Het staken van geneesmiddelen: evidence

Presentatie over: "Het staken van geneesmiddelen: evidence"— Transcript van de presentatie:

1 Het staken van geneesmiddelen: evidence
Marie-Christine van Buul-Gast Ziekenhuisapotheker Verenso regiosymposium 31 oktober 2014

2 Disclosure

3 Inleiding Medicatie voorschrijven is een kunst,
… maar het staken ervan nog veel meer! Dus waarom staken?

4 Inleiding Leeftijd is risicofactor voor morbiditeit
gevolg: gnm gebruik neemt toe met leeftijd Farmacotherapie bij ouderen voordelen risico’s Bron: Multidisciplinaire richtlijn polyfarmacie bij ouderen

5 Inleiding Leeftijd is geen onafhankelijke risicofactor ADE,
maar een marker voor co-morbiditeit veranderde farmacokinetiek en -dynamiek suboptimaal voorschrijven polyfarmacie … zijn weer geassocieerd met verhoogd valrisico, ADE, ziekenhuisopname en overlijden.

6 Literatuur

7 Benzodiazepines (I)

8 Benzodiazepines (II) Benefit
verbetering geheugen & cognitief functioneren verbetering dagelijks functioneren reductie achteruitgang cognitieve en psychomotor function kortere opnameduur

9 Benzodiazepines (III)
Harm lichte afname subjectieve slaapkwaliteit trend naar verhoogde incidentie agressie uitsluipen geeft minder onttrekkingsverschijnselen cave onttrekkingsverschijnselen bij alcohol abusus geen onderscheid cases/controls in onttrekkingsverschijnselen geen toename angst, agitatie, slapeloosheid

10 Benzodiazepines (IV) Staken is mogelijk
hoog slagingspercentage uitsluipen nauwelijks onttrekkingsverschijnselen verbetering in functioneren NB: niet onderzocht in dementie Voorspellende parameters voor succes leeftijd > 80jr relatief hoge dosis antidepressivum

11 Antipsychotica (I) Wetgeving USA: OBRA ‘87
geen onnodige geneesmiddelen, w.o. AP 2x per jaar poging tot dosisreductie en staken deze wetgeving is niet evidence-based…

12 Antipsychotica (II) Horwitz: slagingskans (zonder arts) 50%, slagingskans (met arts): 98% Bridges: in 2 pten unmasking of agressiveness en PAB Devanand: pt waren slechts 16 wkn voorbehandeld met risperidon Azermai: abrupt stoppen Richtlijn probleemgedrag bij dementie: AP stoppen na 3 mnd stabiele situatie

13 Antipsychotica (III) Benefit
gelijkblijven / verbetering van gedragsproblemen (incl “physically agressive behaviour”) verbetering cognitief functioneren significante toename affect reductie in bijwerkingen

14 Antipsychotica (IV) Harm toename apathie
afname slaap effectiviteit / toename rusteloosheid (4w) uitsluipen: geen onttrekkingsverschijnselen abrupt stoppen: milde verschijnselen op dag 2 en 3

15 Antipsychotica (V) Staken is mogelijk
hoog slagingspercentage (na beoordeling arts) uitsluipen wenselijk nauwelijks onttrekkingsverschijnselen verbetering in cognitief functioneren & affect Voorspellende parameters voor failure relatief hoge dosis antipsychoticum matig tot slechte t=0 NeuroPsychiatric Inventory

16 Diuretica (I)

17 Diuretica (II) Benefit Harm Voorspellende parameter falen
verbetering nierfunctie en serum Kalium Harm geen effect op mortaliteit lichte toename enkel oedeem (piek 3 wkn) Voorspellende parameter falen indicatie hartfalen

18 Diuretica (III) Staken is mogelijk
hoge mate van succes, redelijk percentage herstart mn herstart bij indicatie hartfalen NB geen info over overige hartfalen medicatie! consensus: reductie diuretica is mogelijk, onder goede monitoring op mn hypertensie en hartfalen

19 Antihypertensiva (I)

20 Antihypertensiva (II)
Benefit gelijkblijvend tot lager risico op mortaliteit & cardiovasculaire ziekte Harm geen! “veilige dosisreductie in patienten zonder tekenen van hartfalen, angina pectoris, of oedeem”

21 Antihypertensiva (III)
Voorspellende parameters Falen Succes hoge pretreatment tensie lage on-treatment tensie korte therapieduur man linker ventrikel hypertrofie normaal gewicht man monotherapie obesitas lage dosis B-blokker “jonge” leeftijd

22 Antihypertensiva (IV)
Staken is mogelijk uiteenlopende succes (18-56%) en herstart (15-74%) percentages merendeel van herstart < 4 mnd na staken voorspellende parameters consensus: gemonitorde reductie bij indicatie hypertensie zonder hartfalen, hypertensie, oedeem

23 Take home message Redelijke tot goede evidence voor staken
benzodiazepines / antipsychotica hoog slagings %, benefits, nauwelijks harm voorspellende parameters diuretica / antihypertensiva redelijk slagings %, benefits, harms staken mogelijk, mits goede monitoring (HT, HF)