Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017 Hardlopen en stofwisseling Moleculaire celstofwisseling tijdens hardlopen Arjan de Graaf Castricum Docent bio & nlt Bonhoeffercollege Castricum René Westra Őland (Kalmar län) Westra Bio-Education Specialist i Dynamisk Modellera och utväckling av testfrågor Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017

Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017 Inhoud Van organisme naar molecuul (en terug) Simuleren als spel: de citroenzuurcyclus Film maken Simuleren als model: werken met Coach Proefje doen: warmte meten Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017

Van organisme naar molecuul (en terug) Hardlopende mensen en hun verschillen (organisme) Beenspieren (orgaan / weefsel) Cellen / vezels (cel) Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017

Van organisme naar molecuul (en terug) Drie opvallende fenomenen rond hardlopen: 1 Vermogen is verschillend , maar energiegebruik is gelijk bij wandelaar en hardloper 2 Soms is alles gelijk, zelfs de VO2, toch is er een verschil in snelheid 3 Lage temperatuur en klein zijn is handig bij de marathon Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017

Van organisme naar molecuul (en terug) Moleculen: myosine actine https://www.youtube.com/watch?v=2Kk2X7CpeEk&t=3s ATP CP glucose glycogeen vet melkzuur Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017

Van organisme naar molecuul (en terug) Terug: effect op de loper Uithoudingsvermogen (VO2) Efficiency (Running Economy) Man met de hamer (glucose / vet) Warmteafgifte in balans met productie: koud en klein! Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017

Simuleren als spel: de citroenzuurcyclus Ieder heeft een rol als C-atoom, de vorm wisselt. C1 t/m C6: verbinden, verbreken, de cyclus in en er weer uit Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017

Simuleren als spel: de citroenzuurcyclus Nibi Conferentie NLT PCC 13 en 14 januari 2017

Simuleren als spel: de citroenzuurcyclus Vraag 1: Welk C-atoom gaat eraf bij C6  C5 en C5  C4? Vraag 2: Waarom gebruikte Hans Adolf Krebs isotopen bij zijn onderzoek naar het lot van glucose in de mitochondriën? Vraag 3: Test het antwoord op vraag 1 met een nieuwe spelronde. Alle personen in glucose krijgen een rood merkteken, zij zijn radioactief. Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017

Simuleren als spel: de citroenzuurcyclus . Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017

Simuleren als spel: de citroenzuurcyclus . Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017

Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017 https://www.youtube.com/watch?v=ZcDLftaHWFg Film maken https://www.youtube.com/watch?v=ZcDLftaHWFg Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017

Simuleren als model: werken met Coach Examen Compex vwo mei 2003 Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017

Proefje doen: warmte meten Werk bij dit experiment als duo: persoon A en B. Vul allebei een reageerbuis met precies 10 ml water. Zet er een thermometer in. A gaat nu 2 minuten lang intensief kniebuigingen maken, B blijft rustig zitten. Neem nu de buis met water in je ene hand en sluit die om de buis. Bepaal met je andere hand de temperatuur van het water op tijdstip 0. Noteer de waarde. Herhaal de metingen na 1, 2, 3, 4 en 5 minuten. Til steeds de thermometer op tussen de metingen. Laat bij het meten de punt in het water zakken. Noteer de resultaten. Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017

Proefje doen: warmte meten Bereken hoeveel warmte in kJ is overgedragen in de eerste minuut door persoon A en B per cm2 huidoppervlak. Bedenk daarbij dat je de oppervlakte aan huid die warmte overdraagt, kunt berekenen doordat het wateroppervlak waarmee die huid in contact staat, gegeven is door 2πrh, waarbij r = straal van de buis en h = hoogte van de waterkolom. Verder geldt dat de hoeveelheid warmte die 1 ml water 1 C warmer maakt, gelijk is Bereken hoeveel warmte in kJ is overgedragen in de eerste minuut door leerling aan 1 calorie = 4,2 Joule. Verklaar hoe het komt dat de warmteafgifte steeds kleiner wordt als de meting een paar minuten wordt volgehouden. Zou dit effect ook optreden als we de meting niet in een reageerbuis, maar in het zwembad hadden gedaan? Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017

Bedankt voor uw aandacht! Tack för din uppmärksamhet! Nibi Conferentie 13 en 14 januari 2017