Wetenschap en onderzoek Paul Janknegt 2 april 2008
Wetenschap om je heen
Wat is wetenschap? Verschil met dagelijks leven: Wetenschap: kennis leveren over de waarheid – altijd geldig – niet afhankelijk van persoonlijke gevoelens – betrouwbaarder – pretendeerd dicht bij waarheid te staan – wat is dan waarheid?????
Antieke wetenschap
Van antiek naar klassiek – 400 v Chr: astronomie, rekenkunde, meetkunde – 15de eeuw: mechanica – Middeleeuwen: Kloosters als wetenschapscentra voor Chr. –Aristoteles: Het onbekende verklaren uit het bekende (Nu, bekende uit onbekende) Benadrukken wat in alledaagse besloten zit (nu, juist nieuwe werelden ontdekken)
Revolutionaire omwenteling Sociale veranderingen in Europa Vaklieden komen in contact met Universiteitsgeleerden boekdrukkunst Newton en Galilei Wiskundige berekeningen koppelen aan experimenten
Van schrijven naar rekenen Antieke denkwereld: Verandering = Beschrijving van wat een object wil Denkwereld Galilei: Verandering = verplaatsing in de tijd ‘Het boek der natuur is geschreven in de taal der wiskunde, wie hem wil lezen moet zich eerst die taal eigen maken.’ 1564 – 1646 kwalitatief verandering kwantitatief
Andere opvattingen Francis Drake 1561 – 1626 Veroorzaak breukvlakken; eerste experimenten Natuur bestuderen in onnatuurlijke situaties trek leeuw aan staart... Nieuwe instrumenten
Wetenschap gebaseerd op waarnemingen –experimenten, observaties. Waarneming is zuiver en objectief!! Experimentele natuurwetenschap
Waar moet onderzoek aan voldoen? Reproduceerbaarheid Precies mogelijk weergeven van bevindingen verwerken dmv wiskunde Kaal en gedetailleerd raporteren Beheersen van emotie, geen persoonlijk vnw
Moelijkheden in objectiviteit Kokkeloorlog Volgens de onderzoeker van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ), is al jaren duidelijk dat het uiterst slecht gaat met de natuur in de Waddenzee dankzij de schelpdiervisserij. Telkens meer onderzoek wees vooral op partijdigheid; het leverde geen nieuwe feiten, maar wel onnodig meer schade in het Waddengebied. De laatste evaluatie van de visserijgevolgen (EVA2) stelt Reneerkens in het gelijk. Hof tikt Vereniging tegen Kwakzalverij op de vingers NASA Study Finds Clock Ticking Slower On Ozone Hole Recovery by Staff Writers Boulder, CO (SPX) Jul 03, 2006 The Antarctic ozone hole's recovery is running late. According to a new NASA study, the full return of the protective ozone over the South Pole will take nearly 20 years longer than scientists previously expected.
Indeling van de wetenschap Fundamenteel toegepast Alphasociale wetenschap Bètanatuur wetenschap Gammacultuur wetenschap
Wat is onderzoek? Verbanden leggen - Beschrijvend - Literatuur - Experimenteel
De Hoofdvraag → 1) je eigen interesse, leidt tot onderwerp Kikkers Hoe begin je?
De Hoofdvraag → 2) geeft zoekrichting, is het te onderzoeken Hoe ontwikkelt een kikkervisje zich tot kikker? → 1) je eigen interesse, leidt tot onderwerp Kikkers
De Hoofdvraag → 2) geeft zoekrichting, is het te onderzoeken Hoe ontwikkelt een kikkervisje zich tot kikker? → 3) plaatst het in kader, levert relevantie Hoe gaat de ontwikkeling van kikkervisje tot kikker als de temperatuur van de Aarde stijgt? → 1) je eigen interesse, leidt tot onderwerp Kikkers
De Hoofdvraag → 2) geeft zoekrichting, is het te onderzoeken Hoe ontwikkelt een kikkervisje zich tot kikker? → 3) plaatst het in kader, levert relevantie Hoe gaat de ontwikkeling van kikkervisje tot kikker als de temperatuur van de Aarde stijgt? → 4) bakent onderwerp af, levert duidelijkheid Hoe gaat de ontwikkeling van kikkervisje tot kikker als de temperatuur in Nederland stijgt? → 1) je eigen interesse, leidt tot onderwerp Kikkers
De Hoofdvraag → 2) geeft zoekrichting, is het te onderzoeken Hoe ontwikkelt een kikkervisje zich tot kikker? → 3) plaatst het in kader, levert relevantie Hoe gaat de ontwikkeling van kikkervisje tot kikker als de temperatuur van de Aarde stijgt? → 4) bakent onderwerp af, levert duidelijkheid Hoe gaat de ontwikkeling van kikkervisje tot kikker als de temperatuur in Nederland stijgt? → 5) geeft tijdsspanne, geeft omvang aan Groeien kikkervisjes eerder uit tot kikkers bij een warmere of koudere lente? → 1) je eigen interesse, leidt tot onderwerp Kikkers
En dan verder…….. - Deel hoofdvraag op in aantal deelvragen - Zoek relevante informatie en achtergrond literatuur voor de deelvragen (I-net, bieb) - Bedenk experimentjes, observaties, interviews en/of enquêtes - Overleg met anderen - Bereid het goed voor en maak tijdsindeling
Praktijk: –Meten –Controlles doen –Reproduceren –Eén verandering tegelijk bekijken VoedselPredatoren Diepte van de sloot Schuilplaatsen Onderzoeken is…
Tips Bereid je goed voor, plan en maak tijdschema Wees kritisch op wat je leest, hoort en vindt Durf rond te vragen Bediscuseer je onderzoek met anderen Wees initiatiefrijk en durf fouten te maken Onderzoek = Wetenschap Houd goed bij wat je hebt gedaan (datum, naam)