Ouderen die bewegen en vallen… Netwerkbijeenkomst valpreventie Koppel/Schothorst 12 mei 2016 Johan Wold Klinisch geriater 1

Niet bewegen? Klinisch opgenomen bedlegerige oudere patiënten Geschat verlies spiermassa/dag = 5% Waarschijnlijk sneller verlies onderste extremiteit t.o.v. bovenste Harper CM, Lyles YM. Physiology and complications of bed rest. Journal of the American Geriatrics Society 1988;36:1047-54.

Vallen met of zonder bewustzijnsverlies ? Syncope

Andere bewusteloosheid: Definitie wegraking versus syncope : Niet alle kenmerken Bewusteloosheid Andere bewusteloosheid: Commotio cerebri, Metabool, intoxicatie, SAB, enz. Indien: niet door trauma snel ontstaan tijdelijk kortdurend (min) spontaan herstel Wegraking Syncope Epilepsie Met als gevolg vallen Syncope komt door cerebrale hypoperfusie !

Belangrijkste oorzaken syncope bij geriatrische patiënten (> 70 jaar) Cardiaal : Hartritme en/of geleidingsstoornissen (20 %) Klepgebreken (bv aortastenose) Myocardinfarct 15 % vasovagaal (helft door cardiovasc med) Geriatrisch : Sinus caroticus syndroom Orthostatische hypotensie Postprandiale hypotensie

Multifactoriele oorzaken en interactie Intrinsieke factoren Extrinsieke factoren Aandoeningen Medicatie Verkeerd gebruik loophulpmiddelen Visus + gehoor VAL Leeftijds-gerelateerde veranderingen Omgevingsfactoren

Diagnostisch traject vallen / syncope Huisarts Diagnose onbekend Volledige diagnostiek? Diagnose bekend SEH

Val-syncope Dagcentrum Geriatrie Klinisch geriater Fysiotherapie (Onbegrepen) Vallen Loop stoornissen Neuroloog Diëtiste Epilepsie Cardioloog Wegrakingen Syncope Ouderen psychiater

Casus mevr M., 83 jaar Valanamnese: Toedracht : wankel gevoel op de benen bij lopen, viel voorover op gezicht. VG: o.a. eerder gevallen (SEH, trauma capitis), depressie, hypertensie, gonarthrose. Medicatie o.a HCTZ, amitryptyline, oxazepam, nifedipine, losartan, metoprolol. Welke risicofactoren zijn aanwezig ?? Welke onderzoeken zou je (laten) doen ? 9

Casus mevr M., 83jaar : Diagnose Somatisch Vallen, multifactorieel : Orthostatische hypotensie, bij amitriptyline, hypertensie Postprandiale hypotensie Gebruik van alcohol? en benzodiazepines Cognitieve stoornissen Slecht gereguleerde bloeddruk Slechte therapietrouw Psychisch Depressieve stoornis, in remissie

Casus mevr M., 83jaar : Diagnose Sociaal Weduwe sinds 2009: Alleen wonend in vrijstaande bungalow Contact met stiefdochter Alcohol : 3 EH / dag Functioneel ADL en IADL zelfstandig, hulp van thuiszorg bij kousen, rijdt auto, aanpassingen woning.

Casus mevr M., 83 jaar Behandeladviezen Medicatiewijziging Amitryptyline (was er OH voor start ?), overleg psych. Stop benzodiazepine HCTZ ↓ of stop, stop nifedipine Staken alcohol Behandeling hypertensie Baxterrol Uitbreiden thuiszorg Evaluatie cognitieve stoornissen (NPO) Analyse osteoporose : DEXA scan? Implementatie? uitdelen 12

Video: https://www.youtube.com/watch?v=RLeoreilVp0&feature=youtu.be