Interne milieuzorg 23/01/2017

Duurzaamheid: definitie “Sustainable development is development that meets the need for the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs.” Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling waarbij de huidige wereldbevolking in haar behoeften voorziet zonder de komende generaties te beperken om in hun behoeften te voorzien. Aan de ene kant wil het zeggen dat een duurzaam iets een lange levensduur heeft. Aan de andere kant betekent het : ecologisch, energiezuinig, milieuvriendelijk . Dit is gebaseerd op een samenspel en evenwicht van zowel sociale, economische als ecologische elementen.

Afval: ladder van Lansink

Afval: hergebruik, recyclage, sorteren door gemeentelijke diensten AFVOER NAAR RECYCLAGEPARK OF SPECIFIEKE OPHALING OF UITWISSELEN TUSSEN DIENSTEN “Dat ligt hier in de weg.” maar misschien kan dienst X het wel gebruiken? gietijzer, koper, ijzer, lood, … PVC, PE, plastiek (bekers) Hout, verlichting, glas verfpotten, olie, gevaarlijke stoffen groenafval www.kringloopexpo.be (cultuurcentra) Rest, PMD, KGA, papier, glas, batterijen Meubels, elektro, …

Kringlooptuinieren

Afval: voorbeeldfunctie 237 kg/inw. in 2001

Afval: zuiverheid

Gevaarlijk - Dierenleed Afval: problemen Nuttig/slordig – Geld Gevaarlijk - Dierenleed www.youtube.com/watch?v=pUM58LIU2Lo

Afval: opruimen

Afval: quiz Afvalstof Waar naartoe? Schaaltje lasagne Aluminiumfolie https://www.fostplus.be/nl/sorteren-recycleren/alles-over-sorteren http://www.agsoknokke-heist.be/afval.aspx Afvalstof Waar naartoe? Schaaltje lasagne Aluminiumfolie Yoghurtpotje Yoghurtkarton Sinaasappelschillen Vleesresten Verpakking chips Pizzadoos Plastiek Afvalstof Waar naartoe? Schaaltje lasagne PMD Aluminiumfolie Restafval Yoghurtpotje Yoghurtkarton Sinaasappelschillen Compost Vleesresten Verpakking chips Pizzadoos Plastiek Flessen + flacon -> PMD Ander plastiek -> restafval of recyclagepark

Afval: recyclage

Afval: sorteerregels

Afval: sorteerregels

A tale of two foxes Natural History Museum, London Wildlife photographer of the Year 2015

Klimaatopwarming www.vmm.be/nieuws/archief/klimaatrapport-2015 JA, het klimaat verandert (opwarming) Onderste luchtlaag, aardoppervlak, wateroppervlak 0,85 graden de gemiddelde opwarming van de aarde sinds 1880 JA, het klimaat verandert (warmt op) door de toename van broeikasgassen CO2, CH4, N2O, Fluorgassen Ja, het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten 95 percent zo zeker zijn wetenschappers dat de mens zelf voor een groot deel verantwoordelijk is voor de opwarming van de aarde en de veranderingen in het klimaat

Convenant of Mayors Algemene Europese beweging Deelname van lokale en regionale overheden Vrijwillige toezegging Energie-efficiëntie en het gebruik van duurzame energiebronnen op hun grondgebied verhogen 20% CO2 reductiedoelstelling van de Europese Unie tegen 2020 behalen en overtreffen (praktisch t.o.v. 2011) Ondertekening 03/06/2015 (GR 30/04/2015) Groep “Lokaal Klimaatbeleid Noord-West-Vlaanderen” Beernem, Blankenberge, Damme, Jabbeke, Knokke-Heist, Oostkamp, Torhout, Zedelgem, Zuienkerke 48 van 64 West-Vlaamse gemeenten doen mee (75%)

Convenant of Mayors: minder CO2 Energie-efficiëntie Minder energie verbruiken is de belangrijkste stap in het energieverhaal! Moet in de eerste plaats gaan om het niet gebruiken van energie Pas daarna denken aan efficiëntere toestellen Inzetten op duurzame energiebronnen Synoniem voor hernieuwbare energie Afstappen van fossiele brandstoffen

Nulmeting (Knokke-Heist 2011) TOTAAL: 145030 ton

Convenant of Mayors: thema’s Gebouwen (incl. installaties/voorzieningen) van: Particulieren tertiaire sector (= dienstensector) steden/gemeenten Mobiliteit particulier/commercieel vervoer openbaar vervoer gemeentelijke vloot Gemeentelijke openbare verlichting Lokale energieproductie, waarop de gemeente impact heeft: Op lokale schaal Eventueel met participatie van inwoners

CoM: lopende acties Acties uitvoeren om CO2-reductie te bekomen geld, tijd, middelen (reeds grotendeels voorzien) FRGE Ruimte voor water Elektrische voertuigen Duurzaam bouwen: informatie, premies, voorbeelden in eigen patrimonium, … Duurzame openbare en monumentverlichting waar mogelijk Openbare verlichting Duurzame mobiliteit ‘t Walletje bedrijfsgebouw Duurzame scholencampus LED-verlichting waar mogelijk Zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen Earth hour & Nacht van de Duisternis Energiejacht, workshops voor kansengroepen Sportoase Duinenwater Ecoscore voertuigen Belgerinkel naar de winkel Energiejacht Gebruik thermocamera Energieboekhouding Energiebesparing in eigen gebouwen Energieleveranciers vergelijken Stookplaatsrenovatie en beglazing in Scharpoord (School)fietsroutenetwerk Renovatieproject (sociale) woningen Investering in hernieuwbare energie Energie en klimaat in GRS, RUP’s (groenblauwe structuren, verdichting, …)

CO2 door gemeentelijk personeel Gemeente, AGSO en Sociaal Huis Geen sociaal verhuur en woonzorg Wagenpark in 2011 70 wagens (geen vegers, bulls, tractors, …) 110 ton CO2 Aankoop (www.ecoscore.be) 4 elektrische wagens + 2 hybride + 4 elektrische fietsen Gebouwen in 2011 40 gebouwen (zalen, ruimtes, …) 2744 ton CO2 Vanaf 2012: 100% groene stroom

CO2 door gemeentelijk personeel: vervoer

Energiebesparing: rijgedrag Beperk het gebruik (fiets, openbaar vervoer) Voertuig startklaar zetten Zo min mogelijk manoeuvreren met koude motor Schakelen bij 2000 / 2500 toeren (diesel / benzine) Constante snelheid, anticiperen & afstand houden Laat tijdig gas los voor mogelijke stopplaats Rem op de motor: pas terugschakelen rond 1000 toeren Snelheid (>100km/u bepaalt verbruik) Bandenspanning + onderhoud Motor uit bij >30 sec stilstand (geen gas bij starten) Boordapparatuur checken Is gebruik van airco nodig? Geen (over)lading (op het dak, fietsrek) Meten is weten: registreer je brandstofverbruik

Gemeentelijk patrimonium Stookplaatsrenovatie en beglazing in Scharpoord Stookplaatsrenovatie in Stormmeeuw Openbare verlichting en monumentverlichting Verlichting Duinenwater ‘t Walletje bedrijfsgebouw Scholencampus De Vonk LED-verlichting Zonnepanelen Elektrische voertuigen

Energiebesparing op het werk Sluipverbruik (o.a. scherm, LCD) Lichten uitschakelen (toilet, gang, laatste) Vaatwas (vullen, programma, filters) Profiteer van de zon (warmte en licht) Glas of kopje i.p.v. plastic bekers Boterhamdoos (≠ aluminiumfolie of zakjes) Boodschappentas i.p.v. plastic zakken Papier Herbruikbare verpakkingen Rijgedrag 100 tips om energie te besparen

Papierbesparing Bezint eer ge print digitaal uitwisselen i.p.v. papier (zie deze cursus) Beperk het aantal prints en/of kopies Dubbelzijdig printen en kopiëren 2 pagina’s op 1 blad Afdrukvoorbeeld Lay-out Spellingscontrole Kladpapier Let op met reservekopies Elektronisch archief (DVD, hard disk, USB) Vertrouwelijkheid documenten

Moet ik het wel afprinten? Eventueel digitaal bezorgen? SPAARZAAM PRINTEN Moet ik het wel afprinten? Eventueel digitaal bezorgen? Zullen ze het wel lezen? Verticaal klasseren? Of direct weggooien? Document van 50 pagina’s Groep van 20 mensen Recto verso afprinten 13 bladen papier x 20 = 260 9 bladen papier x 20 = 180 7 bladen papier x 20 = 140 LEESBAARHEID

Duurzame suggesties zijn steeds welkom Aanpak: jouw gedacht … Duurzame suggesties zijn steeds welkom

Informatiecentrum honingbij Bijentuin in natuurgebied 2 Didactische fietstrajecten 1 Didactisch wandeltraject Wetenschappelijke analyses Stedelijke informatieborden Bloemen voor bijen Sierbloemen Bloemen voor bijen Bloemen voor vlinders Veldbloemen Inheemse planten Bloemen voor Andere insecten 1,5 km Meer dan 500.000 werkbijen in dienst van de biodiversiteit! Meer dan 40 miljard bestuifde bloemen per jaar! Wilde bloemen

www.knokke-heist.be/beeodiversity

Bloemenweiden

De Zwinstreek www.zwinstreek.eu

27 in Vlaanderen 45 in Nederland

Producten uit de Zwinstreek www.zwinstreek.eu/184-gastronomie/352-hoeve-en-streekproducten-uit-de-zwinstreek