H4 Wisselkoers en betalingsbalans Europa H4 Wisselkoers en betalingsbalans

4.1. wisselkoers Stel $1 = € 0,90 Hoeveel is dan €1 in $ ???

Omrekenen met wisselkoersen $1 = € 0,90 €1 = $ 1/ 0,90 € 1 = $ 1,11 Bijv . DK 12,50 = € 1 DK 1 = €1 / 12,50 DK 1 = € 0,08 Algemene regel bij omrekenen: Deel door de ander koers

Grafiek lezen: koersverandering over de tijd hier: de eurokoers in dollars

Systeem vrije wisselkoersen De wisselkoers tussen twee valuta beweegt vrij door wisselende vraag en aanbod. Zoals bijv de euro t.o.v. de dollar  Voorbeeld We kunnen bijv een vraag en aanbodcurve tekenen van euro’s in dollars Extra vraag op de euromarkt Appreciatie: koersstijging door spel van vraag en aanbod  Depreciatie: koersdaling door spel van vraag en aanbod 

Als de vraagcurve naar rechts verschuift is de vraag naar euro’s gestegen. Mogelijke oorzaken zijn geweest: 1 export EU is gestegen 2 beleggingen in spaarrekening of aandelen in EU door VS zijn gestegen 3 inflatie EU is relatief lager geworden( en daardoor stijgt de export van de EU)

Gevolgen: koers euro stijgt(bij gelijk aanbod) de EU producten worden weer duurder voor de VS de export kan dan weer dalen naar de VS  

Aanbodcurve euro naar rechts Het aanbod van euro’s is dus gestegen. Mogelijke oorzaken zijn geweest: import EU uit VS is gestegen bijv. omdat de VS goedkoper is. Deze import wordt betaald in dollars. De dollars worden gekocht door euro’s aan te bieden in ruil voor dollars. beleggingen door EU in VS zijn gestegen beleggingen in de EU door VS zijn gedaald Gevolgen: koers van de euro daalt EU producten worden voor buitenlanders weer goedkoper Misschien stijgt daardoor de EU export weer

Stabiliserend effect vrije wisselkoersen: Bijv. opleving conjunctuur in land A: 1 Ya=BBPa is gestegen 2 import van land A uit land B stijgt 3 export B stijgt dus 4 vraag naar valuta land B stijgt, 5 koers valuta B stijgt, 6 producten uit land B duurder voor A, 7 import A uit B daalt weer.  De hoogconjuctuur uit land A stimuleert de Export van land B. Dus zal het BBP van land B stijgen. Land B komt ook in een hoogconjuctuur. Maar: afgezwakt door de koersstijging van de valuta van land B!!

Betalingsbalans en wisselkoers Aanname: de export van een land wordt in hun eigen munt betaald!! Als er een toename is van de goederen- en dienstenexport leidt dat tot een vraagstijging naar de eigen valuta. Ook belegging van buitenlanders in eigen land leidt tot vraagstijging vd eigen munt De vraagstijging , leidt bij gelijk aanbod van de munt, tot een koersstijging!

Voordelen systeem vrije wisselkoersen zijn dus: 1 Afzwakking van de conjunctuurbeweging  2 Automatisch herstel van betalingsbalansonevenwichtigheden

Betalingsbalans Betalingsbalans: overzicht van inkomsten van, en uitgaven aan, het buitenland. Onderdelen van de betalingsbalans: Goederenrekening=handelsbalans Dienstenrekening Inkomensrekening Deze 3 tezamen: lopende rekening Kapitaalrekening Goud-en deviezen rekening om het kloppend te maken. Geeft aan of er een tekort of overschot is op de betalingsbalans

Uitleg per onderdeel betalingsbalans Goederenrekening: duidelijk Dienstenrekening: transport, toerisme, baggerwerkzaamheden, juridische diensten etc. Inkomensrekening: loon, huur, winst, dividend, rente, (schenkingen, ontwikkelingshulp) Kapitaalrekening: beleggingen(in aandelen, obligaties, spaargeld) en investeringen(bedrijven opkopen, machines, gebouwen). Ook leningen en aflossing op de leningen

Saldo lopende rekening Saldo van ontvangsten en betalingen op de eerste 3 rekeningen (goederen-, diensten,-inkomensrekening) en de uitgaven. Tekort lopende rekening betalingsbalans Ontvangsten< uitgaven Overschot lopende rekening betalingsbalans: Ontvangsten > uitgaven

Valuta- goud- en deviezenreserves Als een land een tekort heeft op de lopende rekening en de kapitaalrekening tezamen(materieel tekort), moeten ze interen op de valutareserves. Dit is onwenselijk!!

Logisch verband kapitaalrekening en lopende rekening Dit moet je snappen! Als de EU veel investeert in aankopen van fabrieken in bijv. Japan is dat een grote uitgave(kapitaalexport) op de kapitaalrekening. Een jaar later zal de Japanse fabriek haar winst, dividend naar de EU overmaken. Dat is dan een inkomstenstijging op de lopende rekening

Logisch verband kapitaalrekening en lopende rekening. Nog een voorbeeld De EU verstrekt een lening aan Ghana. Dit is een uitgave (kapitaalexport )op de kapitaalrekening. Een jaar later moet Ghana de rente over de lening betalen aan de EU. Dit is een inkomst op de lopende rekening

Algemeen Kapitaalexport(betaald spaargeld, beleggingen, leningen, investeringen) leidt later altijd tot inkomsten(rente, dividend, winst, aflossing) op de lopende rekening Kapitaalimport(ontvangen geld uit spaargeld, beleggingen, leningen, investeringen) leidt later altijd tot uitgaven (rente, dividend, winst, aflossing) op de lopende rekening

Voordeel vrije wisselkoers Automatische stabilisatie betalingsbalans Nadelen vrije wisselkoersen Valutarisico(als men iets koopt en later betaalt, is het dan nog even duur in de eigen munt) Meer transactiekosten(omwisselkosten, administratie)

Voordelen één munt of (beheerst zwevende / vastewisselkoersen: Geen(of minder) valutarisico’s Bij 1 munt: minder transactiekosten Nadeel één munt of vaste wisselkoersen Geen automatisatie stabilisatie van de betalingsbalans