Nederland Gastland a) Vijf eeuwen immigratie b) Inburgering vs. Burgerschap c) Gastland of xenophobie? Presentatie Vocational Avenue Rotaryclub Rijswijk 3 juli 2007 Raf de Roeck Noud Verbeeten Harry Bovenlander

L’HISTOIRE SE REPÈTE 5 juni 754 ↓ 1250 jaar later ↓ 2 november 2004

POLITIEK-/RELIGIEUS GETINTE MOORD 5 juni 754: Bonifacius in Dokkum vermoord 5 juni 754: Bonifacius in Dokkum vermoord Dader: n.n., een niet tot het Christendom bekeerde Fries Dader: n.n., een niet tot het Christendom bekeerde Fries ~ 2 november 2004: Theo van Gogh in Amsterdam vermoord 2 november 2004: Theo van Gogh in Amsterdam vermoord Dader: Mohammed Bouyeri, een niet tot het Christendom bekeerde Marokkaan Dader: Mohammed Bouyeri, een niet tot het Christendom bekeerde Marokkaan

WELKOM IN NEDERLAND?! Art. 13 Universele Verklaring van de Rechten van de Mens: 1. Eenieder heeft het recht zich vrijelijk te verplaatsen en te vertoeven binnen de grenzen van elke Staat 2. Eenieder heeft het recht welk land ook, met inbegrip van het zijne, te verlaten en naar zijn land terug te keren NB. Vrije arbeidsmigratie alleen toegestaan binnen de EU voor staatsburgers van de EU de EU voor staatsburgers van de EU

VIJF EEUWEN IMMIGRATIE Protestanten uit de Zuidelijke Nederlanden ( ) Protestanten uit de Zuidelijke Nederlanden ( ) Joden (vanaf de 16e eeuw) Joden (vanaf de 16e eeuw) Eerste Golf Arbeidsmigranten (17e eeuw) Eerste Golf Arbeidsmigranten (17e eeuw) De Hugenoten (eind 17e eeuw) De Hugenoten (eind 17e eeuw) Tweede Golf Arbeidsmigranten (19e eeuw) Tweede Golf Arbeidsmigranten (19e eeuw) Belgische Vluchtelingen (WOI, 1914) Belgische Vluchtelingen (WOI, 1914) Duitse Dienstmeisjes ( ) Duitse Dienstmeisjes ( ) Duitse en Joodse Vluchtelingen (WOII) Duitse en Joodse Vluchtelingen (WOII) Dekolonisatie (vanaf 1950) Dekolonisatie (vanaf 1950) Vluchtelingen uit de Koude Oorlog (vanaf 1956) Vluchtelingen uit de Koude Oorlog (vanaf 1956) Derde Golf Gastarbeiders (vanaf 1960) Derde Golf Gastarbeiders (vanaf 1960) Asielemigratie (vanaf 1980) Asielemigratie (vanaf 1980) Vierde Golf Arbeidsmigratie uit nieuwe EU-landen en voormalige Sovjet- Republieken (vanaf 2000) Vierde Golf Arbeidsmigratie uit nieuwe EU-landen en voormalige Sovjet- Republieken (vanaf 2000)

PROTESTANTEN UIT DE ZUIDELIJKE NEDERLANDEN Concilie van Trente besluit tot contrareformatie Concilie van Trente besluit tot contrareformatie Val van Antwerpen 1585 en sluiting van de Schelde Val van Antwerpen 1585 en sluiting van de Schelde Tot ca kwamen vluchtelingen naar het Noorden Tot ca kwamen vluchtelingen naar het Noorden

JODEN VANAF 16e EEUW Sefardim uit Spanje en Portugal gevlucht voor de inquisitie Sefardim uit Spanje en Portugal gevlucht voor de inquisitie Asjkenazim sinds 1635 uit het door Pogroms geteisterde Polen Asjkenazim sinds 1635 uit het door Pogroms geteisterde Polen

1e GOLF ARBEIDSMIGRANTEN 17e en 18e eeuw Duitsers en Scandinaviërs 17e en 18e eeuw Duitsers en Scandinaviërs 1,4 mln. migranten vestigen zich permanent in Gewest Holland in de 17e,18e en 19e eeuw 1,4 mln. migranten vestigen zich permanent in Gewest Holland in de 17e,18e en 19e eeuw (grasmaaiers/ walvisvaarders/ dienstbodes/ knechten) (grasmaaiers/ walvisvaarders/ dienstbodes/ knechten) 19e eeuw Duitse migranten 19e eeuw Duitse migranten (winkeliers: Peek en Cloppenburg, Kreymborg, Hunckemöller, C&A Brenninkmeijer, V&D Dreesmann) (winkeliers: Peek en Cloppenburg, Kreymborg, Hunckemöller, C&A Brenninkmeijer, V&D Dreesmann)

DE HUGENOTEN EIND 17e EEUW Bartholomeusnacht 1572 Bartholomeusnacht Einde Edict van Nantes 1685 Einde Edict van Nantes Hugenoten naar Amsterdam o.m.naar Boekengilde Hugenoten naar Amsterdam o.m.naar Boekengilde

2e GOLF ARBEIDSMIGRANTEN 19e EEUW 19e eeuw : vanaf 1880 industriële revolutie 19e eeuw : vanaf 1880 industriële revolutie Toename:- Joden uit Oost Europa Toename:- Joden uit Oost Europa - Chinese Zeelieden - Italiaanse schoorsteenvegers en terrazzowerkers en terrazzowerkers - Mijnwerkers uit Duitsland/ Centraal Europa Centraal Europa

BELGISCHE VLUCHTELINGEN VANAF miljoen Belgen vluchten nadat het Duitse leger in oktober 1914 Antwerpen had beschoten naar het neutrale Nederland 1 miljoen Belgen vluchten nadat het Duitse leger in oktober 1914 Antwerpen had beschoten naar het neutrale Nederland

DUITSE DIENSTMEISJES 1920/1930 Tienduizenden Duitse vrouwen naar Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en het Gooi om als dienstmeisje werkzaam te zijn 1920/1930 Tienduizenden Duitse vrouwen naar Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en het Gooi om als dienstmeisje werkzaam te zijn Slechts één keer per week zalm Slechts één keer per week zalm

DUITSE EN JOODSE VLUCHTELINGEN WO II Tussen 1933 en 1940 verlieten tienduizenden Duitsers het nationaal socialistische derde rijk Tussen 1933 en 1940 verlieten tienduizenden Duitsers het nationaal socialistische derde rijk (“Exil”-beweging, links politieke vluchtelingen) (“Exil”-beweging, links politieke vluchtelingen)

DEKOLONISATIE VANAF 1990 a) Indische Nederlanders tussen 1945 en 1963; b) Molukkers vanaf 1951; c) Surinamers na de onafhankelijkheid van 1975; d) Antillianen vanaf 1990.

VLUCHTELINGEN UIT DE KOUDE OORLOG Hongaren na de Hongaarse opstand in november 1956 (GABOR); Hongaren na de Hongaarse opstand in november 1956 (GABOR); Tsjechen na de Praagse lente van 1968 (Richard Krajicek); Tsjechen na de Praagse lente van 1968 (Richard Krajicek); Latijns-Amerikanen jaren ‘80 – ‘90 uit Chili, Argentinië, Uruguay; Latijns-Amerikanen jaren ‘80 – ‘90 uit Chili, Argentinië, Uruguay; Vietnamezen (bootvluchtelingen) jaren Vietnamezen (bootvluchtelingen) jaren ’80 – ’90. ’80 – ’90.

3e GOLF ARBEIDSMIGRANTEN VANAF 1960 Gastarbeiders uit Spanje, Joegoslavië, Griekenland en Italië vanaf 1960; Gastarbeiders uit Spanje, Joegoslavië, Griekenland en Italië vanaf 1960; Gastarbeiders uit Marokko en Turkije vanaf Gastarbeiders uit Marokko en Turkije vanaf 1970.

ASIELMIGRATIE Vanaf jaren tachtig sterke toename asielmigranten (eerst economische, later politieke vluchtelingen); Vanaf jaren tachtig sterke toename asielmigranten (eerst economische, later politieke vluchtelingen); Nu generaal pardon voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Nu generaal pardon voor uitgeprocedeerde asielzoekers.

4e GOLF ARBEIDSMIGRANTEN “De Polen en de Russen komen!” - Nieuwe immigratiegolf uit nieuwe EU-landen en voormalige Sovjetrepublieken - Nieuwe immigratiegolf uit nieuwe EU-landen en voormalige Sovjetrepublieken

BEHOUD VAN EIGEN IDENTITEIT Waar liggen naar uw mening de grenzen voor het behoud van de eigen identiteit van de verschillende bevolkingsgroepen in Nederland gebaseerd op cultuur, religie en normen en waarden? Waar liggen naar uw mening de grenzen voor het behoud van de eigen identiteit van de verschillende bevolkingsgroepen in Nederland gebaseerd op cultuur, religie en normen en waarden?

HET ANTWOORD OP 1 Geformuleerde toetsingscriteria: Wederzijds respect; Wederzijds respect; Kennisbevordering van elkaars cultuur; Kennisbevordering van elkaars cultuur; Last wel, overlast neen; Last wel, overlast neen; Niet strijdig met grondwet op Nederlandse wetgeving; Niet strijdig met grondwet op Nederlandse wetgeving; Geen witte piet en zwarte Sinterklaas. Geen witte piet en zwarte Sinterklaas.

ISLAMITISCH ZIEKENHUIS Hoe denkt u over het voornemen om in Rotterdam een categoriaal ziekenhuis uitsluitend voor Islamieten te stichten, waar anders gelovigen niet welkom zijn? Hoe denkt u over het voornemen om in Rotterdam een categoriaal ziekenhuis uitsluitend voor Islamieten te stichten, waar anders gelovigen niet welkom zijn?

HET ANTWOORD OP 2 Gemengde reacties: Positief, ingeval volledig door de doelgroep betaald en gefinancierd Positief, ingeval volledig door de doelgroep betaald en gefinancierd Negatief, ingeval anders gelovigen in nood hier niet geholpen kunnen worden Negatief, ingeval anders gelovigen in nood hier niet geholpen kunnen worden

DE NIEUWE VERZUILING Waar in Nederland zowel in het onderwijs als in zorginstellingen als in het verenigingsleven een sterke deconfessionalisering c.q. ontzuiling heeft plaatsgevonden, neemt bij de “nieuwkomers” de behoefte alleen maar toe aan op religie gebaseerde verzuiling. Hoe kijkt u hiertegen aan? Waar in Nederland zowel in het onderwijs als in zorginstellingen als in het verenigingsleven een sterke deconfessionalisering c.q. ontzuiling heeft plaatsgevonden, neemt bij de “nieuwkomers” de behoefte alleen maar toe aan op religie gebaseerde verzuiling. Hoe kijkt u hiertegen aan?

HET ANTWOORD OP 3 T.A.V. ONDERWIJS: T.A.V. ONDERWIJS: Geen problemen met confessionalisering mits dezelfde vereisten gesteld worden aan de kwaliteit van het onderwijs T.A.V. FEESTDAGEN: T.A.V. FEESTDAGEN: Gemengde reacties pro en contra Inwisselen van christelijke feestdagen Algemeen gevoel is dat ook hier de deconfessionalisering na 2 generaties door zal zetten

INVOERING VAN DE “SHARIA”? De Nederlandse rechtspraak wordt gedomineerd door wetgeving en jurisprudentie, die niet strijdig mogen zijn met de grondwet. De Nederlandse Grondwet kent door de eeuwen heen uitzonderingen toegespitst op specifieke bevolkingsgroepen. In dit licht moet de roep bezien worden om elementen uit de “Sharia” van toepassing te verklaren op gelovige Nederlandse moslims met uitsluiting van het Nederlandse Strafrecht. In hoeverre acht u dit mogelijk en gewenst? De Nederlandse rechtspraak wordt gedomineerd door wetgeving en jurisprudentie, die niet strijdig mogen zijn met de grondwet. De Nederlandse Grondwet kent door de eeuwen heen uitzonderingen toegespitst op specifieke bevolkingsgroepen. In dit licht moet de roep bezien worden om elementen uit de “Sharia” van toepassing te verklaren op gelovige Nederlandse moslims met uitsluiting van het Nederlandse Strafrecht. In hoeverre acht u dit mogelijk en gewenst?

HET ANTWOORD OP 4 Het Nederlandse strafrecht blijft altijd van toepassing op overtredingen en misdaden in het Koninkrijk begaan; Het Nederlandse strafrecht blijft altijd van toepassing op overtredingen en misdaden in het Koninkrijk begaan; In het privaatrecht wordt het toepasselijk recht bepaald door diverse factoren zoals plaats, nationaliteit, verdragstoepassing enz.; In het privaatrecht wordt het toepasselijk recht bepaald door diverse factoren zoals plaats, nationaliteit, verdragstoepassing enz.; Canoniek (kerkelijk) recht zoals in Marokko is uitsluitend van toepassing op religieuze kwesties. Canoniek (kerkelijk) recht zoals in Marokko is uitsluitend van toepassing op religieuze kwesties. Algemeen gevoel: De Nederlandse grondwet en overige wet- en regelgeving blijft van toepassing. Algemeen gevoel: De Nederlandse grondwet en overige wet- en regelgeving blijft van toepassing.