“Altijd is Kortjakje ziek” Over recidiverende luchtweginfecties bij jonge kinderen Huisartsensymposium 2 en 10 juni 2010 Dr. Bert Gerritsen, kinderartsimmunoloog-infectioloog ADRZ

Wat is normaal? Tussen 4 maanden en 4 jaar 4-14 bovenste luchtweginfecties per jaar Subfebriele temp tot maximaal 38.5 ‘s avonds Definitie koorts: 2x > 38.5 met 3 uur tussenpozen

Het normale infectie beloop

C-reactief proteïne Acute fase eiwit (1930), bindt phosphocholine, stimuleert C1q, gesynthetiseerd in hepatocyt o.i.v. IL-6, stijgt na 6 uur, piek na 48 uur, halfwaardetijd 12 uur Assumed Biological Molecule Assumed Biological Molecule Biological Assembly 1 (500 pixels) Biological Assembly 1 (500 pixels) C-reactief proteïneC-reactief proteïne

Immuunrespons tegen virussen

Immuniteit is geheugen met actie

Affiniteit van antistoffen

Fysiologische immunodeficientie 0-2 jaar Verdwijnen maternale antistoffen Passagere hypogammaglobulinaemie Deficiënte antipolysacchariden respons* MBL** deficiëntie * TD, TI-2 ** mannose-bindend-lectine (mutatiefrequentie 10%)

Immunoglobuline spiegels bij jonge kinderen

Deficiënte antipolysacchariden respons

Het principe van een conjugaat vaccin

Het complement systeem

Structuur C1

Structuur MBL

Structuur IgM

MBL deficiëntie

Is dit onschuldig 1 ? Ja, is petje op

Is dit onschuldig 2 ? Ja, is petje op

Wat te doen als huisarts (1) Banale oorzaken screenen: kinderdagverblijf, anemie (Hb, MCV), allergie (familie, IgE), KNO gebied (Tubadysfunctie). Bij acute presentatie: tel ademhalingsfrequentie en let op neusvleugelen Letten op alarmsymptomen: Ongewone verwekker, ongewoon beloop, recidiverende invasieve infectie Denk aan de “ Cost of error ” ! oftewel “de klinische blik is soms dodelijk”

Recidiverende urineweginfecties Geen verdenking immunodeficientie ! Vooral door stase en afvloed belemmering Functioneel – Veel vaker dan anatomisch (VUR) – Habituele obstipatie – Verkeerde mictie gewoonten (vochtintake en ophouden, residu) – Post coïtus (“Honeymoon cystitis” bij tienermeisjes, cave: seksueel misbruik bij jonge kinderen)

Wat te doen als huisarts (2) Acute luchtweginfectie vaak viraal !* (CRP als hulpmiddel: positieve en negatieve voorspellende waarde) Penicilline derivaten** Amoxycilline (25-50 mg/ml), mg/kg/3, 5-10 dagen*** Amoxycilline met Clavulaanzuur ( , /ml), idem Macroliden**** Claritromycine (25mg/ml),15mg/kg/2, maal 5-10 dagen* Azitromycine (40mg/ml),10 mg/kg/1, maal 3 dagen * andere epidemiologie dan vroeger door Haemophilus type B en Pneumococcen (7 types) vaccinatie, **niet werkzaam tegen Mycoplasma pneumonia, *** niet werkzaam tegen β- *lactamase producerende stammen, **** Penicilline derivaten bacteriecide, Macroliden bacteriestatisch

Onderzoeken tweede en derde lijn IgG, IgA, IgM (jongens!) CH50, AP50, MBL Antistofrespons op eiwit antigenen (tetanus, Hib), evt. na booster vaccinatie Antistoffenrespons tegen polysacchariden (pneumococcenstammen die ontbreken in conjugaat vaccin) evt. na ® Pneumovax 23 Lymfocyten subsets: B cellen, T-helper cellen, Cytotoxische T cellen, natural killer (NK) cellen. Lymfocyten proliferatietesten Granulocyten functie testen Individuele complement factoren Specifieke immunofluorescentie: γ-keten (IL-2 receptor), CD18 (LFA-1) etc DNA diagnostiek: XLA, XL-SCID, T-B-NK+ SCID (RAG), CGD etc Zie en ……….en nog veel meer………………………..

Wat te doen als huisarts (3) Indien een ernstige immunodeficientie is uitgesloten (in tweede of derde lijn) Laagdrempelig antibioticumkuur Profylaxe co-trimoxazol (48mg/ml,5 ml = 240 mg) 36 mg/kg/1, 2,5 ml/3 kg) b.v. tijdelijk 3 maanden of alleen in winterperiode 1 of 2 jaar

Tot slot…. Dank voor uw aandacht, zijn er vragen?