Organisatiecultuur en veiligheidsgedrag Frank Guldenmund, Sectie Veiligheidskunde, TU Delft.

Presentatie over: "Organisatiecultuur en veiligheidsgedrag Frank Guldenmund, Sectie Veiligheidskunde, TU Delft."— Transcript van de presentatie:

1 Organisatiecultuur en veiligheidsgedrag Frank Guldenmund, Sectie Veiligheidskunde, TU Delft

2 Cultuurschok [1] Meest vrouwelijke land ter wereld?

3 Cultuurschok [2]

4 Cultuurartefact

5

6 cultuur gedrag cultuur

7 Overzicht van presentatie Definitie van cultuur Kenmerken van cultuur Cultuurbenaderingen Cultuur en gedrag

8 Cultuur? Waar denk je het eerst aan bij het noemen van het woord cultuur?

9 Cultuur 1.Cultuur in enge zin: civilisatie, verfijning, beschaving 2.Cultuur in brede zin: mentale programma’s

10 Definitie van cultuur De collectieve mentale programmering die de leden van de ene groep of categorie mensen onderscheidt van een andere [Hofstede, 1992].

11 Definitie van cultuur De collectieve mentale programmering die de leden van de ene groep of categorie mensen onderscheidt van een andere [Hofstede, 1992].

12 Definitie van cultuur De collectieve mentale programmering die de leden van de ene groep of categorie mensen onderscheidt van een andere [Hofstede, 1992].

13 Definitie van cultuur De collectieve mentale programmering die de leden van de ene groep of categorie mensen onderscheidt van een andere [Hofstede, 1992].

14 Definitie van cultuur De collectieve mentale programmering die de leden van de ene groep of categorie mensen onderscheidt van een andere [Hofstede, 1992].

15 aangeleerd

16 Niveaus van mentale programmering Persoonlijkheid: uniek Cultuur: gedeeld met een groep Natuur: gedeeld met iedereen

17 Culturen als mentale programma’s Nationale cultuur Religie Streekcultuur (noord - zuid, west - rest) Generatie Sociale klasse, opleiding Vereniging, club (voetbalclub, vrijmetselarij) Organisaties …

18 aangeleerd gedeeld functioneel

19 Functie van cultuur Onzekerheidsreductie: voorspelbaarheid Continuïteit: voortbestaan, overleving

20 aangeleerd holistisch gedeeld functioneel

21 Holisme (1)

22 Holisme (2)

23 Context van organisatiecultuur Structuur Cultuur Processen Gedrag Organogrammen, verdeling van macht en verantwoordelijk- heden, functie- omschrijvingen Primair proces(sen) plus alle ondersteunende processen = Organisatie- en veiligheidscultuur

24 stabiel gelaagd aangeleerd holistisch gedeeld functioneel

25 stabiel gelaagd aangeleerd holistisch gedeeld functioneel

26 Cultuur is een ui

27 Cultuur is een ui: Schein artefacten beleden waarden basisassumpties

28 Benaderingen [1] Wat zien ik?

29 Twee gezichtspunten Gedragssysteem: cultuur = gedrag Idee ë nsysteem: cultuur ≠ gedrag

30 Benaderingen [2]  Analytische benadering: vragenlijsten  Praktijkaanpak: niveau van ontwikkeling  Academische benadering: veldonderzoek

31 Academische benadering Methode = veldonderzoek: kwalitatief (Inter)subjectief Ontcijferen van patronen van basisassumpties Relatie met veiligheidsprestatie moet beredeneerd worden

32 De ui van cultuur artefacten beleden waarden basisassumpties

33 artefacten beleden waarden (patronen van) basisassumpties

34 Wij zijn hier om te produceren Wij zijn ervaren vakmensen Wij hebben geen regels nodig Een ongeval is je eigen schuld Wij kennen de gevaren Sommige ongevallen zijn niet te voorkomen (=een geaccepteerd risico) Wij zijn verantwoordelijk voor onze eigen veiligheid Pech gehad!

35 Cultuur en gedrag Gedrag nodig om cultuur te ontcijferen Echter: gedrag ≠ cultuur Gedrag dat gedragen wordt door een cultuur (overtuigingen) is robuuster dan wanneer dit niet het geval is Causaal verband tussen organisatiecultuur en veiligheidsgedrag is wetenschappelijk lastig aan te tonen

36

37 Stelling BBS invoeren – zonder voorafgaande cultuurdiagnose – is symptoombestrijding