opmaak) Beeldvorming: Verwelkomingspakket aandachtsambtenaren + Oplijsting vormingsmodules en vormingsaanbod armoedeproblematiek Participatief beleid : tekst is voorbereid…. Directiecomité OCMW 21-04-2017

Bijsturing VAPA Wat volgt? bijsturing VAPA via HPAO Voorstel departement en kabinet vanuit HPAO: nieuw doelstellingenkader Nieuwe cijfers Armoedemonitor 2016 (ondertussen 2017) meer coherentie te geven meer focus te geven Streven om het armoedebestrijdingsbeleid verder te versterken door clusterteams op te zetten  Doelstellingenkader en clusterteams: juli 2017 finaliseren Directiecomité OCMW 21-04-2017

Doelstellingenkader VAPA 2017  naar 5 strategische doelstellingen: SD 1 verbeteren van de inkomenspositie, in het bijzonder van mensen in armoede OD 1.1. actief toeleiden naar een duurzame en kwaliteitsvolle tewerkstelling OD 1.2. aanvullende maatregelen naast tewerkstelling om de inkomenssituatie van gezinnen te verbeteren SD 2. voorziet in ontwikkelingskansen voor kinderen en jongeren in armoede OD 2.1. faciliteren cognitieve en sociale ontwikkeling van kinderen en jongeren OD 2.2. inzetten op het sterker maken van kinderen, jongeren en ouders door middel van het stimuleren van participatie aan de maatschappij Directiecomité OCMW 21-04-2017

Doelstellingenkader VAPA 2017 SD 3. inzetten op een betaalbare en kwaliteitsvolle leefomgeving OD 3.1. verhoogt de toegankelijkheid en betaalbaarheid van de private en sociale huurmarkt OD 3.2. voorkomt en bestrijdt energie- en waterarmoede OD 3.3. voorkomt en bestrijdt dak- & thuisloosheid Directiecomité OCMW 21-04-2017

Doelstellingenkader VAPA 2017 SD 4. de toegang tot een kwaliteitsvolle (gezondheids-)zorg verzekeren OD 4.1. in te zetten op een betaalbare en kwaliteitsvolle zorg OD 4.3. inspanningen leveren om de gezondheid van mensen in armoede te verbeteren SD 5. versterken van het beleid met gerichte aanvullende maatregelen OD 5.1. een geïntegreerd, volgehouden en doorgedreven beleid onder coördinatie van de minister bevoegd voor armoedebestrijding, afgestemd met andere niveaus OD 5.2. armoede bestrijden in samenwerking met andere actoren OD 5.3. weken over een respectvolle en krachtgerichte beeldvorming over armoede en zorgt voor een breed maatschappelijk draagvlak voor het thema OD 5.4. inzetten op het sterker maken van kinderen, jongeren en ouders door middel van het stimuleren van een toegankelijke hulp- en dienstverlening Directiecomité OCMW 21-04-2017

En verder…. …. op Federaal niveau: POD MI werkgroepen : energiefondsen evaluatie,…. Belgisch platform tegen armoede Blijvende aandacht voor inkomensverhoging (leefloon, andere sociale zekerheidsuitkeringen) zie memorandum Beleidsbrief nieuwe Staatssecretaris Voor een andere keer…. Directiecomité OCMW 21-04-2017