AFWEER.

Presentatie over: "AFWEER."— Transcript van de presentatie:

1 AFWEER

2 Bescherming tegen vraat
12.1 Bescherming tegen vraat animatie Planten communiceren m.b.v. stofjes ! Video planten communicatie

3 Twente Academy afweer algemeen
12.2 Bescherming tegen invloeden van de “boze buitenwereld” op 3 niveaus: 1. barriëres - Mechanisch  huid  slijmvliezen van: luchtwegen verteringsstelsel urinewegen voortplantingsorganen - Chemisch  maagzuur, zweet (zuren) 2. Immuunsysteem - aspecifiek  fagocyten (granulocyten, macrofagen)  natural killer cells  eiwitten  ontstekingsreactie (koorts, histamine) 3. Immuunsysteem specifiek  T- en B-lymfocyten  macrofagen (als APC) filmpje: afweer Twente Academy afweer algemeen

4 De huid: de eerste verdedigingslinie
Twente Academy - huid

5 Niet-specifieke afweer (beter: innate afweer)
12.3 Witte bloedcellen (= leukocyten) Niet-specifieke afweer (beter: innate afweer)  door fagocyten (= “vreetcellen”) : - granulocyten - macrofagen (ontstaan in de weefsels uit “monocyten”)  door Natural Killer cells  door het complement systeem: - eiwitten in het bloed die geactiveerd worden door micro-organismen en deze vervolgens vernietigen door “lysis” (=laten barsten) Specifieke afweer  door specialistische lymfocyten : - B lymfocyten  humorale afweer (m.b.v. antistoffen); rijpen in Beenmerg - T lymfocyten  cellulaire afweer (doden pathogenen); rijpen in Thymus Tc = cytotoxische cellen Th = helpercellen

6 Fagocytose Youtube

7 Reverse transcriptie bij retrovirussen (RNA)
bijv. HIV en Tabaksmozaïek virus

8 Het maken van “genconstructen” = cDNA - m. b. v
Het maken van “genconstructen” = cDNA - m.b.v. reverse transcriptie - dat je later weer kan “inbouwen” (genetische modificatie) cDNA

9 12.4 BINAS 84-L

10 MHC-I MHC-II MHC-systeem: Major
Histocompatibility histologie = weefselleer System compatibel = passend MHC-I - antigeen presentatie van eiwitten die door de cel zelf zijn gevormd b.v. kankercellen, of door met virussen geïnfecteerde cellen - alle cellen met celkern hebben MHC-I - bloedplaatjes MHC-II - antigeenpresentatie van eiwitfragmenten die van buiten de cel komen - macrofagen en andere APC’s, en geactiveerde B-lymfocyten

11 T-helper cellen: hebben een centrale rol in de specifieke afweer

12 Cellulaire afweer “lek” prikken van geïnfecteerde cellen m. b. v
Cellulaire afweer “lek” prikken van geïnfecteerde cellen m.b.v. perforines Tc-cellen maken contact met het antigen door antigenpresentatie

13 Humorale afweer antistoffen bestrijden de pathogenen
B-cellen maken direct contact met het antigen, dus niet met tussenkomst van een APC

14 herkenning van antigenen door lymfocyten
Receptoreiwitten herkenning van antigenen door lymfocyten Antistoffen (= immunoglobulinen) die gemaakt worden door B-cellen hebben precies dezelfde Y structuur.

15 Antistoffen = immunoglobulinen IgG / IgA / IgM / IgD / IgE

16 Receptor-eiwitten (100.000 per cel): specifiek voor slechts 1 soort antigen !!

17 Antigenpresentatie via MHC-I of MHC-II

18 De werking van antistoffen
Virussen worden aan elkaar geplakt: infectie van andere cellen wordt daar-mee voorkomen Antistoffen die gebonden zijn aan de antigenen van bacteriën bevorderen fagocytose Antistoffen die gebonden zijn aan antigenen activeren complement eiwitten die gaatjes in de cel maken  lysis.

19 Samenvatting specifieke afweer
Animatie cellulaire afweer Cellulaire afweer: - cytotoxische T-cellen (Tc)  vernietigen cellen m.b.v. het enzym perforine dat het celmembraan “perforeert” - werking tegen door virussen geïnfecteerde cellen en kankercellen Humorale afweer: - B-cellen  veranderen in plasmacellen - plasmacellen maken 1 soort antistoffen T-helper cellen (Th): - reguleren de vorming van specifieke T- en B-cellen m.b.v. cytokinen Animatie humorale afweer Animatie antistoffen: opsonatie BINAS 84-L Twente Academy specifieke afweer Link naar Bioplek: humorale / cellulaire afweer Biodoen: oefenen afweersysteem

20 Differentiatie van T- en B-cellen door DNA-arrangementen  genotype verschilt dus van andere lichaamscellen!!

21 Twente Academy immuniseren
Immuniteit Actief Passief Natuurlijk Ziek worden Antistoffen in moedermelk Kunstmatig Vaccinatie Inspuiten anti-serum (bijv. bij slangenbeten) Twente Academy immuniseren

22 Twente Academy bloedtransfusie en transplantaties
12.5 Youtube: multi-orgaan transplantatie Transplantaties: HLA-systeem  7 genen betrokken op chromosoom nr.6  meerdere allelen per gen  matching van HLA donor-ontvanger Afstoting: vooral cellulaire afweer, soms humorale afweer (acuut!) Xeno-transplantatie: van dier  mens Auto-transplantatie: van eigen weefsel Allo-transplantatie: van mens  mens Twente Academy bloedtransfusie en transplantaties

23 Bloedtransfusie: een transplantatie van bloedweefsel
ABo-systeem (NB: erfelijkheid!) rhesus-factor + = mét rhesus-antigeen (85%) = zónder rhesus-antigeen (15%) Zwangerschap: problemen bij Rh- moeder met Rh+ kind behandeling met antiresus na bevalling: moeder leert zelf niet om antistoffen te maken (wordt a.h.w. niet immuun voor een Rh+ kind)

24 Bioplek: bloedgroep bepalen
Mogelijke bloedtransfusies

25 Rhesus kindje Lichtbehandeling: bilirubine (geel) wordt opgelost en verwijderd o.i.v. UV-licht Geelzucht zie je goed aan de ogen

26 Allergie Animatie allergie
Antistof IgE sensibiliseert mestcellen Mestcellen maken histamine Histamine veroorzaakt de allergische reacties Behandeling:  anti-histaminica (deze gaan de werking van histamine tegen)  beschermende medicijnen (deze voorkomen vrijkomen van histamine)  hypo-sensibilisatie (voorkomen van allergie: IgE minder gemaakt)

27 Auto-immuunziekten: het immuunsysteem keert zich tegen het eigen lichaam
Multiple Sclerose