De staat van de zorg 4 oktober 2016 Hugo Keuzenkamp, Lid RvB Westfriesgasthuis en lid Kwaliteitsraad Zorginstituut Nederland

Capita selecta, met accent op ziekenhuiszorg De prestaties van de Nederlandse zorg: EHCI en OESO Kosten (en baten) van zorg Transparantie Eigen risico Nationaal zorgfonds Governance (Medisch Specialistisch Bedrijf)

Sterk en zwak Sterk: Zwak: Toegankelijkheid van zorg Zinnige zorg: Goede eerste lijn Laag gebruik antibiotica en medicijnen algemeen Zuinig gebruik ziekenhuis (korte ligduur, zuinige diagnostiek, weinig keizersneden etc) Kwaliteit (?) Zwak: Hoge uitgaven aan care (verklaart kabinetsbeleid) Levensverwachting in de middenmoot Preventie (roken, drinken; wel goed: overgewicht)

Nederlandse zorg volgens EHCI-ranglijst Al jarenlang nummer 1 Index gebaseerd op veel indicatoren: patiëntenrechten, toegang, kwaliteit, verzekerd pakket, preventie, medicijngebruik

EHCI The Netherlands is the only country which has consistently been among the top three in the total ranking of any European Index the Health Consumer Powerhouse (HCP) has published since 2005. The Netherlands is sub-discipline winner, or joint winner, in four of the six sub- disciplines of the EHCI 2015. The Dutch healthcare system does not seem to have any really weak spots, except possibly some scope for improvement regarding the waiting times situation, where some central European states excel. Normally, the HCP takes care to state that the EHCI is limited to measuring the “consumer friendliness” of healthcare systems, i.e. does not claim to measure which European state has the best healthcare system across the board. However, the fact that it seems very difficult to build an Index of the HCP type without ending up with The Netherlands on the medallists’ podium, creates a strong temptation to actually claim that the winner of the EHCI 2015 could indeed be said to have “the best healthcare system in Europe”. There should be a lot to learn from looking deeply into the Dutch progress!

Sterk: toegankelijkheid Nederland scoort top qua toegankelijkheid bij medische zorg en tandzorg. Vergelijk Zweden en VK

Sterk: toegankelijkheid Nederland scoort goed qua korte wachttijden (hier cataract en nieuwe heup)

Sterk: zinnige zorg, voorbeeld CT-scans Nederland is zuinig in het aantal CT-apparaten en het gebruik ervan. Idem MRI.

Sterk: zinnige zorg, voorbeeld antibiotica

Sterk: zinnige zorg, voorbeeld keizersneden

Sterk: zinnige zorg, West-Friesland Er is ‘praktijkvariatie’ tussen landen maar ook binnen een land

Zwak:

Zwak: is de zorg van Nederland te duur? Bron: Presentatie Laura van Geest (CPB)

Zwak: kosten van zorg, care Nederland (meest rechtse kolom) geeft weinig uit aan ‘cure’ en veel aan ‘care’

Zwak: kosten van zorg, care

Zwak: kosten van zorg, care

Kosten van zorg Data www.volksgezondheidenzorg.info (opvolger van Rivm/zorgkompas)

Sterk of zwak: transparantie prijs en kwaliteit Structuur: IGZ Proces: IGZ Beleving: PROM (Patient Reported Outcome Measure) Resultaat: overlevingscijfers (Dica: Dutch Institute for Clinical Auditing) Zorgstandaarden: vastleggen in register Kwaliteitsinstituut Prijs Premie (NZa: doolhof aan polissen) DOT, DBC (Jeroen Wester in NRC; ACM in advies) Eigen risico

Transparantie Wat is kwaliteit? Kunnen burgers een verstandige keuze maken als het gaat om de zorg? Kunnen verzekeraars deze rol ten behoeve van de burger invullen?

Waar voor je geld: voorbeeld hartaanval Sterfte tussen 1990 en 2013 in Nederland met 73% gedaald Zie ook David Cutler, Your money or your health over de waarde van zorg

Eigen risico: kostenbeheersend? Insurance & Copayment: RAND-Health Insurance Study (1971-1986) Eigen bijdragen (‘out of pocket payments’) Nederland 12%, OECD gemiddelde 20% Alternatief voor remgeld: poortwachtermodel (huisarts)

Medisch specialistisch bedrijf 2012: overgang van DBC naar DOT 2015: invoering ‘integrale tarieven’ (dbc nu ook met specialistenhonorarium) Einde eigen declaratietitel medisch specialist Einde fiscaal ondernemerschap? Nee, kunstgreep: MSB Gevolg: duale organisatie binnen ziekenhuizen (‘prorail & NS’), contrair aan ontwikkeling ziekenhuiszorg (teamwork van verschillende soorten professionals)

Nationaal zorgfonds Terug naar ziekenfonds? Prestaties VK, Zweden EHCI