Het nieuwe werken Peter Ruchti directeur draaijer+partners Onze ervaringen met het nieuwe werken, maar graag nog even stilstaan bij het niewue werken en de relatie met het kantoor.

Huidig kantoor afspiegeling van 20e eeuw Geen samenwerking….. Gesloten omgeving…... Geen sfeer Slechte bezetting (< 50%)….. Dat we wel wat kunnen verbeteren lijkt ons logisch. De meeste kantoorhoudende organisaties hebben het cellenkantoor nog als basis

Feiten fysieke werkomgeving Gemiddelde werkplek kost € 14.000,-. De gemiddelde werkplek is slechts 45% van de kantoortijd echt bezet. Grote organisaties geven per jaar gemiddeld € 1.800,- per werkplek uit aan interne verhuizingen. 99% van de werkers in een innovatief kantoorconcept wil niet meer terug naar de oude situatie. Een innovatief kantoorconcept levert veel ruimtebesparing op. Bedrijfsmatig kijkt naar huisvesting als produktiemiddel dan valt ook wat te winnen, als je de bezettingsgraad rekent over 24 uur en 365 dagen dan komt de beztting dicht bij de 5%... Als shelll zijn produktiemiddelen zo zou inzetten…

Huisvesting als startpunt en katalysator van het nieuwe werken Het nieuwe werken biedt kansen voor efficiënter en duurzamer gebruik van de vastgoedportefeuille en kan tot 30% op de huisvestingskosten besparen.  Verder blijkt dat 2/3 van de respondenten reductie van het kantooroppervlak en kostenreductie als belangrijke drijfveer zien voor het nieuwe werken.  Alhoewel de focus van het nieuwe werken zich meer gaat richten op kostenreductie, blijkt uit de enquête dat bij 70% van de respondenten het nieuwe werken als de manier wordt gezien om talentvolle medewerkers aan zich te binden Deloitte december 2010 In onze jarenlange zoektocht naar het beter laten functioneren van organisatie door hun huisvesting was al de conclusie getrokken dat organisatieontwikkeling en huisvesting onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Huisvesting draagt bij aan cultuur, sfeer beleving, welbevinden van medewerkersen en produktiviteit. Een efficient en effectieve huisvesting vereist vaak een andere manier van samenwerken en leidinggeven. Daarbij biedt hnw/werkplek innovatie ook vaak een harde verdiencapaciteit die bepalend is voor de businesscase/cq het opstarten van hnw. Daarom zie we ook vaak dat huisvesting de aanleiding is voor hnw

Het nieuwe werken: veranderen van de manier van werken Wel onlosmakelijk met elkaar verbonden maar vereist wel een eigen aanpak voor de eigen dynamiek. De projectmatige werkwijze in huisvesting kan helpen om de wat diffusere organisatieveranderingsprocessen te organiseren/structurren

Succesfactoren Nieuwe huisvesting wordt vaak gebruikt als hefboom voor het aan de slag gaan met het nieuwe werken (concreet, planbaar). Visie en ambitie van de organisatie is leidend. Integrale benadering (huisvesting en facilities, ICT en social media, mens en organisatie). Voortbouwend op competenties die al aanwezig zijn. Open communicatie (ruimte voor positieve en negatieve meningen). Implementatieaanpak is maatwerk. Motiveren en inspireren, gebruik dat!

Ontwikkeling nieuwe werken voor overheid (1) Seats2Share: flexplekken in gemeentehuizen. 50% van de gemeentehuizen gaat werkplekken aanbieden aan andere gemeentes. http://www.Seat2Share http://ambtenaar.voordetoekomst.nl/het-nieuwe-werken/   Na een jaar van studie en debat is werkgroep tot de conclusie gekomen dat de overheid het nieuwe werken dient te omarmen. 

Ontwikkeling nieuwe werken voor overheid (2) Aanbeveling rapport trends in Mobiliteit: vanaf 2011 zo'n 25% van alle medewerkers in overheidsdienst thuis, op afstand of mobiel te laten werken (Capgemini/Transumo). Kantoorgebruiker cruciale speler in aanpak kantorenleegstand Circa helft van de kantorenvoorraad moet worden aangepast aan nieuwe werkplekstrategieën en het verhogen van de bezettingsgraad van werkplekken (Jones Lang LaSalle) Casco, inrichting maar met name installatietechnisch

Kantorenmarkt - regio Groningen Wat doet dit nu met de kantorenmarkt!? Ene kant voldoet functioneel/technisch niet, maar andere kant ook volume terwijl economie al zijn invloed heeft! 8% leegstand versus landelijk 16% Bron: Dynamis

Kantorenmarkt - regio Assen Wat zou ontwikeling zijn => 20-25 % leegstand (ook nog vergrijzing) 21% leegstand versus landelijk 16% Bron: Dynamis

Wat doen we met ons eigen vastgoed? Gemeente Groningen heeft circa 70.000 m² in gebruik voor circa 3.600 medewerkers. Gaat van delingsgraad 1 naar 0.8. Gemeente Assen past gemeentehuis aan: Van 400 werkplekken voor 400 medewerkers naar 440 wekplekken voor 550 medewerkers. Maximum capaciteit: 514 werkplekken 2-3 panden worden afgestoten. Beide overheidsorganisaties hebben ook nog veel onderwijs/culturele/sport gebouwen in eigendom…

Als je niet zelf de regie neemt, dan wordt deze voor je genomen…. Aanbevelingen IVBN aan Rijk: Aandacht voor herontwikkelingopgave (financiering en stimuleringsmaatregelen) Provincies regie over regionale kantorenmarkten Gemeenten geen nieuwbouwbeleid maar voorraadbeleid Medewerkers gaan nieuwe werken op eigen manier toepassen… Maar niet in fase Vanuit vastgoedmarkt wordt leegstand als maatschappelijk probleem ervaren, overheid moet dit gaan reguleren. IVBN = institutionele beleggers

Bedankt voor uw aandacht Vragen?

Wat doet dit met de kantorenmarkt?   aanbod 2011 % aanbod t.o.v. 2010 Nederland 6.397.000 16% Regio Groningen 135.000 8% Regio Assen 41.000 21% Bron: Dynamis

Kantorenmarkt - regio Groningen Kantorenmarkt regio Groningen laatste jaren vrij stabiel. Transactievolume redelijk op niveau. Europapark belangrijkste kantorenontwikkelingen (aanbod 200.000 m²). 2011 start bouw Sociale Zaken en Werkgelegenheid (oplevering 2013). Martini Trade Park visie ontwikkeling - gemeente samen met eigenaren. Grootste aanbod pand: Groningen West (10.000 m² vvo).

Kantorenmarkt - regio Assen ambitie is om tot 2030 160.000 m² kantoorruimte aan de voorraad toe te voegen (centrum/stationsgebied en Assen Zuid). Na twee jaren van daling is het aanbodcijfer in de regio Assen in 2010 fors gestegen. Transacties in regio is gering. Opnamecijfer wordt bepaald door enkele relatief grote transacties in Assen (Noord en centrum). Assen Zuid hebben geen noemenswaardige opnameontwikkelingen plaatsgevonden.

Bevolkingsgroei 2008 - 2040 In ruim een kwart van gemeenten daalt aantal inwoners tot 2040 met meer dan 2,5%: in totaal gaat het hierbij om een kwart miljoen inwoners. Tel daarbij de vergrijzing.