een scenario-studie voor Nederland in 2040

Presentatie over: "een scenario-studie voor Nederland in 2040"— Transcript van de presentatie:

1 een scenario-studie voor Nederland in 2040

2 Inhoud presentatie achtergrond en opzet studie
uitgangspunten demografie en economie wonen, werken en mobiliteit; afname druk? grote steden, klimaatverandering; urgentie? landbouw en natuur; kansen en bedreigingen? conclusies

3 Achtergrond en opzet WLO studie
nieuwe LT scenario’s voor de fysieke omgeving; consistent met economische scenario’s (Four futures of Europe en Vier vergezichten op Nederland) hoe werken demografie en economie door in thema’s als wonen, werken, mobiliteit, landbouw, energie, milieu etc na eerdere CPB studie EFO (1997) nu gezamenlijke studie CPB, MNP en RPB, met langere tijdshorizon, nieuwe aandachtsvelden (grote steden, water) doel: in kaart brengen te verwachten ontwikkelingen bij trendmatige voortzetting huidige beleid en signaleren van beleidsopgaven basis voor vervolgstudies naar oplossingsrichtingen en beleidspakketten

4 Gebruik van scenario's Scenario’s goed instrument om onzekerheid in kaart te brengen Twee sleutelonzekerheden internationale samenwerking: bereidheid om samen te werken vs soevereiniteit en eigen identiteit druk op publieke sector: terugtredende overheid vs innoverende overheid

5 Vier scenario’s internationaal publiek privaat nationaal STRONG EUROPE
GLOBAL ECONOMY publiek privaat REGIONAL COMMUNITIES TRANSATLANTIC MARKET nationaal

6 Demografie en economie
groei bevolking neemt af; met wellicht een omslag; omvang bevolking in 2040 varieert tussen 16 en 20 miljoen grijze druk (65+ als fractie jarigen) neemt toe van 22% tot meer dan 40% meer individualisering en eenpersoonshuishoudens BBP in 2040 hoger, van 133 tot 221 (basis 2001=100)

7 Bevolking

8 Ruimtevraag groei ruimtevraag voor wonen en werken vlakt af, soms zelfs omslag woningproductie tot 2020: – woningen per jaar tot 2040: – woningen per jaar natuur en recreatie vragen veel ruimte gaat ten koste van landbouwareaal

9 Ruimtevraag

10 Mobiliteit congestie groeit in meeste scenario’s niet meer na 2020
redenen: bestaand programma voor weguitbreiding wordt uitgevoerd (NoMo) en verzadiging bij autogebruik goederenmobiliteit groeit verder congestie blijft vooral Randstedelijk probleem

11 Bereikbaarheid

12 Congestieontwikkeling GE 2020

13 Ontwikkeling grote steden
omvang en samenstelling migrantenstroom bepalende factor aandeel allochtonen stijgt en ligt in 2040 tussen 40 en 50% kans op ongunstige samenstelling arbeidsaanbod met relatief veel laagopgeleiden en omvang huishuishoudens neemt af meer eenpersoonshuishoudens meer vraag naar appartementen langzame tempo aanpassing woningaanbod is probleem bij tegengaan uitstroom hoge inkomensgroepen

14 Demografie in de grote steden

15 Milieu zonder sterk internationaal klimaatbeleid blijven CO2 emissies stijgen emissies van overige milieuverontreinigende stoffen kunnen beheerst blijven (ontkoppeling) luchtkwaliteit verbetert, maar door vergrijzing neemt effect op gezondheid toe

16 Emissies broeikasgassen
CO2-emissie overstromingsrisico

17 Fijn stof problematiek

18 Overstromingsgevaar en wateroverlast
door klimaatverandering neemt kans op overstromingen en wateroverlast toe op termijn verdergaande maatregelen nodig (tov PKB Ruimte voor de Rivier) kosten daarvan plus ruimtelijke reservering relatief bescheiden na 2040 grotere problemen met waterhuishouding, zeker als verstedelijking en glastuinbouw in laag Nederland toenemen

19 Overstromingsgevaar

20 Landbouw en natuur aandeel landbouw in BBP en aantal werkenden in landbouw dalen bij verdere liberalisering groeit melkveehouderij en krimpt akkerbouw dat levert spanning met milieu en landschap; biodiversiteit in landelijk gebied achteruit areaal natuur neemt fors toe tot 2020 (EHS en recreatiegroen) kwaliteit van natuur en landschap hangen vooral af van ruimtelijke inrichting

21 Belangrijkste bevindingen
groei en samenstelling bevolking verandert de komende decennia; bepaalt toekomstige druk op leefomgeving ontwikkeling immigratie daarbij belangrijkste factor kans op krimp; in meeste scenario’s dalen arbeidsaanbod en werkgelegenheid na 2020 toename druk op fysieke omgeving vlakt af illustratie mobiliteit, wonen, werken gevaar voor overinvestering sommige knelpunten urgenter illustratie: grote steden, CO2, overstromen