Energielabel verleiden of verplichten?

De huidige situatie 31% van het kantorenoppervlak heeft energielabel 18% van het totaal aantal kantoren heeft een energielabel In 2016 is het aantal geregistreerde energielabels voor utiliteitsbouw flink toegenomen

Bron: RVO 31 december 2016

De huidige situatie – inschatting voorraad KANTOREN 85 miljoen m² opp. n= 67.500 panden 26.4% A B 7.4% 13.8% C 13.4% D ca.53% 720.000 m² (< 0.9%) raakt incourant 43 miljoen m² 12.1% E F 7.6% G C 19.5% G (Bron: EIB/ECN nov. 2016)

Energielabel C in 2023

Energielabel C-verplichting kantoren ‘ieder gebouw(deel) met functie ‘kantoor’ ≥ 100m² moeten op 1-1-2023 verplicht over een geldig energielabel C of beter beschikken. ’ Uitzondering: Kantoor(ruimte) als nevenfunctie van andere gebruiksfunctie Monumenten (Rijk/prov./gem.) NB beschermede stads- en dorpsgezichten behoren hier niet toe Binnen 2 jaar te slopen/transformeren/ onteigenen panden Mondeling toelichting: Juridische ophanging: BB, Bbl, Omgevingswet (dan sheet) +… Verder geldt… Gelijkwaardigheid Bij terugverdientijden > 10 jaar, volstaan met het treffen van alle maatregelen met een terugverdientijd van <10 jaar. verplichting vereist een Energie -Index van ≤ 1,3 of beter

Relatie Bouwjaar – geschat energielabel Geen energielabel? A B C D E F G <2005 <2003 <1999 <1992 <1981 <1973 >2006 Energielabel naar bouwjaar o.b.v. Bouwbesluit

43% Bron: RVO 31 december 2016

Maatregelen op een energielabel isolatie van de begane grondvloer hoog rendement ketel isolatie van de gevel warmtepomp isolatie van het dak warmtekrachtkoppeling (WKK) HR++ glas warmtepompboiler kierdichting zonnecollector en zonneboiler voor warmwater zonwering warmte/koudeopslag in de bodem spaarlampen en/of HF-verlichting met spiegeloptiekarmaturen warmteterugwinning uit ventilatielucht veegschakeling, daglichtschakeling en/of aanwezigheidsdetectie voor verlichting zonnepanelen voor elektriciteit

Wat kost dat?

Naar C vanaf … Naar C vanaf G1 G2 F E D C B Spouwmuurisolatie Rc 1,3 8   Dakisolatie Rc 3,5 11 HR++ glas 33 Balansventilatie met WTW HR107 6 HF verlichting 9 LED verlichting 13 Veegpulsschakeling 1 Zon PV Totaal kosten €/m2 57 39 14

Naar B vanaf … Naar B vanaf G1 G2 F E D C B Spouwmuurisolatie Rc 1,3 8   Dakisolatie Rc 3,5 11 HR++ glas 33 Balansventilatie met WTW 7 HR107 6 HF verlichting 5 LED verlichting 13  13 Veegpulsschakeling 1 Zon PV 3 Totaal kosten €/m2 61 39 21 17

Naar A vanaf … Naar A vanaf G1 G2 F E D C B Spouwmuurisolatie Rc 1,3 8   Dakisolatie Rc 3,5 11 HR++ glas 33 Balansventilatie met WTW 7 HR107 6 HF verlichting  5 LED verlichting 13  13 Veegpulsschakeling 1 Zon PV 3 16 24 Totaal kosten €/m2 64 45 37 21

Wat kost het en levert het op ? VAN F LABEL NAAR C € 14,- p/m² € 3,- m²/j 5 jaar € 13,- m²/j 4.5 jaar VAN E LABEL NAAR C € 13,- p/m² € 3,- m²/j 5 jaar € 57,- p/m² A B C D E F G VAN D LABEL NAAR C € 9,- p/m² € 1.50 m²/j 6.5 jaar >2006 <2005 <2003 <1999 <1992 <1981 <1973 Energielabel naar bouwjaar o.b.v. Bouwbesluit

Wat kost het en levert het op ? € 37,- p/m² € 6,- m²/j VAN F LABEL NAAR A 6 jaar € 14,- m²/j 4.5 jaar VAN E LABEL NAAR A € 21,- p/m² € 5,- m²/j 4.5 jaar € 64,- p/m² A B C D E F G VAN D LABEL NAAR A € 37,- p/m² 8.5 jaar >2006 <2005 <2003 <1999 <1992 <1981 <1973 Energielabel naar bouwjaar o.b.v. Bouwbesluit € 4,- m²/j

Energielabel verleiden of verplichten?