PPT ASO 5 4 Ontstaan van het heelal p.57
PPT ASO 5 1 Het heelal dijt uit Men analyseert de straling van sterren en sterrenstelsels
PPT ASO 4 Een ster die stilstaat zendt licht van een vaste golflengte uit. Als een ster zich van ons verwijdert neemt de golflengte toe en nemen we in het lichtspectrum een verschuiving van de emissielijnen naar rood waar (C). Cfr. dopplereffect
ure=related elated PPT ASO 4 DopplereffectDopplereffect: De geobserveerde golflengte verandert wanneer een lichaam in beweging is ten opzichte van het observerende object. Roodverschuiving: een roodverschuiving treedt op bij een verlenging van de golflengte, de sterrenstelsels lijken allemaal van ons weg te bewegen.
PPT ASO 4 Dat betekent dat hemellichamen zich van elkaar verwijderen.
PPT ASO 4 2 Ontstaan Reconstructie naar het verleden: het heelal was kleiner en op tijdstip 0 moeten de dichtheid en de temperatuur oneindig groot geweest zijn. Dit moment is de Big Bang of oerknal, +/- 14 miljard jaar geleden.
PPT ASO 4 Grondlegger: Priester-natuurkundige Georges Lemaître (Leuven) Einstein geloofde hem eerst niet en bleef vasthouden aan zijn ‘steady state theory’. Term ‘Big Bang’ werd toen spottend gebruikt door de tegenstanders. In 1929 deed Erwin Hubble (Amerikaans astronoom) dezelfde ontdekking als Lemaître
PPT ASO 4 Bewijs: achtergrondstraling CBR: Cosmic Background Radiation (microgolven) COBE: Cosmic Background Explorer WMAP: opvolger van COBE, is nauwkeuriger Nieuwste beeld is van ruimtetelescoop Planck
PPT ASO 4 3 En de toekomst? Gesloten heelal: expansie langzaam, zwaartekracht overwint → ‘Big Crunch’ Vlak heelal: expansie en zwaartekracht in evenwicht Open heelal: snelle expansie, zwaartekracht kan het niet afremmen → eeuwige uitdijing