De medisch specialist: een bijzondere beroepsgroep in de arbeidspsychologische praktijk?
Psychologie van Arbeid en Gezondheid (sinds ca 1990) Samensmelting van: – Klinische Psychologie, – Gezondheidspsychologie en de – oorspronkelijke A&G-Psychologie.
Psychologie van Arbeid en Gezondheid Disfunctioneren van mensen in arbeidsorganisaties. (labor) Verbeteren van functioneren van werknemers. (opus)
Werk: een eigenaardig medicijn Achterhuis, filosoof (1984) “Je kunt er ziek, maar ook beter van worden” “Het is belastend maar ook uitdagend” “Het stompt af, maar zorgt ook voor ontplooiing”
De Praktijk
Richtlijn NVAB Werk en Psychische Problemen Diagnostische Fase Fasen-Taken-Model I.Crisisfase1- 3 weken II.Oplossingsfase 6 weken III.Toepassingsfase9-12 weken
Diagnostische Fase Verhoogd risico op depressie, middelen- misbruik en overlijden door zelfdoding. (Schaik, van A.M., Kleijn, S.A.Veldt, van der A.A.M., Tilburg van, W.. Te veel dokters kiezen de dood, Medisch Contact, juni 2010, p ) Burn-out: Medisch Specialisten 15,9% Niet-medisch specialisten 12,8%
Het WEB-model
I. Crisisfase Taken: Begrijpen Accepteren Rust en Ontspanning De medisch specialist: Zorgmijders Doorwerken ondanks klachten
II. Oplossingsfase Taken: Inventarisatie problemen Oplossingsrichtingen De medisch specialist: Krijgt vaak slechtere behandeling
Raamwerk van LeBlanc et al. (2000) Taakkenmerken Persoons- kenmerken Stressreacties Omgevings- kenmerken
Taakkenmerken Hoge mate van verantwoordelijkheid Beperkte regelmogelijkheden Onregelmatige arbeidstijden Ingrijpende gebeurtenissen Blootstelling aan emoties van derden Ethische dilemma’s Nevenwerkzaamheden
Persoonskenmerken Genetische predispositie Neurotische Beroepskeuze Perfectionistisch en (Zelf)kritisch Narcistisch
Omgevingskenmerken Medische beroepscultuur Privé-omstandigheden Samenwerken
III. Toepassingsfase Taken In praktijk brengen van oplossingen De medisch specialist Behoud van werkvermogen en mentale vitaliteit (loopbaan)-keuzes
Behoud van Werkvermogen en Mentale Vitaliteit Wat maakt mensen mentaal gezond, gemotiveerd en energiek in hun werk? Psychologisch Kapitaal (self-efficacy, hoop, optimisme en veerkracht) Intrinsieke Motivatie Loopbaanperspectief Sociale Cohesie
Conclusies Erkennen van problemen of klachten is een noodzakelijke stap in het herstel- en verbeteringsproces. Patiënt zijn, betekent verantwoordelijkheid nemen voor jezelf. Keuzes maken, die passen bij leefomstandigheden en interne drijfveren, vergroten je persoonlijke effectiviteit en welbevinden.
De medisch specialist: een bijzondere beroepsgroep in de arbeidspsychologische praktijk? Ja! en voor deze specifieke doelgroep bestaat specialistische hulpverlening met kennis van “opus” en “labor”.
Dank voor uw aandacht!