Het hoe, wanneer, waarom wel en waarom niet
Soorten Werkingsmechanisme Effecten, indicaties Neveneffecten Besluit
Indeling volgens duur van werkingen Kortwerkende: Halcion, Dormicum Halflangwerkende: Xanax, Lexotan, Lendormin, Clozan, Dormonoct, Temesta, Loramet, Tranquo Langwerkende: Frisium, Rivotril, Tranxene, Akton, Valium, Victan, Rohypnol, Staurodorm, Mogadon, Calmday, Lysanxia, Myolastan Stapelen op bij dagelijkse inname Werkingsduur kan verschillen van persoon tot persoon en van leeftijd tot leeftijd
Vergemakkelijken GABA-erge neurotransmissie, kunnen receptor ‘vervormen’.
Binding van GABA: opening van Cl- kanaal, meer instroom van Cl-, verminderde exciteerbaarheid Benzodiazepenis kunnen op en deel van de receptoren goed binnen; deze subtypes van receptor komen voor in bepaalde hersengebieden Wanneer benzo’ s binden, verandert de vorm van de receptor waardoor GABA beter bindt. Meer Cl- ionen, meer inhibitie. Ook verminderde vrijzetting van serotonine en noradrenaline. Versterkte blokkage van bepaalde hersenfuncties
Hypnogeen effect in reticulaire formatie Anxiolytisch effect in lymbisch systeem (amygdala)
Slapeloosheid: Niet-medicamenteuze aanpak verdient voorkeur In tijd beperken Kortwerkend vs langwerkend Angststoornissen Niet-medicamenteus Zeer acute vormen Psychotherapeutisch te weinig resultaat Halflang of langwerkend Pre-operatieve sedatie Epilepsie Spierspasmen Delirium tremens
Psychotrope effecten
Anxiolyse: Gevoel Gedragsinhibitie Psychische effecten geassocieerd met angst Autonome effecten geassocieerd met angst Interferentie dagelijkse leven Temeffect Hypnogeen effect Objectief: verkorte slaaplatentie, verlengde slaapduur in fase I en II, verkorte REM-slaap Objectieve tekens verdwijnen snel Subjectief Subjectieve tekens blijven lang bestaan
Sedatie Anterograde amnesie 0,5 tot 1 uur na toediening
Motorische effecten: Spierrelaxatie Anticonvulsief
Sedatie Indien enkel anxiolyse nagestreefd Hangover Gevaarlijk in combinatie
Paradoxale effecten Gedrag Convulsies Bij chronisch gebruik Confusie Geheugenstoornissen Psychische problemen Seksuele problemen
Motorische bijwerkingen Spierrelaxatie Ouderen Tolerantie Afhankelijkheid en misbruik Afhankelijkheid snel Dervingsverschijnselen Psychotrope effecten: betekenis, gedragsbekrachtigend, craving Misbruik: recreationeel, date rape drug Afbouw Acute toxiciteit Veilig, ademhalings/ cardiale depressie
Strikte indicatie Dosis zo laag mogelijk Duur beperken! Risico’ s, opvolging Chronische gebruikers motiveren tot stoppen (via geleidelijke afbouw)