Workshop 'Beelden van tijd en beeldende geschiedenis': rapportering plenum Moeten wij die datum vanbuiten leren? Chronologie en historisch tijdsbesef in het geschiedenisonderwijs Studiedag 6 maart 2012

Tien tijdvakken, tien iconen

Tijdvakken Tijd van jagers & boeren – 3000 v.C Tijd van Grieken & Romeinen – 3000 v.C – 500 n.C Tijd van monniken & ridders – Tijd van steden & staten –

Tijdvakken Tijd van ontdekkers en hervormers Tijd van regenten en vorsten Tijd van pruiken en revoluties Tijd van burgers en stoommachines Tijd van Wereldoorlogen 1900 – 1950 Tijd van televisie en computers

Tien tijdvakken, tien iconen –Waarom passen de gekozen iconen bij uw periode (ME, …)? –Zijn er volgens u ook alternatieve of betere iconen mogelijk? –Hoe kan het gebruik van iconen bijdragen tot de vorming van een historisch referentiekader? –Zijn er mogelijke valkuilen of gevaren aan het gebruik van (deze) iconen verbonden?

Iconische beelden voor specifieke lessen of lessenreeksen –Zijn iconen ook toepasbaar op microniveau, bijvoorbeeld bij een bepaalde les, een lessenreeks of tijdvakoverschrijdend thema? –Hoe kunnen iconen het begrip van een bepaald onderwerp bevorderen? –Zijn er ook nadelen bij het gebruik van zulke iconen voor een lessenreeks?

NADELEN Beelden doen twijfelen, omdat ze op de breuklijn tussen periodes liggen Moeilijk te situeren zonder de combinatie met jaartallen Situering niet eenvoudig Door de nadruk te leggen op verandering, gaat de continuïteit verloren Er treedt verenging en selectie op  gebrek aan nuancering De iconen zijn in meerderheid eurocentrisch

VOORDELEN Mooie aanvulling op het bestaande referentiekader Erg associatief Krachtige beelden Globaal markeerpunt: –aan het begin van het leerproces –Voor jonge leerlingen Kan gebruikt worden om representatie van het verleden in vraag te stellen / te bevragen aan het einde van een lessenreeks Zeker ook bruikbaar op microniveau: aan het begin van een individuele les of een lessenreeks –Wat zijn kenmerkende beelden (associaties losweken, voorkennis activeren) voor dit onderwerp? –Link met andere vakken (Nederlands, esthetica etc.)

Iconen? ICONEN Middeleeuwen: beeld standenmaatschappij Nieuwe Tijd: kruis & typisch zwaard NT Nieuwste Tijd: gloeilamp/Verlichting Eigen Tijd: wereldbol –Globalisering –Global warming –In vier verdeeld: O –W, N – Z –Satelliet erop Moeilijkheden erbij –Véél in één icoon gieten –Beperken is moeilijk –Algemene consensus zoeken –Nadruk op welk domein? –Eurocentrisme of niet?