Hoofdstuk 5: Wacht op onze daden! Wat hebben de Katholieken, Protestanten, Socialisten en vrouwen bereikt?
5.1: Sociale hervormingen Hoe wilde men de sociale kwestie oplossen? Onder de liberalen ontstaat een verschil van mening over de rol van de overheid: – Conservatief Liberalen – Progressief Liberalen 1874 Initiatiefwet (Kinderwetje van Van Houten) o Woningwet o Ongevallenwet o Leerplicht
Socialisten vinden de sociale wetten niet ver genoeg gaan, zij willen ALGEMEENKIESRECHT.
5.2 Kiezen of delen Hoe werden de kiesrechtkwestie en de schoolstrijd opgelost? % van de mannelijke bevolking mocht stemmen begin bespreking: mannen met bepaalde kentekenen van welstand en geschiktheid 1896 werd besloten dat 50% van de bevolking stemmen. Arbeiders vielen hier buiten. Toenemende industrialisatie vergt meer geschoolde arbeiders. Schoolwet
School wet is voor de openbare scholen geen probleem. Schoolstrijd wakkert weer aan. Meerderheid confessionelen in de Tweede Kamer. Bijzondere scholen krijgen kleine bijdrage. Er is een grondwetswijziging nodig om gelijkstelling in het onderwijs te kunnnen krijgen.
Pacificatie 1917 – Mannen boven 23 mogen stemmen. – Openbaar en bijzonder onderwijs worden betaald.
5.3; gelijke rechten voor iedereen Hoe werd de emancipatie uiteindelijk voltooid? Voor de feministen was 1917 teleurstellend; geen actief, wel passief kiesrecht actief kiesrecht, Nederland wordt een parlementaire democratie. Iedereen dacht dat de SDAP in 1918 een meerderheid zou krijgen. Dit gebeurt niet Troelstra zegt dat de arbeiders naar de macht zullen grijpen, andere partijen krijgen dan meer aandacht voor de sociale kwestie.
Door dit kiessysteem heeft nooit 1 partij de macht; coalitie. Na WOII ontstaat de verzorgingsstaat door samenwerking tussen socialisten en Katholieken grondwetswijziging