1.2 De wereld wordt steeds kleiner

Even herhaling van voor de vakantie internationalisering ) mondialisering ) globalisering ) enkele gevolgen- minder invloed regeringen - meer handel - global village

Fasen van globalisering 1. ontdekkingsreizen 2. verbeteringen in communicatie en goederenvervoer 3. verbeteringen personenvervoer 4. ruimtevaart en telecommunicatie 5. internet

Fase 1: Ontdekkingreizen Handelssteden werden de centra van de wereldeconomie Belangrijk kenmerk: alle vormen van verplaatsing gingen even snel (mensen, goederen, informatie) Vanaf 1500: wereldscheepvaart handel met andere werelddelen kennis andere culturen europeanisering vestigingskoloniën en exploitatiekoloniën

Fase 2: verbeteringen in communicatie en goederenvervoer verkorting relatieve afstanden door: ontstaan en uitbouw spoorwegnet snelle communicatie door ontdekking telegraaf 19 de eeuw: Veranderingen in zowel het moederland als in de koloniën. Belangrijk kenmerk: Relatieve afstanden worden kleiner door innovaties verkorting relatieve afstanden leidt tot: lagere transportkosten meer banden kolonie-moederland imperialisme

3e fase verbeteringen personenvervoer Verbetering van auto’s & vliegtuigen leidt tot: - grote steden worden hubs (Hub and spoke system: Een intercontinentaal knooppunt. Het knooppunt is de hub, en de aan- en afvoerlijnen zijn de spokes.) - schaalvergroting industrie (bijv door de lopende band) - serieproductie (fordisme) VK en Frankrijk zijn hegemoniale staten politieke samenwerking in Volkerenbond economische samenwerking tot beurscrisis Vond plaats tussen beide wereldoorlogen.

4e ruimtevaart en telecommunicatie 4 e fase satellieten en telecommunicatie tweedeling: communisme – kapitalisme dekolonisatie (compartimentering) neo-kolonialisme na 1990 meer amerikanisering

5e fase Internet 5 e fase opkomst landen Azië en Latijns-Amerika dualististische economie fragmentarische modernisering global shift toyotisme

space of places / space of flows Space of places de plaats in de wereld bepaalt wat er gebeurt - landbouw in koloniën - besluitvorming in de hoofdstad Space of flows (netwerksamenleving) - beslissingen worden op veel plaatsen genomen - veel contacten tussen de plaatsen

Tijd-ruimte compressie afname relatieve afstand zorgt voor ontstaan global village transportkosten: - afstandsverval blijft bestaan - vaste en variabele kosten - daling kosten door schaalvergroting stukgoederen (containers) massagoederen