Groen voor luchtkwaliteit (1) Probleem, beleid, onderzoek en groenstructuur Ontwikkeld door Alterra Ing. E.A. de Vries

Luchtkwaliteit…  Waar maken we ons druk om?  Wat doen we er aan?  Wat kan groenstructuur betekenen?  Voorbeelden  Afsluiting

Waar maken we ons druk om?

 Effecten op gezondheid  Effecten op onze leefomgeving

Waar maken we ons druk om?  Vatbaarder: ● Kinderen ● Ouderen ● COPD-patiënten  Meer blootgesteld: ● Omwonenden ● Fietsers in verkeer

Waar gaat het om?  StikstofdioxideNO 2  StikstofoxidenNO x  Fijn stofPM 10  Zeer fijn stofPM 2,5  OzonO 3 Daarnaast ook: Lood (Pb), Zwaveldioxide (SO 2 ), Benzeen (C 6 H 6 ), Koolstofmonoxide (CO), Arseen (As), Cadmium (Cd), Nikkel (Ni) en Benzo[a]pyreen (B[a]P)

Waar komt het vandaan?  Verkeer  Landbouw  Industrie  Natuur

Waar komt het vandaan?

Hoe groot is het probleem?

 Gemengde vervoersstromen  Intensief gebruikte wegen in of nabij steden

Wat doen we er aan?

Europa komt met richtlijnen  Europese Kaderrichtlijn Luchtkwaliteit (96/62/EG)  Eerste dochterrichtlijn (99/30/EG) ● PM10, SO 2, NO 2, NO x en Pb  Normen = onderhandelingsresultaat!

Europa komt met richtlijnen: PM10 en NO 2 Jaargemiddelde (langdurend) JaarGrenswaardePlandrempel µg/m 3 Daggemiddelde (kortdurend) GrenswaardePlandrempel JaarConc.Toegestane overschrijding Conc.Toegestane overschrijding µg/m 3 Max. 35 dagen50 µg/m 3 Max. 35 dagen Jaargemiddelde (langdurend) JaarGrenswaardePlandrempel µg/m 3 Uurgemiddelde (kortdurend) GrenswaardePlandrempel JaarConc.Toegestane overschrijding Conc.Toegestane overschrijding µg/m 3 Max. 18 maal200 µg/m 3 Max. 18 maal PM10 NO 2

Europa komt met richtlijnen: PM2,5  Gebiedsgericht!  Jaargemiddelde grenswaarde ● 2015 Grenswaarde: 25 µg/m 3 ● 2020 Voorlopige grenswaarde: 20 µg/m 3  Verminderingsdoelstelling ● Concentratieafhankelijk 10-20% ● Gemiddelde over drie jaar

Hoe kun je luchtvervuiling verminderen?  Versoepelingen (zeezoutaftrek, niet-in-betekenende-mate)  Bronmaatregelen (roetfilters, LARGAS, Groene golf, OV, goederenspoor, scheepvaart, elektrisch rijden)  End-of-Pipe maatregelen (groen, elektriciteit, vernevelen)

Discussies  Gaat het om PM10 of verbrandingsaerosolen?  Gaat het om NO 2 of verzuring?  Zijn de normen van streng genoeg? EU versus WHO  Moeten er normen komen voor PM1of nog kleiner?  Moeten we modelleren of meten?  Zijn de versoepelingen verstandig?  Is er nog wel een probleem?

Wat kan een groenstructuur betekenen?

Relatie groen en luchtkwaliteit: Principes  Groen vangt luchtverontreiniging door depositie af

Relatie Groen en Luchtkwaliteit: Principes  Concentratie luchtverontreiniging verlaag je door verdunning

Relatie groen en luchtkwaliteit: Principes  Groen vangt luchtverontreiniging door inwaaien af  Optische porositeit is van belang

Relatie groen en luchtkwaliteit: Principes  Waar bevindt zich: ● de bron ● het groen ● het te beschermen object Optische porositeit 60-80% Optische porositeit 20-80%

Voorbeelden

Wat is de betekenis van een houtsingel?

Meetproef langs de A50: opstelling weggroenstrook Loodrecht meetvlak metloofhout pluim 22 m mast12 m mast = meetpunt achtergr mast Loodrecht meetvlak zondergroenstrook Loodrecht meetvlak metnaaldhout

Meetproef langs de A50: Resultaten  Nabij de weg: ● NO + O 3 NO 2 + O 2 ● Geldt ook voor [NO x ] ● Opname door vegetatie  Verder van de weg ● [NO 2 ] lager ● Niet significant  PM10 niet gelukt door relatieve luchtvochtigheid

Groen als “no-regret” maatregel  Tekening groen langs gevels ipv bomen die tunnel creëren  Ontwerp Groene straat waar voldoende luchtverversing is  Foto lage hagen langs weg  Foto Groen dak met zonnepanelen

Tot slot...

Tot slot...er zijn grenzen aan de mogelijkheden  Problemen met luchtverontreiniging nemen af  De vraag is of we de juiste normen stellen  Groen biedt in beperkte mate een oplossing  Goed aangelegd groen voorkomt problemen

© Wageningen UR Hartelijk dank voor jullie aandacht